غدیر در بیان مقام معظم رهبری قسمت دهم

غدیر در بیان مقام معظم رهبری قسمت دهم

● مصداق عینی ولایت روز عید غدیر «عید ولایت» نامیده مى‏شود. نامگذارى درستى است؛ روزى است كه مفهوم ولایت اسلامى به وسیله پیامبر اكرم صلى‏اللَّه‏علیه‏وآله‏وسلّم یك مصداق روشن و عینى پیدا كرد. براى كسانى كه مى‏خواهند از الگوى انسان طراز اسلام، نمونه‏اى ذكر كنند، بهترین نمونه همان كسى است كه آن روز نبىّ مكرّم اسلام صلى‏اللَّه علیه و آله و سلّم، او را به الهام الهى و به دستور پروردگار عالم، براى منصب عظیم ولایت، معیّن فرمود. معناى ولایت و مفهوم عظیمى كه در روز عید غدیر، مصداق مشخّصى پیدا كرد، یكى از نكات اساسى است كه براى جامعه اسلامى ما و صاحبان فكر، نقطه حسّاسى است و جا دارد روى آن تأمّل كنند. وقتى كه در نظامى، ولى‏اللَّه - كسى مثل پیغمبر اكرم یا امیرالمؤمنین - در رأس نظام قرار دارد، آن جامعه، جامعه ولایت است؛ نظام، نظام ولایت است. ولایت، هم صفتى است براى منصبى كه نبىّ اكرم و جانشینان او از سوى پروردگار، حائز آن بوده‏اند، هم خصوصیتى است براى آن جامعه اسلامى كه در سایه آن حكومت، زندگى مى‏كند و از پرتو آن بهره مى‏گیرد. من این نكته را بارها عرض كرده‏ام، امروز هم مى‏خواهم بر روى همان نكته تكیه كنم؛ براى این كه مسائل زندگى، مسائل سرنوشت‏ساز و وظیفه مهم ملت اسلام، وابسته به همین نكات اساسى و زیربنایى است. بیانات مقام معظم رهبرى‏ در دیدار با مسؤولان و كارگزاران نظام به مناسبت عید سعید غدیر 21/7/1377 ● غدیر،مضمونی متعلق به همه مسلمانان اگرچه ارتباط قلبى ما شیعیان با واقعه غدیر، ارتباط مستحكم و برجسته‏اى در دنیاى اسلام است، ولى حقیقت این است كه مسئله غدیر در محتوا و روح حقیقى خود فقط متعلق به شیعیان نیست بلكه به همه دنیاى اسلام تعلق دارد.چون حادثه غدیر برخاسته از روح و مضمون حقیقى اسلام است. اینكه خداى متعال به پیغمبر اكرم - با آن همه مجاهدتها - حدود هفتاد روز قبل از وفاتش بفرماید كه «یا ایّها الرسول بلّغ ما انزل الیك من ربّك و ان لم تفعل فما بلغت رسالته»، آنچه را كه به تو دستور دادیم، به مردم برسان و اگر نرسانى، رسالت خود را انجام نداده‏اى، نشاندهنده این‏ است كه روح و مضمون حقیقى اسلام در واقعه غدیر وجود دارد.دو مطلب در غدیر هست: یكى تعیین امیرالمؤمنین على‏بن‏ابى‏طالب علیه‏الصّلاةوالسّلام است و دیگرى آن معیارهایىاست كه نبى اكرم صلّى‏اللَّه‏علیه‏واله‏وسلّم در بیان علت و فلسفه تعیین امیرالمؤمنین در خطبه غدیر بیان مى‏فرماید. این حركت بزرگ و تاریخ‏ساز، یعنى نصب امیرالمؤمنین علیه‏الصّلاةوالسّلام متكى به ملاكهایى است و این كار، مفهومى دارد. اگرچه ولایت یك امر سیاسى است، اما همه مضمون ولایت در سیاست خلاصه نمى‏شود. این ولایت، پرتوى از ولایت ذات مقدّس پروردگار است. این ولایت، ناشى از حضور ولایت الهى در وجود امیرالمؤمنین است، همچنان‏كه در وجود پیامبر مكرّم اسلام بود. این ولایت، فرعى از آن اصل و میوه‏اى از آن ریشه است. لذا از آن به «ولایت» تعبیر شده است. ولایت در حقیقت به معناى پیوند، ارتباط و اتصال است. آن كسى كه منصوب به این مقام است، برخلاف حكام و فرمانروایان عالم، فقط یك فرمانروا یا یك سلطان و یك حاكم نیست بلكه یك ولى است، به مردم نزدیك است، به آنها پیوسته است و مورد اتكاى دل و جان مردم است. این معنا در امیرالمؤمنین و در ائمه معصومین علیهم‏السّلام وجود دارد. بعد از دوران حضور ائمه هم اگر پرتوهاى ضعیفى از این حقیقت در جایى پیدا