در ساخت جورابهای بدون بو و بسیاری محصولات دیگر، از نانوذرههای ضد
باکتری استفاده میشود. مطالعات آزمایشگاهی این مواد را بیخطر معرفی کرده
بودند اما مطالعات جدید در محیط طبیعی این نتایج را رد میکنند
نانوذرههای ضد
باکتری از عنصر نقره به دست میآیند و کاربردهای گوناگونی هم دارند، از
جورابهای بدون بو گرفته تا باندهای ترمیمکننده زخمها. همچنین این مواد
ریز میتوانند راه خودشان را در فاضلاب پیدا کنند و فعالیت باکتریهایی که
برای از بین بردن آمونیاک در تصفیه آب به کار میروند را متوقف نمایند.
میبینید، واقعا کاربردهای متنوعی دارند!
اما هر آنچه دانشمندان تا به حال در مورد آثار این
نانوذرههای به ظاهر مفید میدانستند، به محیطهای آزمایشگاهی مربوط میشد و
خب، به نظر میرسید که این مواد ضرری برای محیط زیست ما ندارند. اما با
بالا گرفتن بحث گرمایش زمین و تلاشهای گوناگونی که در سراسر دنیا برای کشف
انواع و اقسام راههای آزاد شدن گازهای گلخانهای صورت میگیرد، محققین
دانشگاه دورهام واقع در کارولینای شمالی هم به این فکر افتادند که تاثیر
این مواد بر محیط طبیعی بیرون از آزمایشگاه را بررسی نمایند.
بر اساس گزارشی که نیوساینتیست منتشر کرده، آنها به این نتیجه
رسیدند که نانوذرههای ضد باکتری، وقتی در خاک و آب محیط بیرون از
آزمایشگاه قرار میگیرند، باعث میشوند که گاز اکسید نیتروز به میزان چهار
برابر بیشتر آزاد بشود. اکسید نیتروز یکی از گازهای قوی گلخانهای است که
باعث نابودی لایه اوزون هم میشود.
این در حالی است که طی سالهای گذشته، میزان استفاده از
نانوذرههای نقرهای ضد باکتری در محصولات مختلف بسیار افزایش یافته است.
در شکل زیر میتوانید میزان این افزایش را بینید. رنگ آبی روشن، میزان
استفاده از نانوذرهها و رنگ آبی تیره میزان استفاده از نانوذرههای
نقرهای را نشان میدهد. سالهایی که روی نمودار علامت ستاره دارند، به
معنای نبود آمار مربوط به آن سال است.
نتایج این مطالعه، نه تنها استفاده از نانوذرههای ضد باکتری
را زیر سوال برده است، بلکه نشان میدهد که اطلاعات آزمایشگاهی ممکن است
کاربردی نباشند و برای تصمیمگیری در مورد استفاده از مواد مختلف در شرایط
طبیعی، نمیتوان کاملا روی نتایج به دست آمده از شرایط آزمایشگاهی حساب
کرد.
بهنوش خرم روز