جستوجو بهخصوص در نسخههاي اخير ويندوز به بخش لاينفكي از اين سيستم عامل تبديل شده است. با وجود آنكه بهسازيهاي مهم اين حوزه با ويندوز ويستا آغاز شده و امكان بهرهگيري از آنها روي ويندوز اكسپي نيز فراهم شده، اما تنها پس از معرفي ويندوز 7 بود كه تعداد بسيار بيشتري از كاربران واقعاً به اكتشاف نوار جستوجو در همه جاي اين سيستم عامل پرداختند. جستوجو در هر جنبهاي از ويندوز 7 پيادهسازي شده است تا به كاربران كمك كند كه از عهده سرعت روزافزون رشد تعداد فايلهاي خود، صرفنظر از اينكه اسناد كاري و پيامهاي ايميل، ويديوها و عكسهاي شخصي يا مجموعههاي موسيقي شخصي آنها باشند، برآيند.
اين روزها بسياري از كاربران جستوجوهاي خود را بدون فكركردن انجام ميدهند و اين موضوع به يك عادت ذاتي در استفاده از سيستم عامل تبديل شده است. همانند بسياري از عادتهاي ديگر، اين مورد نيز ارزش «ترك عادت» را براي رسيدن به يك رفتار بهتر دارد. در اين مقاله مروري كوتاه خواهيمداشت بر چند تكنيك ابتدايي و چند روش پيشرفتهتر. اگر خودتان را ملزم به استفاده از اين تكنيكها كنيد، خيلي زود به يك استاد جستوجوي ويندوز تبديل خواهيد شد. صرف كمي وقت اضافي، انبوهي از زحمات شما را در بلند مدت كاهش خواهد داد.
ابزارهاي ابتدايي جستوجو
در آخرين نسخه ويندوز پنج محل اصلي وجود دارد كه شما ميتوانيد جستوجو را در آنها انجام دهيد: جعبه جستوجو در هر پنجره مرورگر ويندوز (براي آنكه فقط حالت جستوجو را رؤيت كنيد، تركيب كليدهاي Windows + F را فشار دهيد)، جعبه جستوجو در قسمت پايين منوي Start، جعبه جستوجو در پانل كنترل ويندوز، يك جعبه محاورهاي فايل متداول و داخل نرمافزارهاي كاربرديتحت ويندوز. نخستين مورد، فراگيرترين آنها نيز بهشمار ميآيد: اين روشكل ايندكس جستوجو را در برگرفته و تمام مكانهايي را كه ايندكس نشدهاند، ناديده ميگيرد (اين روش درست مشابه واردكردن يك عبارت در جعبه جستوجوي منوي Start و سپس كليكروي لينك More Results است). بقيه روشهاي فوق كمي خاصتر هستند، يعني براي حوزههاي مشخص خود در ويندوز طراحي شدهاند. Windows Search با يك روش شهودي بر حسب محلي كه جستوجو را در آن انجام ميدهيد، كار ميكند. بهعنوانمثال، جستوجو در منوي Start باعث ميشود كه آيتمها و برنامههاي اين منو اولويت پيدا كنند، در حاليكه جستوجو در مرورگر ويندوز اولويت را به اسناد شخصي ميدهد و جستوجو در مرورگر اينترنت نيز با اولويت Favorites و History انجام خواهد شد.
سه قاعده درباره جستوجو در ويندوز وجود دارد كه بايد به حافظه بسپاريد و شايد آنها را در طول زمان از نسخههاي قبلي اين سيستمعامل يا هنگام استفاده از موتورهاي جستوجو روي وب فراگرفتهايد. پيش از هر چيز، بايد بدانيد كه عبارتهاي جستوجوبه حروف بزرگ و كوچك حساس نيستند و نتايج مرتبط با بخش ابتدايي كلمه را برميگردانند (جستوجو براي عبارت Emi، نتايج مرتبط با Emil و Emily و همچنين emit و emigrate را در اختيار شما قرار ميدهد).
