0

تاریخچه سرمایه داری دولتی

 
mehdi0014
mehdi0014
کاربر طلایی1
تاریخ عضویت : مرداد 1389 
تعداد پست ها : 287351
محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

تاریخچه سرمایه داری دولتی

 

تاریخچه سرمایه داری دولتی  
 
  در سپتامبر سال ۱۷۸۹ جرج واشنگتن، آقای الکساندر همیلتون را به عنوان اولین رییس خزانه داری آمریکا منصوب کرد. در سال بعد از آن آقای همیلتون گزارشی با نام «گزارش تولید» را در کنگره آمریکا ارائه کرد.  
 
     
 
 
 
 
   
 
 
   
 
 
 
 
     
 
   
 

در سپتامبر سال ۱۷۸۹ جرج واشنگتن، آقای الکساندر همیلتون را به عنوان اولین رییس خزانه داری آمریکا منصوب کرد. در سال بعد از آن آقای همیلتون گزارشی با نام «گزارش تولید» را در کنگره آمریکا ارائه کرد.

هدف آقای همیلتون از ارائه این گزارش این بود که اقتصاد جوان ترین کشور جهان را به سمت استقلالی خدشه ناپذیر پیش ببرد. همیلتون وقتی برای توجه به ایده دست نامرئی آدام اسمیت نداشت. آمریکا اگر می خواست صنعت نوپایش رشد کند باید برای حفاظت از آن قانون تعرفه ها را وضع می کرد.

سرمایه داری دولتی قدمتی هم اندازه خود سرمایه داری دارد. آنگلوساکسون ها دوست داشتند که خودشان را در برابر مسلک و روش آسیایی ها و اروپایی ها، مدافعین راستین و همیشگی بازار آزاد بپندارند. در واقع هر قدرتی که در حال شکل گیری بود، اجبارا برای رشد کردن یا حداقل محافظت از صنعت شکننده آن زمان، باید به دولت تکیه می کرد. حتی بریتانیا به عنوان بوته آزمایش تفکر تجارت آزاد نیز یک کمپانی بزرگ ملی شبیه به کمپانی هندوستان (این کمپانی یک شرکت سهامی عام بود که ملکه الیزابت اول در ۳۱ دسامبر ۱۶۰۰ یک امتیازنامه سلطنتی را به منظور کسب امتیازهای تجاری در هندوستان به آن اعطا کرد. م) تاسیس کرد.

میل و رغبت به سیاست گذاری صنعتی به صورت روز افزون افزایش می یافت و بعد از جنگ جهانی دوم تبدیل به یکی از شاخص های تمدن شد. اروپایی ها شروع به ایجاد دولت های صنعتی و رفاهی کردند و آسیایی ها نیز منابع خود را به سمت شرکت های ملی سوق دادند.

برخلاف فرآیندهای خصوصی سازی و دولت زدایی اخیر، این دوره طولانی تسلط دولت، میراث پراهمیت و ماندگاری از خود برجای گذاشت. دنیای ثروتمند همچنان پر است از کمپانی های تمام دولتی یا نیمه دولتی. برای مثال، فرانسه ۸۵ درصد سهام EDF، بزرگ ترین شرکت فعال در زمینه انرژی برق در جهان را داراست؛ دولت ژاپن مالک ۵۰ درصد شرکت دخانیات این کشور است؛ دولت آلمان نیز مالک ۳۲ درصد از شرکت دویچه تلکام این کشور است. این اعداد را نیز می توان اضافه کرد: در سازمان همکاری های اقتصادی و توسعه (OECD)، شرکت های دولتی دارای سرمایه ۲ هزار میلیارد دلاری هستند و ۶ میلیون کارمند را در استخدام خود دارند.