شود، ولایت در آنجا شكل مى‏گیرد. حقیقت و معناى واقعىِ امر این است. لذا نبى‏اكرم در بیان صفات امیرالمؤمنین مى‏فرماید: «اعدلكم فى الرعیة»، او عادل‏ترین شما در بین مردم است. هم عدالت درونى و معنوى و فردى‏ امیرالمؤمنین مراد است و هم عدالت رفتارى و عدالت اجتماعى او. اینها چیزهایى است كه در زبان به آسانى مى‏شود بیان كرد، اما در تحقق و تبلور در عمل است كه انسان به عظمت این حقیقت و كسانى كه تجسم این حقیقت بوده‏اند، پى مى‏برد. عدالت به معناى واقعى كلمه در وجود امیرالمؤمنین، در رفتار او، در تقواى او و در توجه او حضور دارد. در رفتار بیرونى او هم عدالت تجسم پیدا مى‏كند. امروز بعد از گذشت قرنها، اگر بخواهیم عدالت را تعریف كنیم و آن را در ضمن مثال و نمونه بیان كنیم، هیچ مثالى رساتر و گویاتر از رفتار امیرالمؤمنین علیه‏السّلام نمى‏توانیم پیدا كنیم. این است كه نبى‏اكرم او را به امر پروردگار و با نصب الهى به مردم معرفى و به مقام ولایت منصوب مى‏كند. این یك حقیقت اسلامى است. این كجا و اینكه كسى معتقد باشد كه هر ظالمى با هر شیوه و رفتار بازیگرانه‏اى توانست زمام قدرت را در دست بگیرد، مردم باید از او اطاعت كنند،كجا؟! این اسلام است یا آن؟! لذا مسئله غدیر با این مضمون والا متعلق به همه مسلمانهاست، چون به معناى حاكمیت عدل، حاكمیت فضیلت و حاكمیت ولایت‏اللَّه است. بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامى در دیدار مسؤولان و كارگزاران نظام به مناسبت عید غدیر خم 1/12/1381‏ ● غدیر نور هدایت برای همه و همیشه حوادث بزرگ و مقاطع تاریخى، براى همه شیوا و مهم ودرس‏آموز است، نه فقط براى كسانى كه در آنها حضور داشتند؛ چون حادثه بزرگ شروع یك حركت و آغاز یك راه و بهار یك مجموعه از زندگىِ جامعه و انسان است. شاید اكثر آن كسانى هم كه در ماجراى بیعت امیرالمؤمنین علیه‏الصّلاةوالسّلام، گرد آن بزرگوار را گرفتند و با او بیعت كردند و پاى فشردند و فداكارى نمودند، واقعه غدیر و به طریق اولى‏ ظهور اسلام و جنگهاى امیرالمؤمنین را ندیده بودند. اما اسلام و هدایت و نور آن فقط براى كسانى نیست كه در آن وقت حضور داشتند، بلكه براى همه و براى همیشه است: «و اخرین منهم لمّا یلحقوا بهم». انقلاب اسلامى شروع یك راه پُرافتخار و سعادت‏بخش بود. ‏بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامى در دیدار مردم قم 19/10/1381 ● مفهومی الهام بخش و نجات دهنده همان‏طور كه عرض كردم، اگر مسأله غدیر - با آن دو جنبه‏اى كه اوّلِ صحبتم گفتم - مورد ملاحظه قرار گیرد، امروز اسلام دنیا را نجات خواهد داد. یك عدّه هستند كه تصوّر مى‏كنند مى‏شود ملتى مسلمان بود؛ امّا به احكام اسلامى عمل نكرد! این تصوّر، معنایش جدایى دین از سیاست است. معنایش این است كه اسمتان مسلمان باشد، امّا به احكام اسلامى عمل نكنید و سیستم بانكدارى، اقتصاد، آموزش و پرورش، شكل و محتواى حكومت و ارتباطات فرد و جامعه‏تان، به خلاف اسلام و طبق قوانین غیراسلامى و حتّى ضد اسلامى باشد. البته، این، در مورد كشورهایى است كه قانون دارند؛ اگرچه طبق اراده و خواست یك انسان قاصر و ناقص باشد. امروز در بعضى كشورهاى اسلامى، حتّى قانون هم نیست؛ حتّى قانون غیراسلامى هم وجود ندارد و اراده اشخاص مهمّ است. در رأس قدرت یك نفر نشسته است و دستور مى‏دهد: این‏طورى شود، آن‏طورى شود. نمى‏شود كه ما فرض كنیم عدّه‏اى مسلمانند، امّا از اسلام فقط نماز، روزه، طهارت و نجاست و امثال این چیزها را دارند. در جوامعى كه