آدمهاي چاق، آدمهاي لاغر، آنها كه به قول مادربزرگها بنيه ندارند، آنها كه به قول مردم انگار جانور توي بدنشان لانه كرده و گوشت به تنشان نميچسبد يا آنها كه به قول خودشان حتي اگر غذا را نخورند هم چاق ميشوند، همگي در يك مشكل به هم شبيه هستند، آنها اصول درست خوردن و درست آشاميدن را نميدانند. قبول داريد كه آدمها تا زبان بدنشان را ياد نگيرند نميتوانند ادارهاش كنند؟ براي مثال خيليها وعده غذايي را به هواي وزن كمكردن حذف ميكنند، اما بر خلاف انتظار، وزنشان بالا ميرود. خيليها هم بعد از هر وعده غذايي به اميد بيشتر چسبيدن غذا، آب، نوشابه يا چاي مينوشند، اما به نظر ميرسد بدنشان هميشه كمتر از حد لازم مواد غذايي جذب ميكند.
اين گزارش درباره همين نكات كوچك براي خوردن و آشاميدن است كه ما آن را با تغييراتي از ايسنا برايتان نقل ميكنيم به اين اميد كه شايد بخش كوچكي از زبان بدنتان را ياد بگيريد. به عنوان نخستين نكته، بايد به گفتههاي دكتر محمود اسحاق حسيني متخصص گوارش اشاره كنيم كه هشدار ميدهد: آرامش هنگام غذا خوردن، ننوشيدن آب، نوشابه و چاي هنگام غذا خوردن و بعداز آن ازجمله نكات مهم در امر تغذيه صحيح هستند كه هر فردي بايد به آنها توجه كند.
سبد غذايي يعني چه؟
به گفته اين متخصص، بيشتر غذاهاي مصرفي از نوع غذاهاي تركيبي هستند بنابراين 50 درصد اين تركيب غذايي بايد شامل مواد قندي، 15 تا20 درصد چربي و 30 درصد از پروتئينها باشد. علاوه بر اين ويتامينها و ريزمغذيها ازجمله روي و مس، نقش بسزايي را در تامين انرژي بدن دارند، به اين منظور از تمام اين مواد بايد به حد كافي استفاده كرد.
وي مواد غذايي مورد نياز بدن را ازجمله مواد تركيبي ميداند و ميافزايد: تمام انسانها بايد روزانه 50 درصد از مواد قندي، 15 تا20 درصد از چربيها و 30 درصد از پروتئينها و همچنين از ويتامينها و ريزمغذيها و بويژه سبزيجات و ميوه به جاي آبميوه استفاده كنند. اين متخصص گوارش ميگويد: همه افراد از جمله افراد ديابتي بايد از تركيب غذايي شامل قند، چربي و پروتئين بر حسب جنس، سن و نوع بيماري استفاده كنند به طوري كه ورزشكاران و جوانان بايد به ميزان زياد و سالمندان، افراد ديابتي و بيماران بر حسب نوع بيماري و زير نظر دستور پزشك به طور متناسب، اين مواد غذايي را در مصرف روزانه خود جاي دهند. وي چربي را عنصري مهم در سبد غذايي خانواده ميداند و تصريح ميكند: چربيها ازجمله مواد مورد نياز براي بدن هستند كه انرژي بالايي را به همراه دارند و متاسفانه همين امر، افراد را براي كسب انرژي هر چه بيشتر به استفاده از فستفودها، شيريني، خامه و بستني ترغيب ميكند به طوري كه در كلانشهري مانند تهران، 50 درصد مردم دچار اضافه وزن هستند.
خوردن در يك چشم به هم زدن ممنوع
حالا كه با مفهوم سبد غذايي آشنا شدهايد بايد درباره چگونه خوردن هم اطلاعاتي كسب كنيد. دكتر اسحاق حسيني، آرامش هنگام غذا خوردن را امري ضروري بيان ميكند و تاكيد دارد: نسبت به مدت پخت غذاهاي ايراني، زمان خوردن اين غذاها بسيار كوتاه است. به طوري كه وقتي غذا با سرعت بسيار بالايي مصرف ميشود، روده، معده و بزاق فرصت كافي را براي ترشح ندارند و در نتيجه آنزيمها نيز در بدن تركيب نميشوند و به دنبال آن، هضم و جذب غذا نيز به درستي صورت نميگيرد و بسياري از افرادي كه غذاي خود را سريع ميل ميكنند با مشكل هضم غذا مواجه ميشوند.
وي ادامه ميدهد: متاسفانه بسياري از افراد حين غذا خوردن مقدار زيادي آب نيز مصرف ميكنند كه اين امر برخلاف جريان جذب غذا عمل ميكند. به طوري كه مواد قندي30 دقيقه و چربيها يك ساعت و مواد تركيبي بايد بيش از يك ساعت در معده بمانند. بنابراين وقتي همراه با غذا، آب مصرف ميشود چون آب هيچ توقفي در معده ندارد و به دنبال آن غذا و مواد خوراكي نيز دفع ميشود. اين متخصص گوارش، دوغ را بهترين جايگزين براي آب و نوشابه ميداند و ميگويد: نوشابهها منجر به تسريع در حركت رودهها ميشوند به طوري كه اگر همراه با غذا، نوشابه مصرف شود، ميتوان گفت هيچ ماده مغذيای جذب بدن نخواهد شد. بنابراين دوغهاي بدون گاز و معمولي اگر همراه با پونه يا نعناع باشند بهترين جايگزين براي آب و نوشابهها هستند.
چاي بهتر از قهوه است
به گفته دكتر اسحاق حسيني، چاي كمرنگ، نوشيدني آرامبخشی است، اما چاي به هيچوجه نبايد داغ و همچنين بعد از هر وعده غذايي مصرف شود به طوري كه اگر بعد از غذا بلافاصله چاي نوشيده شود، رودهها به هيچوجه پذيراي آهن نيستند و آهن مواد غذايي، جذب بدن نميشوند پس اگر روزانه چاي به مقدار مناسب نه زياد، آن هم به صورت كمرنگ و ولرم مصرف شود، مشكل خاصي پيش نميآيد، اما اين در حالي است كه افرادي كه بعد از غذا خوردن، چاي مينوشند پس از مدتي به كمخوني (آنمي) مبتلا ميشوند.
وعده «شام» را حذف نكنيد
خيلي از مردم براي لاغرشدن، وعده شامشان را حذف ميكنند. شما با اين روش موافقيد؟ اگر جوابتان مثبت است بايد بدانيد كه دكتر اسحاق حسيني اين روش را كاملا رد ميكند و ميگويد: علاوه بر وعدههاي صبحانه و ناهار، ميانوعدهها نيز بسيار حائز اهميت هستند به طوري كه افراد بايد در طول روز حتما از ميوهها و سبزيجات كه سرشار از فيبر هستند، استفاده كنند. علاوه بر اينها وعده شام نبايد حذف شود به اين منظور كه ميتوان شام خورد، اما نبايد بلافاصله بعد از آن خوابيد، بنابراين بين شام خوردن و خوابيدن بايد حداقل يك ساعت و 30 دقيقه فاصله باشد.
