اين عيد با آمدن اسلام و زدودن خرافات از چهره آن مورد موافقت و تاييد ضمني اسلام قرار گرفت، در روايات نيز آمده است كه روزي براي حضرت علي(ع) هديه نوروزي آوردند، فرمودند: اين چيست؟ گفتند: اي اميرالمومنين، امروز نوروز است. حضرت فرمودند: هر روز را براي ما نوروز قرار بدهيد.
امام صادق(ع) درباره اين عيد فرموده‌اند: '... و هيچ نوروزي نيست كه ما در آن متوقع گشايش و فرجي نباشيم زيرا نوروز از روزهاي ما و شيعيان ما است.'
'محمد حسين كاشف الغطاء' نيز در جواب اين سووال كه اعتقاد شيعه و روش شما درباره روز اول سال نوروز چيست؟ چنين نوشت: نوروز مقتضاي جهان است در بشر و حيوان و جماد، بلكه در آسمان و زمين و هوا و فضا؛ و بر اين اساس رواياتي از اهل‌ بيت(ع) درباره نوروز به ما رسيده كه عيد گرفتن را تاييد كرده‌اند و نيز به نماز، ذكر و عبادت سفارش نموده‌اند.'
اما نكات ظريفي در دعاي تحويل سال نهفته است كه در اين مجال اندك به برخي راز و رمزهاي آن اشاره مي كنيم، باشد تا با حضور قلبي عميق تر روزهاي اول سال نو را بگذرانيم.

** نكته اول: تعريف و حالات قلب
واژه قلب، 132 مرتبه در قرآن آمده است و در دو معني استعمال مي‌شود: اول عضوي كه در سمت چپ بدن قرار گرفته و خون را تصفيه و به همه بدن پمپاژ مي‌كند و دوم روح و نفس كه هدايت‌كننده همه اعضا و جوارح بدن است. قلبي كه در دعاي سال تحويل آمده از نوع دوم، است كه داراي حالات مختلف بد و خوب است.
درمورد حالات خوب قلب سليم و پاك، حضرت علي(ع) مي‌فرمايند: 'خداوند وقتي نسبت به بنده‌اي اراده خير كند، قلب سليم روزي او مي‌گرداند.'
قلب مطمئنه و قلب نوراني از ديگر حالات خوب قلب است كه در رابطه با قلب مطمئنه قرآن مي‌فرمايد: 'همانا با ياد خداوند، دل‌ها آرام مي‌گيرد.' و در مورد قلب نوراني نيز از رسول خدا (ص) در مورد شرح صدر سووال شد كه چيست؟ فرمودند: 'نوري است كه خداوند در قلب مومن قرار مي‌دهد و به وسيله آن سينه‌اش وسعت مي‌يابد.'
اما در رابطه با حالات بد قلب نيز به قساوت قلب اشاره شده كه اين حالت همراه با بي‌تفاوتي نسبت به احكام خداوند به وجود مي‌آيد و قرآن مي‌فرمايد: 'دل‌هاشان را سخت گردانيديم.'
كور شدن قلب از ديگر حالات بد قلب است كه در قرآن مي خوانيم:‌ 'بدترين كوري، كوري قلب است.' و در انحراف قلب آمده است: 'باز چون از حق روي گردانيدند، خدا هم دل‌هاي بي‌نورشان را از سعادت و اقبال بگردانيد.' و در مريض شدن قلب در اين كتاب آسماني آمده است: 'دل‌هاي آنها(منافقين) بيمار است.' ‌ ‌
عوامل بسياري در به وجود آمدن حالات بد و منفي در قلب تاثيرگذار است كه از جمله آنها 'گناه' است، در روايتي از پيامبر اكرم(ص) در اين باره آمده است كه ايشان فرمودند: 'گناه بر روي گناه، قلب انسان را مي‌ميراند.'
دلبستگي به دنيا از ديگر عوامل ايجاد حالات بد در قلب است كه حضرت علي (ع) مي‌فرمايند: 'دنيا قلب او را ميرانده است.' و امام صادق(ع) نيز قلب سالم را قلبي مي‌دانند كه از دنيا دوستي سالم باشد.
پرخوري را مي توان از ديگر عوامل بروز حالات بد در قلب دانست. پيامبر مكرم اسلام(ص) در اين باره فرمودند: 'با خوردن آب و غذاي فراوان دل را نميرانيد، چون دل مانند كشتزار است كه اگر آب فراوان به آن داده شود مي‌ميرد.'
عواملي نيز در بوجود آمدن حالات خوب در قلب وجود دارد، كه از جمله آنها توبه از گناه است. حضرت علي(ع) در اين مورد مي‌فرمايند: 'توبه دلها را پاكيزه مي‌كند و گناه را مي‌شويد.'
انجام عبادت از قبيل نماز و روزه، ياد مرگ، قرآن خواندن، ياد خدا، شنيدن موعظه، كم خوري،
هم‌نشيني با اهل معرفت و هم‌نشيني با عاقلان از ديگر عوامل تاثيرگذار در ايجاد حالات خوب در قلب است كه مي توان با اندكي تلاش و كوشش همه اين صفات را در خود شكوفا كرد.

