پارسانیا: سکولاریسم بیش از آنکه سیاسی باشد هستی شناختی است

حجت الاسلام والمسلمین حمید پارسانیا عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در همایش اسلام و سکولاریسم که در دانشگاه تهران در حال برگزاری است، اظهار داشت: ترجمه سکولاریسم به معنای عقلانیت و بسط عقلانیت به معنای گسترش سکولاریسم است.
 
وی افزود: در دهه های مختلف معادل های مختلفی برای سکولاریسم گذاشته شده است که به عوامل تاریخی برمی گردد.
 
وی افزود: سکولاریسم یا سکولاریزاسیون در جامعه ما با این مشکل مواجه است که گاه جدایی دین از سیاست، عقلانیت، دنیاگروی، این جهانی و عرفی شدن که رایج ترین معادل برای سکولاریسم در این روزها است از آن برداشت می شود.
 
عضو شورای انقلاب فرهنگی با اشاره به اینکه ترجمه علمی گرایی و عقلانیت واژه مناسبی برای سکولاریسم نیست، افزود: طرح این مسئله این القا را به وجود می آورد که تعقل در برابر بی خردی است و دنیاگروی و این جهانی بودن مهمترین معادل برای واژه سکولاریسم است.
وی گفت: این نگاه به دنبال معنویت و قدسی زایی نیست. سکولاریسم بیش از اینکه ساحت معنوی و سیاسی باشد ساحت هستی شناختی است.
 
پارسانیا گفت: دو نوع سکولاریسم وجود دارد نخست عملی و بعد علمی است. قرار دادن معادل عقلانیت برای سکولاریسم معادل درستی نیست برای اینکه عرفی شدن نیز همین معنا را می دهد.
 
وی ادامه داد: نگاه قدسی به عالم با سطوحی از عقلانیت و هم با سطحی از عمل همراه است بنابراین منحصر کردن عقلانیت و فهم سکولار ترویج تدریجی عقلانیت عرفی است.
 
استاد حوزه و دانشگاه گفت: این سطح از عقلانیت و متافیزیک با تبعیت از الهیات و حسن و قبح آن سخن می گوید و در سطوح بعدی به چگونه برخورد کردن به اقتضای آنچه عقل پیگیر می شود عمل می کند و محصول آن علم است اخلاق و ارزش ها دارای بار علمی است و در تقابل دانش قرار نمی گیرد.
 
پارسانیا ادامه داد: در مدینه فاضله فارابی سنت راهی است که از متون مشهور با هویت عقلی و فراعقلی در دسترس مردم قرار می گیرد تا عمل به آن جامعه را به آن سطح از معرفت برساند.
 
وی گفت: عقل مرز ندارد بلکه مرزها را ویران می کند و تا انسان را به عقل نامتناهی راه ببرد در زبان فارسی برای واژه سکولاریسم معادلی قرار داده شده که بیش از آنکه در جهت معنای واژه باشد کارکرد تاریخی و اجتماعی دارد.