بهمنظور جستوجوي دقيق براي يك عبارت خاص، از علامت نقل قول استفاده كنيد (جستوجوي" Emil Protalinski" فايلهايي را كه حاوي هر دو عبارت در كنار يكديگر هستند برميگرداند، در حاليكه جستوجوي Emil Protalinski همان نتايج را بههمراه مواردي كه حاوي تنها يكي از اين عبارتها هستند، نشان خواهد داد). بهعنوان آخرين نكته كه اهميت آن كمتر از دو مورد قبلي نيست، بايد توجه داشته باشيد كه جستوجوها بهطور پيشفرض نشانههاي تشخيصي نظير اكسانها و Umlautها را (دو نقطه كه روي بعضي از حروف صدادار قرار ميگيرند و نحوه بيان آنها را تغيير ميدهند) ناديده ميگيرند. براي از كار انداختن اين ويژگي،Indexing Options را باز كرده (در منوي Start يا پانل كنترل ويندوزآنرا جستوجو كنيد)، روي گزينه Advanced كليككرده و تحت File Settings گزينه "Treat similar words with diacritics as different words" را غيرفعال كنيد (شكل زير).

يك پرسوجوي ابتدايي معمولاً با چند كاراكتر كه در يك جعبه جستوجو تايپ شدهاند، آغاز ميشود. فهرست نتايج جستوجو، هر يك از مواردي را كه در محل جستوجوي شما قرار دارند، در بر ميگيرد و شما ميتوانيد بعدها جستوجوي خود را با استفاده از پارامترهاي بيشتري محدود كنيد. اين پارامترها در هر يك از جعبههاي جستوجويي كه در ويندوز پيدا ميكنيد، قابل استفاده هستند. درست نيست فرض كنيد كه تنها فيلترهاي جستوجوي قابل استفاده شما، مواردي هستند كه براي آن نوع پوشه خاص ارائه شدهاند (در واقع، هنگاميكه يك پارامتر شناخته شده را با يك«:» پس از آن وارد ميكنيد، مرورگر ويندوز رنگ متن را به آبي تغيير ميدهد). اين فيلترهاي اضافي را در بخش بعدي بيشتر توضيح خواهيم داد.
قواعد اصلي، پرسوجوهاي پيشرفته
تركــيببنــدي پـــرسوجـوي پيشــرفته يا AQS (سرنام Advaneed Query Syntax)، مجموعه رسمي قواعدي است كه Windows Search هنگام تفسير آنچه كه شما در جعبه جستوجو تايپ كردهايد از آنها پيروي ميكند. علاوه بر كلمات كليدي، AQS از سه نوع اصلي پارامترهاي جستوجو پشتيباني ميكند: خصوصيات فايل (اندازه، تاريخ، برچسبها و....)، نوع آيتمها (پوشهها، اسناد، موسيقي، تصاوير، ويديوها، ايميلها و....) و همچنين انبارهاي داده (بانكهاي اطلاعاتي و مكانهايي كه حاوي آيتمهاي ايندكس شده هستند). هر يك از نامهاي پارامتر با يك: (آزاد) يا = : (اكيد) و يك ارزش كه كاربر ميخواهد براي آن اپراتور استفاده كند، ذكر ميشوند. در ادامه به تعدادي از متداولترين فرمهاي AQS اشاره ميكنيم. ما در تمام مثالهاي خود از شيوه آزاد استفاده كردهايم، زيرا نتايج بيشتري را برگردانده و بهطور معمول گزينه محبوبتري به شمار ميآيد.
خصوصيات فايل
اگر يك خصوصيت معين از يك فايل را بدانيد، هميشه ميتوانيد جستوجوي خود را محدودتر كنيد. هنگاميكه براي نخستينبار به جستوجوي يك فايل ميپردازيد، ممكن است خبر نداشته باشيد كه چهچيزهايي درباره آن ميدانيد، اما پس از مطالعه فهرست زير متوجه خواهيد شد كه در عمل بسيار بيشتر از آنچه كه فكر ميكنيد، ميدانيد. در ادامه به تعدادي از خصوصياتي كه انواع معين فايلها ميتوانند داشته باشند، اشاره ميكنيم، سپس بعضي از اين خصوصيات را بهطور كاملتر بررسي خواهيم كرد.
