سقيفه به چه معناست؟
در رابطه با سقيفه ، بزرگان دركتاب هايي مثل معجم البلدان و همچنين دكتر عمر رضا كحاله در معجم قبائل العرب ، مفصل در رابطه با واژه سقيفه و محل سقيفه سخن گفتهاند .
سايبان خيلي طولاني و عريض و طويل
بهار خواب
سالن پذيرايي
سقيفه كجا بودوبه چه منظودر آنجاجمع میشدند؟
1.اين سقيفه حدود تغريباً يك كيلومتر يا يك كيلومتر و نيم غرب مسجد نبي مكرم (صلي الله عليه وآله وسلم ) است
2.سقيفه محلي بود كه مردم مدينه ؛ به ويژه از قبيله خزرج در آنجا جمع ميشدند ، مسائل حكومتي ، مسائل قضا ، مسائل داوريها و رفع اختلافات را در آن جا حل ميكردند .
3.اين سقيفه و اين محل ، مربوط بود به بني ساعدة بن كعب بن خزرج و بخشي از انصار بودند كه سعد بن عباده رئيس آن ها بود ، مشهور شده بود به سقيفه بني ساعده .
((كتاب معجم البلدان ، ج 3 ، ص 228 و معجم قبائل العرب ، دكتر رضا كحاله ، ج 2 ، ص 496 ))
انگيزهانصار و مهاجرين چه بود كه در اين محل جمع شدند؟
1. به تعبير مرحوم مظفر رضوان الله تعالي عليه در كتاب السقيفه، اينها احساس ميكردند براي اسلام زحمت زيادي كشيدهاند ، اسلام در حقيقت فرزند اين ها است ، براي اسلام جان دادهاند ، فرزندانشان و عزيزانشان را دادهاند بهتر از هر كسي ميتوانند اسلام را محافظت كنند و لذا تصميم گرفتند فردي را معين كنند براي استمرار از اسلام و محافظت ازاسلام .
2. اين ها از انتقام قريش وحشت داشتند . در طول اين ده يازده سال عمده سران قريش و شخصيت هاي قريش به شمشير همين انصار به درك واصل شده بودند .
1.زیرااز زبان نبي مكرم شنيدهبودند كه پيغمبر فرمودند
**ستلقون بعدي أثْرَة فاصبروا حتى تلقوني وموعدكم الحوض .
صحيح البخاري ج 4 ، ص 225 ، كتاب بدء الخلق ، باب مناقب الأنصار
بعد از من شما جور استبداد حاكمان را متحمل خواهيد شد«فاصبروا» بر ظلم جور حاكمان صبر و تحمل كنيد تا اينكه در كنار حوض كوثر با من ملاقات كنيد
2.درسقيفه هم حباب بن منذر وقتي با عمر و ابا بكر با هم مناظره كردند و سر و صدا و درگيري لفظي داشتند حباب صراحتا برگشت گفت
**ولكنّا نخاف أن يليها أقوام قتلنا آباءهم وإخوتهم
ما ميترسيم بعد از شما آقاي ابو بكر افرادي بيايند حكومت را به دست بگيرند آن كساني باشند كه ما پدرانشان و برادرانشان را به درك واصل كرديم و اينها بيايند از ما انتقام بگيرند و برخورد خشن كنند . ((فتح الباري ج 12 ص 35 ))
3.انصار احساس كردند بر اينكه قريش زير بار سخن پيغمبر درباره علي(علیه السلام) نخواهند رفت
**در قضيه سپاه اسامه اين ها مخالفت كردند و از سخن پيغمبر تبعيت نكردند
چون پيغمبر اكرم در هنگام رحلت فرمود :
**حباب بن منذر به اصحاب گفت : اگر بااین افراد بیعت کردید.......
**ائتوني بكِتاب أكْتُبْ لَكُمْ كِتاباً لَنْ تضِلُّوا بّعْدّهُ أبَداً
قلمي و كاغذي بدهيد چيزي بنويسم كه گمراه نشويد
خوب همين حضرات قريش گفتند:انّ رجل ليهجر
**بعد از قضيه غدير بود كه اينها نشستند و عهد و پيماني بستند كه بعد از رحلت پيغمبر نگذارند علي به خلافت برسد . البته اين روايت در منابع شيعي مفصل آمده است و از او به صحيفه ملعونه تعبير ميشود . در منابع اهل سنت هم آقاي حاكم نيشابوري در مستدرك ج 1 ص 214 از اُبَي بن كعب نقل ميكند آنهايي كه عهد و پيمان بستهاند و اهل العقد هستند تأسف نميخورد كه هلاك شدند بلكه تأسفم بر اينهايي است كه وسيله هلاكتشان را فراهم كردند و گفت كه اگر جمعه برسد در نماز جمعه اين پرده را بالا خواهم زد آن كساني كه عهد و پيمان بسته بودند بر ضد نبي مكرم اينها را رسوا خواهم كرد . متأسفانه ابي بن كعب را قبل از رسيدن جمعه بنا به نقلي مسموم كردند و فرصت اينكه بيايد افشاگري كند ندادند .
**وهمچنين انصار ديدند همين قريش در قضيه يمن آمدند پيش پيغمبر از علي شكايت كردند و گفتند به پيغمبر خبر بدهيد علي چه كارهايي در يمن كرد .
اين كارها باعث ميشود بر اينكه علي از چشم پيغمبر بيفتد اين را طبراني در معجم اوسط ، ج 6 ، ص 163 هيثمي در مجمع الزوائد ، ج 9 ، ص 128 آورده و دارد كه
تعاقد أربعة من الصحابة إذا لقينا النبي أخبرناه بما صنع علي
چهار تن از صحابه به تعبير يكي از اعاظم اي كاش اسامي اين صحابه مشخص بود كه ما معرفي ميكرديم چهار تن از صحابه با همديگر توطئه كردند همپيمان شدند پيش پيغمبر از علي بدگويي كنند
**و همچنين از پيغمبر شنيده بودند كه فرمود كينههايي در دل مردم ميبينم نسبت به علي كه بعد از من اين كينهها به آشكار خواهد شد .
** اين سخن را از پيغمبر شنيده بودند كه فرمود امت در حق علي خيانت خواهند كرد و لذا روي اين جهت ميدانستند خلافت به علي نخواهد رسيد ، غير علي بر مسند خلافت قرار خواهد گرفت و لذا اينها گفتهاند حالا كه بنا است كه اين خلافت به علي نرسد به قريش برسد يا به ديگران ، چرا ما اين خلافت را به عهده نگيريم ، چرا وصايت پيغمبر به عهده انصار نباشد كه در طول اين ده يازده سال نهايت ايثار و جانفشاني را براي رشد اسلام و گسترش اسلام بكار بردهاند . و لذا روي اين جهت بود كه اينها جمع شدند در سقيفه بني ساعده براي تشكيل و تعيين خليفه
