Gastroenteritis
توضیح کلی
گاسترو آنتریت عبارت است از آزردگی و عفونت لوله گوارش که غالباً میتواند باعث به هم خوردن ناگهانی و گاهی شدید وضعیت گوارشی شود. گاستروآنتریت ممکن است با کولیت اسپاستیک اشتباه گرفته شود. گاستروآنتریت در تمام سنین روی میدهد اما در کودکان کم سن و سال (5-1 سال) و افراد بالای 60 سال شدیدتر است.
علایم شایع
تهوع و گاهی استفراغ
اسهال که میتواند از روزانه 3-2 بار اجابت مزاج شل تا تعداد زیادی اجابت مزاج آبکی متغیر باشد.
دلپیچه، درد، یا حساس بودن شکم هنگام لمس
بیاشتهایی
تب
ضعف
علل
انواع مختلفی از ویروسها، باکتریها، یا انگلها که غذا یا آب را آلوده میکنند.
مصرف مسهلهای قوی
تغییر در باکتریهایی که معمولاً در رودهها وجود دارند.
وجود سموم شیمیایی در بعضی گیاهان، غذاهایی دریایی، یا غذاهای آلوده
مسمومیت با فلزات سنگین
عوامل افزایش دهنده خطر
افراد بالای 60 سال
نوزادان یا شیرخواران
رژیم غذایی نامناسب
سوء مصرف الکل
مصرف داروهای مثل آسپیرین، داروهای ضد التهابی غیراستروییدی، آنتیبیوتیکها، مسهلها، داروهای کورتیزونی، یا کافئین
مسافرت به مناطق نامناسب از نظر بهداشتی
پیشگیری
اگر شما یا یکی از اطرافیان گاستروآنتریت دارید، دستان خود را مرتب بشویید.
هر چقدر که میتوانید از علل و عوامل خطری که در بالا ذکر شد اجتناب کنید.
به هنگام آماده کردن غذا بهداشت را رعایت کنید.
عواقب مورد انتظار
استفراغ و اسهال معمولاً در عرض 5-2 روز برطرف میشود، اما بزرگسالان ممکن است تا یک هفته دچار ضعف و خستگی باشند.
عوارض احتمالی
کمآبی جدی که نیازمند سرم باشد.
وجود یک بیماری جدی غیر از گاستروآنتریت که به دلیل شباهت علایم گاستروآنتریت به علایم آن، ممکن است با گاستروآنتریت اشتباه گرفته شود.
درمان
اصول کلی
اقدامات تشخیصی ممکن است شامل آزمایش خون و مدفوع باشد.
درمان معمولاً حمایتی است (استراحت، مایعات)
موارد خفیف نیازی به بستری ندارند و در منزل درمان میشوند.
لزومی ندارد افرادی که گاستروآنتریت دارند از بقیه جدا شوند.
بستری شدن در صورتی که کم آبی شدید باشد.
داروها
معمولاً هیچ دارویی مورد نیاز نیست، اما اگر گاستروآنتریت شدید یا طولانیمدت باشد، امکان دارد داروی ضد تهوع و ضد اسهال تجویز شود. بعضی از داروهای ضد اسهال (مثل لوموتیل) ممکن است باعث طولانی شدن اسهال و ناراحتی بیشتر شوند.
امکان دارد برای بعضی از باکتریها و انگلها درمان آنتیبیوتیکی اختصاصی مورد نیاز باشد.
فعالیت
تا زمانی که تهوع، استفراغ، اسهال و تب برطرف نشده باشند در رختخواب استراحت کنید.
رژیم غذایی
مرتباً قطعات یخ بمکید یا مقدار کمی از مایعات رقیق بنوشید.
پس از متوقف شدن اسهال و استفراغ، مقادیر کمی از مایعات رقیق مثل چای، سودا، سوپ رقیق، یا ژلاتین بنوشید.
اگر تا 12 ساعت با مایعات مشکلی پیش نیامد، مقادیر کمی از غذاهای نرم مثل غلات، برنج، تخممرغ، یا سیبزمینی پخته شده، و ماست بخورید.
اگر تا 3-2 روز با غذاهای نرم مشکلی پیش نیامد، تدریجاً رژیم عادی خود را از سر گیرید. از خوردن یا آشامیدن موارد زیر تا چند روز بعد از خودداری کنید: الکل، غذاهای پر ادویه (پیتزا، اسپاگتی، پیاز)، سس گوشت، سبزیجات و میوههای خام، سس سالاد، قهوه و شیر.
در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمایید
اگر علایم گاستروآنتریت بیش از دو روز طول بکشد.
اگر یکی از موارد زیر هنگام درمان رخ دهد:
ـ وجود مخاط یا خون در اجابت مزاج
ـ تب 3/38 درجه سانتیگراد یا بالاتر
ـ تورم شکم
ـ درد شدید در شکم یا راست روه، خصوصاً دردی که از وسط شکم شروع شود و تدریجاً به قسمت پایینی شکم در سمت راست تغییر مکان دهد
- اگر استفراغ و اسهال پس از درمان مجدداً بازگردند.
- اگر علایم کمآبی مثل خشکی دهان، پوست چروکیده، تشنگی زیاد، یا کاهش ادرار به وجود آیند.