درمان ناباروري، رويش جوانه هاي اميد در وجود خانواده

درمان ناباروري، رويش جوانه هاي اميد در وجود خانواده سمنان - تا وقتي ازدواج نكردي در گوش مادرت مي خوانند چرا شوهرش نمي دهي؟ وقتي ازدواج كردي هنوز يك سال به دو سال نرسيده مي پرسند بچه نداري؟ بيار يكي زودتر و وقتي دو سال مي شود چهار سال، پنج سال، شش سال وقتي تو را مي بينند در گوش هم مي گويند طفلك بچه اش نمي شود.

اين درد و دل 'نگار' 32 ساله اي است كه هفت سال است ازدواج كرده، او و همسرش جزء سه ميليون زوج نابارور كشور هستند.

در زوج هاي سالم در ماه اول احتمال بارداري 15 درصد است و بعد از يك سال اين احتمال به 90 درصد مي رسد بنابر اين اگر زوجي پس از يك سال بدون استفاده از روش هاي جلوگيري از بارداري صاحب فرزند نشوند نابارور هستند.

تعداد زوج هاي نابارور در ايران 15 درصد كل زوج ها را تشكيل مي دهد يعني اگر سالانه در ايران 800 هزار تا يك ميليون ازدواج ثبت شود هر سال 150 هزار نفر به تعداد زوج هاي نابارور افزوده خواهد شد.

ناباروري مقوله اي چند علتي است، علاوه بر مسائل ژنتيكي، پزشكي، آلاينده هاي محيطي و صوتي و استرس ها و اضطراب ها يكي از مهمترين عللي كه عامل ايجاد ناباروري و افزايش آن در سال هاي اخير در كشور شده است بالا رفتن سن ازدواج و سن تقاضاي بچه دار شدن است.

بيش از 50 درصد زوج هاي نابارور با آموزش، مشاوره، تشخيص و تصحيح علت ناباروري قابليت بارور شدن پيدا مي كنند بنابر اين بسيار مهم است كه علت ناباروري به درستي تشخيص داده شود.

به گفته دكتر 'سعيده كيا' متخصص زنان، زايمان و ناباروري، 35 درصد از علل شايع ناباروري ها بخاطر غير طبيعي بودن اسپرم، 25 درصد نارسايي تخمك و تخمك گذاري و 25 درصد بخاطر چسبندگي هاي لگن و مشكلات رحمي است و ساير ناباروري ها هم به علل ژنتيكي و نامشخص روي مي دهد.

'نگار' و همسرش از زوج هايي هستند كه بخاطر اشكال در تخمك گذاري هنوز موفق به داشتن فرزند نشده اند، نگار تاكنون دوبار عمل IVF را انجام داده ولي نتوانسته جنين را حفظ كند.

نگار از حرف هاي مردم عصباني است، از خودش دلگير است و اثر داروهاي هورموني كه مصرف كرده حال جسمي خوبي برايش باقي نگذاشته است. همسرش مي گويد پزشك هنوز نا اميدشان نكرده ولي نگار اميدش را از دست داده و پزشكش معتقد است نشانه هاي افسردگي را پيدا كرده است.

'حديث مرتضوي' كارشناس روان شناس معتقد است تجربه حس مادري در زنان موجب احساس رضايت آنها از خويش مي‌شود و شادماني و آستانه تحمل مشكلات را در آنان افزايش مي‌دهد بنابراين ناباروري ضربه رواني شديدي محسوب مي‌شود كه علاوه بر كاهش احساس ارزشمندي و اعتماد به نفس در زنان موجب بروز تنش در رابطه بين فردي، اجتماعي و زناشويي مي‌شود و حتي ممكن است زمينه جدايي زوجين را فراهم كند به همين دليل درمان توام ناباروري و روان‌پزشكي در پيشگيري يا رفع مشكلات موجود بسيار موثر است.

ناباروري سومين علت طلاق در ايران است، علتي كه آشيانه 'سعيد' و 'پريسا' را از هم پاشانده است. دو ماهي از جدايي سعدي و پريسا مي گذرد آن هم پس از 10 سال زندگي مشترك.

پريسا 38 ساله است و مي گويد موقعي كه ازدواج كردم دانشجو بودم هر كس در مورد بچه دار شدن حرفي به من مي زد بي توجهي كردم و گفتم بايد درسم تمام شود 30 سالم كه شد مدرك دكترايم روي طاقچه بود ولي از بچه خبري نبود، دكترها مي گفتند سنم بالا رفته و روش هاي درماني جواب نمي دهد، همسرم سعيد تنها فرزند پسر خانواده بود و والدينش آرزوي ديدن فرزند او را داشتند اولين باري كه حرف فرزند خواندگي مطرح شد زمزمه هاي جدايي هم آغاز شد.

آنقدر خانواده همسرم زير گوشش خواندند كه بالاخره دو ماه قبل از هم جدا شديم، حالا خواهر ها و مادر سعيد براي او دنبال همسري مناسب مي گردند.

'سعيد' هم حال روحي خوبي ندارد از همه عصباني است از والدينش از خواهر هايش از پريسا كه به طلاق توافقي بدون دريافت مهريه راضي شد حتي از خودش كه آنقدر پول نداشته كه بتواند هزينه درمان ناباروري همسرش را بپردازد.

