تهران - کتیرا در فرآورده های سرماخوردگی به عنوان نرم کننده و ضدسرفه مصرف می شود و استفاده دیگر آن در کنترل اسهال است؛ چون می تواند مقدار زیادی آب جذب کند و از خروج آن از بدن جلوگیری کند.
|
|
|
به گزارش ايرنا ،گون با نام علمی Astragalus gummifer از خانواده ی Leguminosae (خانواده ی نخود) است. گیاهی است چند ساله، بوته مانند و دارای ساقه ی چوبی با برگ هایی مرکب از برگچه های متعدد که این برگ ها اکثرا فرد می باشند.
گونه های مختلف گون که کتیرا از آن ها تولید می شود دارای گل هایی به رنگ های صورتی، قرمز، آبی، بنفش، زرد و یا سفید هستند. گل ها به صورت مجتمع، خوشه یا سنبله مانند بوده و گاهی در محور ساقه قرار دارند.
در صورتی که پایین ساقه و یا در یقه ی ساقه خراش(طبیعی و یا مصنوعی) ایجاد شود ماده ی صمغ مانندی ترشح می شود که در اثر هوا خشک شده و به صورت های مختلف: قطره ای، مفتولی، پهن و خرمنی با رنگ های زرد تا قهوه ای و یا بی رنگ در می آید که به نام " کتیرا " مشهور است.
در نقاط مختلف ایران گونه های زیادی از گون وجود دارد که از بعضی آن ها کتیرا به دست می آید.
مهم ترین گونه های مولد کتیرا در نواحی کوهستانی جنوب غربی ایران، خوزستان و لرستان و نواحي کردستان می روید ،کتیرا به اشکال مفتولی، قطره ای، خرمنی، مسطح و بی شکل به رنگی های زرد، قهوه ای و یا بی رنگ (تا حدی شفاف) وجود دارد.
کتیرا در آب، نامحلول بوده ولی متورم می شود و به صورت ژله ی سفتی در می آید.
منبع جعرافیایی
مهم ترین تامین کنندگان کتیرا در جهان در درجه ی اول ایران و سپس ترکیه و سوریه است. بهترین نمونه ی کتیرا مربوط به ایران است که از قدیم به نام Persian tragacanth معروف بوده است. گرچه جمع آوری آن بعد از ریختن برگ ها می باشد و در نواحی مختلف متفاوت است ولی نمونه تیپیک آن(اصلی) در استان فارس صورت می گیرد.
اثرات مهم
* از کتیرا در فرآورده های سرماخوردگی به عنوان نرم کننده و ضدسرفه استفاده می شود.
* استفاده ی دیگر آن در کنترل اسهال است؛ چون می تواند مقدار زیادی آب را جذب کند و از خروج آن از بدن جلوگیری کند.
* همچنین برای افزایش وزن مدفوع و کنترل حداقل زمان توقف مواد در سیستم روده ای معده ای مورد استفاده قرار می گیرد.
* گزارش هایی مبنی بر جلوگیری از رشد سلول های سرطانی در داخل و خارج از بدن توسط کتیرا، به چاپ رسیده است.
* استفاده دیگر از آن به علت خاصیت چسبندگی کتیرا در محصولات چسب دندان می باشد.
* کتیرا به عنوان یک ماده ی مطمئن، در آمریکا در محصولات غذایی مصرف می شود. همچنین به عنوان پر کننده قرص ها، امولسیون ها و سوسپانسیون ها در سطح صنعتی دارای استفاده ی فراوانی است.
تاکنون گزارشی از عوارض جانبی کتیرا به چاپ نرسیده است.