نوع جدیدی از سرمایه داری دولتی در سنگاپور آغاز شده است. لی کوان یو که این نوع جدید سرمایه داری دولتی را در این کشور پایه ریزی کرد، برای بیش از ۳۰ سال نخست وزیر سنگاپور بود و همچنین به طور خستگی ناپذیری از ایده «ارزش های آسیایی» دفاع می کرد. «ارزش های آسیایی» از نظر او تلفیقی از ارزش های خانوادگی و اقتدارطلبی بود. اگرچه آقای کوان یو با ایده عدم دخالت دولت امور اقتصادی که در دیگر شهر بزرگ آسیا یعنی هنگ کنگ اجرا می شد، مخالفت می ورزید، اما او شانس سنگاپور برای جذب بزرگ ترین و قدرتمند ترین موسسات و بنگاه های اقتصادی جهان را از دست نداد.

کشور سنگاپور ممکن بود همچنان به عنوان یک مکان ناشناخته و عجیب باقی بماند، اما به دلیل وقوع وقایع تکان دهنده پیاپی در این کشور این اتفاق نیفتاد. اولین اتفاق تحریم نفتی توسط کشورهای عربی نفت خیز طی جنگ یوم کیپور در سال ۱۹۷۳ بود. این اتفاق باعث شد قیمت نفت تقریبا ۴ برابر شود و موازنه اقتصادی جهان به هم بریزد. دولت های عربی کنترل خود را بر کمپانی های نفتی بیشتر کردند و مازاد پولی به وجود آمده را که در حال افزایش نیز بود جمع آوری نمودند. از نظر آنها شوک اقتصادی به وجود آمده، قدرت بالای سلاح نفتی آنها را نشان می داد. این شوک برای چینی ها از نظری دیگر اهمیت داشت: داشتن یک منبع امن برای نفت و دیگر مواد خام ضروری است.

اتفاق دوم تغییراتی بود که دنگ ژیائوپینگ در چین اعمال کرد. آقای دنگ از مدل سنگاپور الگوبرداری کرد. او با ایجاد منطقه اقتصادی خاص و همچنین دعوت از کمپانی های خارجی برای سرمایه گذاری در کشور، به نوعی به استقبال فرآیند جهانی شدن رفت. او با مجبور کردن موسسات و بنگاه های دولتی برای پیروی از مدل کمپانی های غربی، به حمایت از کورپوراتیسم پرداخت. او همچنین تمرکز منابع کشور را بر موفقیت ملی و سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه، گذاشت. با انجام تمام این کار ها، او ۱/۳ میلیارد انسان را وارد جهان اقتصاد کرد.

اتفاق آخر فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و کمونیسم بود. این اتفاق در ابتدا یکی از بزرگ ترین پیروزی های لیبرالیسم به حساب می آمد، اما به سرعت دوران تاریک و سیاه شروع شد. اعضای حزب کمونیست که حالا تبدیل به اعضای حکومت های وقت شده بودند قسمت اعظمی از اقتصاد جهانی را در دست گرفتند. بین سال های ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۵، GDP کشور به یک سوم تقلیل یافت. امید به زندگی مردان از ۶۴ به ۵۸ رسید. کشورهایی که زمانی در یک حلقه در کنار هم گرفتار بودند، آزاد شدند. در سال ۱۹۹۸ کشور دیگر نتوانست بدهی های خودش را پرداخت کند.

حوادثی که پس از سقوط اتحاد جماهیر شوروی رخ داد باعث شد اقبال به سمت ایجاد نظم بیشتر شود. ولادیمیر پوتین، رییس جمهور وقت کشور، دوباره تمایل خود را در مورد کنترل مستقیم دولت بر صنایع استراتژیک ابراز کرد و همچنین بخش خصوصی را نیز تحت کنترل خود درآورد، اما باید خاطرنشان کرد که عقبگرد چین نیز به همین اندازه مهم بود. فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی بر ترس حزب کمونیست چین صحه گذاشت: اینکه پایان فرمانروایی حزب ممکن است به معنای از هم پاشیدن نظم موجود باشد، تنها راه امن ممکن در پیش رو تلفیق منطقی بنگاه های خصوصی و سرمایه داری دولتی است.

   
   
 
 
 
      مترجم: پیمان شمسیان
منبع: اکونومیست
 
 
      روزنامه دنیای اقتصاد ( www.donya e eqtesad.com )
 
 
شنبه 6 اسفند 1390  2:34 PM
تشکرات از این پست
دسترسی سریع به انجمن ها