Datemodified
ميتوان از «Datemodified» براي جستوجو بر اساس تاريخي كه فايل در آن ويرايش شده است، استفاده كرد:
Datemodified: 23/02/2010، Datemodified: 23/02/10
Datemodified:yesterday، Datemodified:lastweek، Datemodified:
pastmonth، Datemodified:21/02/04،2/3/09.
Kind
ميتوان از kind براي جستوجو بر اساس خصوصيات يك نوع سند استفاده كرد. مثالهايي از اين نوع جستوجو عبارتند از:
kind:everything ،kind:communications، kind:contacts،kind:email،kind:im ،kind:meetings ،kind:tasks ،kind:notes ،kind:docs ،kind:docs، kind:spreadsheets ،kind:presentations ،kind:music ،kind:pics ،kind:videos kind: folders ، foldername:mydocs يا in:mydocs ،kind:favorites و kind:programs.
با وجود آنكه folder name و in ازعملگر Kind نيستند، اما ارزش اشاره را دارند، زيرا يك جستوجو را به يك پوشهخاص يا يك بانك اطلاعاتي حاوي انواع معيني از آيتمها محدود ميكنند. Store نيز وضعيت مشابهي دارد. store:mapi آيتمهايي در پروفايل Outlook 2007 شما را برميگرداند و store:csc نيز فايلهاي آفلاين را فهرست خواهد كرد.
Type
شما ميتوانيد ازType براي جستوجو برحسب نوع فايل استفادهكنيد. چند مثال از اين نوع عبارتند از: type:image، type:.doc، type:.pdf، type:excelوtype:mp3. بايد به اين نكته مهم توجه داشته باشيد كه تركيببندي جستوجو به شما اجازه نميدهد از دو يا چند عبارت جستوجو استفاده كنيد (بهعبارت ديگر، «type:.docx, .pdf» نتايج جستوجو را براي تمام فايلهاي Word و PDF برنميگرداند). علاوهبراين، جستوجو براساس پسوند نام فايل نيز عملي خواهد بود (نظير *.txt يا ext:*.txt)، اما نتايج شامل فايلهايي خواهند بود كه پسوند مورد نظر را در محتوا و همچنين نام فايل خود دارند. اگر به دنبال چنين نتيجهاي نيستيد، ميتوانيد از پارامترهاي Kind و Type استفاده كنيد.
دستهبندي خصوصيتهاي قابل استفاده در جستوجو |
تمام فايلها |
title:manager, status:active, date:lastweek, datemodified:lastweek يا modified:lastweek, importance:high يا priority:high, size:>50MB, deleted:true يا isdeleted:true, isattachment:false, to:johnsmith يا toname:johnsmith, cc:david يا ccname:david, company:Microsoft, category:business modified:lastweek keywords:sports, album:greatest, file:2006hits يا filename:2006hits, genre:jazz, author:david يا by:david, under:administration يا path:administration يا folder:adminstration, fileext:.rtf يا ext:.rtf, keyword:personal يا tag:personal, and type:image. |
فايلهاي اطلاعات تماس
(Contact) |
jobtitle:manager، imaddress:luis@adventure-works.com، assistantsphone:555-1212، assistantname:roberto، profession:accountant، nickname:louis، spouse:susana، businesscity:redmond، businesspostalcode:98052، businesshomepage:www.microsoft.com، callbacknumber:882-8080، carphone:555-1212، children:anna، firstname:emil، lastname:protalinski، homefax:555-1212، manager:eric، pager:882-8080، businessphone:555-1212، homephone:555-1212، mobilephone:882-8080، officelocation:red/
101، anniversary:yesterday و birthday:tomorrow. |
فايلهاي ارتباطي (ايميل و قرار ملاقات) |