نكته دوم: چرا بايد هنگام تحويل سال دعا كنيم؟
از آنجا كه با سپري شدن زمستان و ورود فصل بهار، طبيعت از حالت مردگي بيرون آمده و به سمت سرسبزي پيش مي‌رود، ما هم بايد از حالت مردگي بيرون بياييم و از خدا بخواهيم كه حال ما را بهترين حالات قرار بدهد.

نكته سوم: بهترين حال كدام است؟
صلاح و فساد انسان بستگي به قلب او دارد، اگر قلب و تمام وجود انسان متوجه خدا باشد، اين بهترين حال براي او است كه در اين صورت مي‌گويند قلبش زنده است.
از جمله نشانه‌هاي زنده بودن قلب يك انسان آن است كه رحم او زياد بوده و به فكر ديگران است؛ از اين رو اگر مشكلي را از يك انسان مشاهده كرد، بي‌تفاوت از كنار آن نمي‌گذرد، بلكه در حد توان جهت رفع آن كوشش مي‌كند.
اشك چشم او زياد است؛ به عنوان مثال با شنيدن مصايب اهل ‌بيت(ع) اشك او سرازير مي‌شود و از شب اول قبر مي‌ترسد؛ از اين رو تلاش مي‌كند خود را آماده كند.

نكته چهارم: وظيفه ما هنگام تحويل سال و آداب عيد
در ايام عيد وظايفي داريم كه رعايت آنها سبب رشد و تعالي ما مي‌شود كه در اينجا به برخي از آن وظايف اشاره مي‌كنيم:
- خواندن نيايش تحويل سال؛ با نو شدن طبيعت، از صميم دل اين ندا را برآوريم كه: يا مقلب القلوب و الابصار يا مدبر الليل و النهار يا محول الحول و الاحوال، حول حالنا الي احسن الحال، اي قلب كننده قلب‌ها و چشم‌ها؛ اي تدبير كننده شب و روز، اي متحول كننده حالات، حال ما را به بهترين حالات متحول كن.
- گشايش در زندگي خانواده؛ برخي سخنان اهل ‌بيت(ع)، سرپرست خانواده را به سخاوت و گشايش در زندگي در ايام عيد فرا خوانده تا خاطره‌اي شيرين و به ياد ماندني براي اهل خانه به جاي ماند و حالت جشن و شادي پيدا كند.
- روزه گرفتن و برپايي نماز؛ امام جعفر صادق(ع) فرمودند: 'چه خوب است كه در اين روز روزه‌دار باشيم.'
- درس عبرت گرفتن؛ توجه كنيم كه وارد بهار شده‌ايم و بايد از اين دگرگوني طبيعت درس عبرت بگيريم.
- ديد و بازديد؛ از ديگر آداب عيد نوروز، ديدار برادران و خواهران مسلمان و آگاهي از شادي‌ها و اندوه‌هاي آنان است. يكي از معصومين (ع) در اين باره مي‌فرمايد: 'اين روز نوروز است كه مردم در آن اجتماع دارند و همديگر را ملاقات مي‌كنند.'
-‌ ‌بررسي اعمال گذشته؛ بررسي كنيم كه يك سال را چگونه سپري كرديم و محاسبه‌اي انجام دهيم كه چه قدر گناه كرده‌ايم، اگر اوصاف زشتي در ما هست، در رفع آنها بكوشيم و اگر كارهاي خيري انجام داده‌ايم، كوشش كنيم كه در آينده مداومت داشته باشد. ‌ ‌
- كينه‌ها را از دل بركنيم؛ با آمدن بهار، باغ دلمان را پر شكوفه كنيم و همراه با باران بهاري زنگار كينه‌هاي گذشته را از دل بركنيم و سعي كنيم اين قدرت روحي را در برابر افرادي كه با آنها دشمني داريم، بيشتر كنيم و محبت آنها را در قلب خود ايجاد كنيم، اگر چه ممكن است آنها به ما بدي كرده باشند.
- با كساني كه كدورت داريم آشتي كنيم؛ مومن بايد سعي كند جلوي كدورت‌ها را بگيرد و اين ايام فرصت خوبي براي زدودن كدورت‌هاست، از اين رو آشتي با ديگران، خدا را خشنود و پشت شيطان را به خاك ماليده و بندگان خدا را خوشحال مي‌كند.
** برگرفته از مطالب حوزه نت