مى‏خواهند مسلمان باشند، اسلام باید حاكم باشد. غدیر، این پیام را داشت. امروز بسیارى از جوامع، چوب عدم اعتقاد به این معنا را مى‏خورند. ببینید ماجراى غدیر، این‏جا چقدر مى‏تواند الهامبخش باشد! نكته دوم این است كه بعضى از كشورهایى كه به نحوى خودشان را مقیّد به احكام اسلامى نشان مى‏دهند، براى مسائلشان، به آیه و روایتى استناد مى‏كنند؛ چهار نفر عمّامه به سر را هم به خدمت مى‏گیرند، براى این‏كه در جایى برایشان فتوایى بدهند و كارى كنند. این كشورها، اگر چه به‏ظاهر چیزى مثل حاكمیّت اسلامى دارند، امّا حاكمیّت اسلامى با ارزشها و معیارهاى نَبَوى و وَلَوى، علم و تقوا، عدالت، عبودیّت خدا و خشیّت الهى و «ترتعد فرائسه فى المحراب»، كه روش انبیا و اولیا و مقرّبترین افراد به خدا بوده است، در جامعه‏شان مطرح نیست. اگر تعبیرات تندترو واضحترى نخواهیم بكنیم، آنها یك عدّه آدمهاى دور از دینند. پس، غدیر یك مفهوم مترقّى و نجاتبخش است. ولایت در اسلام یك مفهوم عالى است. این را باید بفهمند. شیعه باید به ولایت افتخار كند و غیر شیعه هم سعى كند آن را بشناسد. بحث علمى و دانستن كه دعوا ندارد. بدانند كه اصلاً این موضوع چیست. بیانات مقام معظم رهبرى‏ در دیدار كارگزاران، به مناسبت «عید غدیر خم» 28/2/1374 ● غدیر،مایه وحدت همین مسأله غدیر هم مى‏تواند مایه وحدت باشد؛ همچنان كه مرحوم آیةاللَّه شهید مطهرى مقاله‏اى با عنوان«الغدیر و وحدت اسلامى» دارد. او كتاب الغدیر را- كه درباره مسائل مربوط به غدیر است - یكى از محورهاى وحدت اسلامى مى‏داند كه درست هم هست. ممكن است به نظر عجیب بیاید، اما واقعیت مطلب همین است. خودِ مسأله غدیر، غیر از جنبه‏اى كه شیعه آن را به عنوان اعتقاد قبول كرده است - یعنى حكومت منصوب امیرالمؤمنین علیه‏الصّلاةوالسّلام از طرف پیامبر كه در حدیث غدیر آشكار است - اصل مسأله ولایت هم مطرح شده است. این دیگر شیعه و سنّى ندارد. اگر امروز مسلمانان جهان و ملتهاى كشورهاى اسلامى، شعار ولایت اسلامى سر دهند، بسیارى از راههاى نرفته و گره‏هاى ناگشوده امت اسلامى باز خواهد شد و مشكلات كشورهاى اسلامى به حل نزدیك خواهد گشت. مسأله حكومت و نظام سیاسى و حاكمیت سیاسى، یكى از دشوارترین مسائل براى كشورهاست. بعضى كشورها دچار استبداد و دیكتاتورى‏اند؛ بعضى دچار حكومتهاى فاسدند؛ بعضى دچار حكومتهاى ضعیفند؛ بعضى دچار حكومتهاى دست نشانده‏اند. اگر حكومت اسلامىِ به معناى حقیقى - یعنى همان ولایت - به عنوان شعار براى مسلمانان مطرح شود، علاج ضعف را هم مى‏كند؛ علاج اقتصاد را هم مى‏كند؛ علاج دست‏نشاندگى را هم مى‏كند؛ علاج دیكتاتورى را هم مى‏كند. بنابراین، پرچم ولایت، یك پرچم اسلامى است.من از همه برادران شیعه و سنّى در كشور خودمان دعوت مى‏كنم - فعلاً آن محدوده جغرافیایى خودمان را مطرح مى‏كنم - كه به مسأله غدیر با این چشم نگاه كنند و این بخش از حدیث غدیر و مسأله غدیر را مورد توجه قرار دهند. برادران سنّى ما هم مثل ما روز غدیر را عید بگیرند؛ عید ولایت. براى این كه اصل تولّد مسأله ولایت، اهمیتش بسیار زیاد است؛ مثل اهمیت ولایت امیرالمؤمنین علیه‏الصّلاةوالسّلام كه این دیگر بین ما و برادران سنّى مشترك است. هم در دوران بعد از پیروزى انقلاب و هم پیش از پیروزى انقلاب، همیشه عقیده من بر این بود كه امروز شیعه و سنّى باید اختلافات دیرین خود را در تعامل روزمرّه خودشان كنار بگذارند. ‏ بیانات مقام معظم رهبرى‏ در اجتماع بزرگ زائران و مجاوران حضرت رضا (ع) در مشهد مقدّس 6/10/1379‏