from:simon، sent:yesterday، subject:budget، hasattachment:true، attachment:presentation.ppt، bcc:michael يا bccname:Michael، bcc:p_emil@hotmail.com يا bccaddress:p_emil@hotmail.com، ccaddress:editors@arstechnica.com يا cc:editors@arstechnica.com، flagstatus:completed، toaddress:p_emil@hotmail.com، duedate:03/23/2010 يا due:03/23/2010، read:false يا isread:false، iscompleted:true، incomplete:true، isflagged:false يا hasflag:false و duration:>120. |
فايلهاي تقويم |
i srecurring:true يا recurring:true، by:emil يا from:emil يا organizer:emil و location:toronto. |
فايلهاي سند |
comments:excellentt، lastsavedby:aaron، documentmanager:jon، revisionnumber:4a، datelastprinted:yesterday و slides:>20. |
فايلهاي موسيقي |
bitrate:>150kbps، artist:U2، year:1977..1987، album:»greatest hits»، genre:rock، lyrics:»happy birthday to you»، #:12 يا track:12 و year:>1980<1990. |
فايلهاي تصويري |
cameramake:Nikon، cameramodel:eclipse، dimensions:8x10، orientation:landscape، taken:last يا datetaken:6/12/2006، width:33، height:66 و flashmode:no flash. |
فايلهاي ضبط شده تلويزيون |
broadcastdate:2005، channel:7، closedcaptioning:true، datereleased:2007 و episodename:zeppo. |
فايلهاي ويديويي |
name:vacation، subject:Hawaii و ext:wma يا filext:wma |
عملگرهاي بولي
به ياد داشته باشيد كه شما در عين حال ميتوانيد ازعملگر بولي و خصوصيات بولي استفاده كنيد. مثالهايي از اين حالت عبارتند از:
اپراتورهاي بولي:
social NOT security ،social –security ،social OR security ،«social security» ،(social security) ،date:>11/05/04size:>500، date:<11/05/04 size:<500 و date:11/05/04..11/10/04
خصوصيات بولي:
report is:attachment (همانند isattachment:true)
essay isonline:true ،article isrecurring:true ،news isflagged:true ،brief isdeleted:true ،feature iscompleted:false ،mail hasattachment:true و tweak hasflag:true.
دامنههاي تاريخ و اندازه
در مثالهاي بالا به دامنهها و اعداد اشاره كرديم، اما نمايش تنوعهاي مختلف هنوز از اهميت خاصي برخوردار است. بهعنوان مثال، ميتوان به روزها (Sunday، Monday... Saturday) وماهها (January، February ... December) اشاره كرد، همچنين تاريخهاي نسبي (today، tomorrow و yesterday)، تاريخهاي نسبي چند كلمهاي (نظير this week، next month، last week،past month و coming year) نيز وجود دارند كه ميتوانند مورداستفاده قرارگيرند(thisweek،nextmonth،lastweek،pastmonth و comingyear)
Windows Search قادر است تمام فرمتهاي تاريخ ويندوز را تشخيص دهد، بنابراين شما مجبور نيستيد نگران اين موضوع باشيد و ميتوانيد تاريخ را در فرمتي كه به آن عادت كردهايد، تايپ كنيد. براي مشخص كردن يك دامنه تاريخي، خصوصيت مورد نظر و سپس دو تاريخ را تايپ كنيد (from:eric sent:11/05/08..11/05/09). بهطور كلي، date:>2/7/05<2/10/05 فايلهايي را كه تاريخ آنها مابين مقادير 2/7/05 و 2/10/05 است، به استثناي تاريخ پاياني برميگرداند.
از سوي ديگر، date:>=2/7/05<=2/10/05 يا date:2/7/05 .. 2/10/05 تاريخ انتهايي را نيز در مجموعه نتايج درج كند. شما ميتوانيد از همين تكنيكهاي دامنه براي مواقعي كه اندازه تقريبي يك فايل را ميدانيد،
استفاده كنيد. براي جستوجوي فايلهايي با اندازه مابين 96 تا 420 كيلوبايت به استثناي مقادير انتهايي، از size:>69KB <420KB استفاده كنيد. اگر ميخواهيد مقادير انتهايي نيز در نتايج درج شوند، از size:>=69KB <=420KB or size:69KB..420KB استفاده كنيد.