مصرف آجيل مانند گردو و بادام در جايي كه بخشي از يك رژيم غذايي متعادل باشند مي تواند مزايايي را براي سلامت بدن به ويژه سلامت قلب دربر داشته باشد. اما نكته مشكل ساز در مورد مصرف آجيل در كشور ما اين است كه اكثر افراد وقتي در مقابل خود آجيل را مي بينند به خوردن مقادير اندك و متعادل از آجيل بسنده نمي كنند و بيشتر از حد مجاز مي خورند و نمي توانند ميزان مصرف خود را تحت كنترل داشته باشند.
اگر مغزها در حد اعتدال در يك رژيم غذايي سالم گنجانده شوند براي سلامت قلب مفيد مي باشند. مغزها شامل چربي هاي چند زنجيره اي غيراشباع و ديگر مواد مغذي هستند و مصرف آنها به عنوان ميان وعده گزينه مناسبي است. گردو، بادام و فندق و اغلب انواع ديگر مغزها غني از مواد مغذي مفيد هستند.
مصرف آجيل خطر توسعه لخته هاي خوني كه مي توانند عامل حمله هاي قلبي كشنده باشند را كاهش مي دهد. آجيل همچنين به سلامت ديواره عروق كمك مي نمايد. البته بايد توجه داشته باشيد كه شواهد مبني بر سودمندي آجيل براي سلامت قلب هنوز به مرحله قطعيت و اثبات نهايي نرسيده اند.
كدام تركيبات در مغزها هستند كه تصور مي شود براي سلامت قلب مفيدند؟ البته تركيبات بسته به نوع مغزها تفاوت مي كنند ولي محققين بر اين باورند كه اغلب مغزها حداقل برخي از مواد مغذي براي سلامت قلب به شرح زير را دارا هستند:
چربي غيراشباع: هر چند هنوز علل آن به خوبي ثابت نشده است اما تصور مي شود كه چربي هاي مفيدي كه در مغزها هستند (هم چربي هاي تك زنجيره اي غيراشباع و هم چند زنجيره اي غيراشباع) سطوح كلسترول بد خون را كاهش مي دهند.
اسيدهاي چرب امگا 3: بسياري از مغزها غني از اسيدهاي چرب امگا 3 مي باشند. اسيدهاي چرب امگا 3 يك شكل مفيد و سالم از اسيدهاي چرب مي باشند كه به نظر مي رسد به سلامت قلب شما و پيشگيري از ريتم هاي نامنظم و خطرناك قلبي كه مي توانند منجر به حمله قلبي شوند كمك مي نمايند. البته اسيدهاي چرب امگا 3 در بسياري از ماهي ها و غذاهاي دريايي يافت مي شوند. اما آجيل يك منبع گياهي خوب از اسيدهاي چرب امگا 3 مي باشد.
اسيد آمينه ال- آرژنين: آجيل حاوي مقادير فراواني از اسيد آمنه ال- آرژنين مي باشد كه اين ماده مي تواند به سلامت عروق خوني شما كمك نمايد بدين صورت كه انعطاف پذيري عروق خوني را افزايش مي دهد و لذا عروق خوني كمتر مستعد تشكيل لخته هاي خوني (كه جلوي جريان مناسب خون را مي گيرند)، مي گردند.
فيبر: تمام مغزها حاوي فيبر هستند كه فيبر به كاهش سطوح كلسترول خون كمك مي نمايد. فيبرها همچنين در تقويت احساس سيري و كمتر غذا خوردن متعاقب از آن موثراند. همچنين تصور مي شود كه فيبر در پيشگيري از ديابت نقش دارد.
ويتامين اي: شواهدي وجود دارند مبني بر اين كه ويتامين اي ممكن است در ممانعت از تشكيل پلاك در ديواره عروق خوني (كه موجب باريك ساختن مسير عبور خون و درنهايت منجر به درد قفسه سينه و بيماري عروق خوني و حمله هاي قلبي مي شوند)، موثر است.
استرول هاي گياهي: برخي مغزها حاوي استرول هاي گياهي هستند؛ استرول ماده اي است كه مي تواند به كاهش كلسترول خون شما كمك نمايد. استرول هاي گياهي اغلب به توليداتي نظير مارگارين و آب پرتقال براي افزايش مزاياي ماده غذايي در سلامت، افزوده مي شوند درحالي كه استرول ها به طور طبيعي در مغزها موجودند.
مصرف چه ميزان آجيل در طي روز مطلوب است؟ مغزها علي رغم مواد مغذي و مزايايي كه براي سلامت بدن دربر دارند حاوي كالري بالايي مي باشد و بنابراين بايد حتما اعتدال را در مصرف آجيل رعايت فرماييد و زياده روي نكنيد.
بر طبق توصيه انجمن غذا و داروي آمريكا، براي افراد با وزن سالم، مصرف يك مشت آجيل (در حدود 5/42 گرم) غير بو داده از اغلب آجيل ها در طي روز مطلوب است و آجيل هاي منتخب مي توانند شامل مواردي بدين شرح باشند: اغلب آجيل ها از جمله بادام و فندق و بادام زميني و گردو و پسته.
البته بايد اين نكته را بدانيد مصرف آجيل به موازات مصرف چربي هاي اشباع، محصولات لبني و گوشت هاي پرچرب و ديگر توليدات پرچرب كمكي به سلامت قلب شما نخواهد كرد و لذا بايد همواره دريافت چربي هاي مضر و اشباع را محدود كنيد. نكته مهمي كه نبايد فراموش كنيد آن است كه در رژيم هاي اوليه براي افراد چاق مصرف آجيل ها به دليل انرژي بالا بايستي محدود گردد.
آيا روغن مغزها نيز مانند مغزهاي كامل مفيد هستند؟ هر چند روغن مغزها نيز غني از اسيدهاي چرب امگا 3 و ويتامين اي مي باشد ولي فاقد فيبري هستند كه در مغز كامل يافت مي شود و خواص مفيد آن كمتر از خود آجيل است و اگر زياد حرارت ببيند تلخ مزه مي شود. در كل اگر قصد استفاده از روغن مغزها را داريد توجه كنيد كه آنها نيز مانند بقيه روغن ها غني از كالري هستند و بايد حتما ميزان مصرف خود را كنترل نماييد. مصرف مغزهاي كامل بر روغن آنها ارجحيت دارد.