او مي گويد: من يك كارمند ساده هستم و همه پس اندازم را براي درمان هزينه كردم در نهايت وقتي نتيجه اي حاصل نشد با پريسا تصميم گرفتيم از شير خوارگاه نوزادي را به فرزندي قبول كنيم و اين آغاز آن طوفاني بود كه زندگي مان را از هم پاشيد، پدرم قهر كرد، مادرم گفت شيرش را حلالم نمي كند، خواهر هايم هر روز از اين مي گفتند كه با حال و روز جسمي والدينم اگر سكته كنند من باعث مرگ آنها شده ام خلاصه آنقدر گفتند و گفتند كه پريسا تقاضاي طلاق داد و با اينكه من مخالف بودم از من جدا شد. حالا خانواده ام فكر مي كنند من در آستانه 40 سالگي حال و حوصله اي براي ازدواج مجدد دارم در حاليكه من خودم را براي اين روزهاي پريسا مقصر مي دانم.

با اينكه پيشرفت هاي چشمگير متخصصين و جامعه پزشكي كشور در سال هاي اخير ايران را در رديف 10 كشور برتر دنيا در زمينه درمان ناباروري و سلول هاي بنيادي قرار داده است ولي باز هم خانواده هايي هستند كه رويش جوانه هاي شادي در چشم هاي فرزند خوانده هاي خود مي بينند.

'علي' و 'ناهيد' از اين زوج ها هستند مشكل ناباروري اين زوج مشكلات اسپرمي زوج است و آنها پس از 16 سال كه از زندگي مشتركشان مي گذرد نوزاد پسري را به فرزندي پذيرفته اند.

علي مي گويد: ورود 'رضا' به خانه آنها موج شادي را ايجاد كرده و با هر گريه و خنده او لذت زندگي برايشان چند برابر شده است.

اما شادماني كه در خانه 'ستاره' و 'مهران' ايجاد شده از نوع ديگري است، ستاره چهار ماهي است به روش ميكرو اينجكشن باردار شده و هم اكنون تحت مراقبت هاي شديد پزشكي قرار دارد.

دكتر 'سعيده كيا ' متخصص زنان، زايمان و ناباروري با بيان اينكه شانس باروري در اين روش 15 درصد بيشتر از ساير روش هاي درمان ناباروري است گفت: روش IVF و IUI بيشتر براي درمان ناباروري هاي زنانه و روش ميكرو اينجكشن براي درمان ناباروري هاي مردانه استفاده مي شود.

اما آنچه براي زوج هاي نابارور بيشترين اهميت را دارد جداي از هزينه هاي عاطفي و رواني كه طرفين بايد براي درمان بپردازند تامين هزينه هاي مالي اين درمان گران قيمت است.

اين آمار وزارت بهداشت است كه فقط 20 درصد زوج هاي نابارور تحت پوشش خدمات بيمه اي هستند و اين در حالي است كه هزينه هاي درماني اين بيماري كه در نظام بيمه اي كشور به عنوان خدمات لوكس و در حد عمل زيبايي بيني ديده شده است كاشانه و زندگي مشترك بسياري از زوج هاي نابارور را تهديد مي كند.

هزينه‌هاي درماني ناباروري در ايران حدود يك پنجم كشورهاي ديگر است كه 40 درصد از آن مربوط به هزينه‌ داروهاي اين نوع درمان‌هاست. بر اين اساس هزينه هر دوره درمان ناباروري تا دو ميليون تومان است، به جز اين هزينه داروها در هر سيكل درماني به 700 هزار تومان هم مي رسد، تحميل اين هزينه هاي كلان به زوج هاي جوان حتي اعتراض وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشكي را نيز در پي داشت.

دكتر 'مرضيه وحيد دستجردي' به هزينه‌هاي كلان درمان ناباروري در كشور اشاره كرد و گفت: درمان ناباروري و به ويژه داروهاي گران قيمت و برخي روش‌هاي درماني مانند گيفت، زيفت، ميكرواينجكشن و ... هزينه‌هاي زيادي را به زوج‌هاي نابارور تحميل مي‌كند. بر اين اساس از سازمان‌هاي بيمه‌گر مي خواهيم كه تا حد امكان اعتبارات لازم را براي تحت پوشش قرار دادن حداقل بخشي از درمان‌هاي ناباروري تامين كند.

با توجه به اينكه ارتباط فرزند آوري با حفظ كانون خانواده امري غير قابل انكار است طرح مسائلي مثل اينكه درمان ناباروري در هيچ جاي دنيا تحت پوشش بيمه نيست يا اينكه درمان ناباروري زير پوشش بيمه عام باشد يا تكميلي پاك كردن صورت مساله اي است كه بنيان خانواده هاي نابارور را تهديد مي كند.

نگار مي گويد هيچ كس رنج حاصل از نازايي را به رسميت نمي شناسد، احساس شرم و انزواي حاصل از بچه دار نشدن، اينكه بايد جوابگو باشي تو يا همسرت كداميك مقصر سوت و كور بودن خانه تان هستيد رنجي است كه كم كم مثل خوره مي افتد به جانت كه داري پس انداز زندگي مشترك را بخاطر بيماري ات تمام مي كني بدون اينكه حاصل آن خنده يا گريه نوزادي باشد.

ناباروري كه كاشانه 10 ساله سعيد و پريسا را از هم پاشيد و زندگي افرادي مثل نگار و همسرش را در تير رس نابودي قرار داد، در 90 درصد موارد با استفاده از روش هاي نوين قابل درمان است البته اگر زوج هاي جوان توان پرداخت هزينه هاي بالاي درمان را داشته باشند. بيمه اي كه مي تواند مقدمه رويش جوانه هاي شادي در خانه زوج هاي نابارور باشد.ك/4