امام صادق (علیهالسلام) ضمن روایتی، دستاوردهای یاد مرگ را بیان میفرماید که
یاد مرگ، شهوات نفس را بمیراند و ریشههاى غفلت را بخشكاند و باور قلب را به وعدههاى خداوند قوى و طبع انسان را لطیف كند و نشانههاى هوى و هوس را مىشكند و آتش حرص و طمع را خاموش كند و دنیا را (نزد بنده) حقیر نماید.
و این است معناى فرمایش رسول خدا(صلی الله علیه و آله) كه فرمود: ساعتى تفكر، از عبادت یك سال بهتر است .
چرا كه یاد مرگ، طنابهاى خمیه(زندگى) دنیا را باز مىكند و آن را به آخرت پیوند دهد و هر كس با چنین توصیفى به یاد مرگ باشد، به نزول رحمت شك نكند و كسى كه از مرگ و بیچارگى و ناتوانى خود در برابر آن و اقامت طولانىاش در قبر و سرگردانىاش در قیامت عبرت نگیرد خیرى در او نیست . پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) فرمود: بسیار به یاد "هادم اللّذّات" (در هم كوبنده خوشىها) باشید.
گفتند: آن چیست اى رسول خدا ؟
فرمود: مرگ است.
هیچ بندهاى مرگ را به صورت حقیقی، در راحتى و آسایش یاد نكند، مگر آن كه دنیا بر او تنگ شود و در شدت و سختى به یاد نیاورد، مگر آن كه دنیا بر او فراخ و راحت شود(طعم خوشىهاى دنیوى و دل تنگىها و ناكامىها را از یاد مىبرد).
مرگ، نخستین منزل از منازل آخرت و آخرین منزل از منازل دنیاست .
پس، خوشا به حال آن كسى كه به هنگام سكونت در نخستین منزل آخرت، وى را گرامى دارند، و خوشا به حال آن كسى كه در آخرین منزل دنیا به نیكى (و از سوى مؤمنان) مشایعت شود.
مرگ، نزدیكترین چیز به انسان است، ولى انسان آن را دورترین مىپندارد. پس چه قدر آدمى بر نفس خویش جرى شده، در حالى كه ضعیف و ناتوان است .
مرگ، وسیله نجات مخلصان و هلاكت مجرمان است، و از این رو است كه بعضى به دیدارش مشتاقند و گروهى آن را خوش ندارند.
پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) فرمود: آن كسى كه لقاى خداوند را دوست بدارد، خداى متعال نیز دیدار او را دوست دارد و آن كس كه دیدار او را ناخوش بدارد، خداوند نیز دیدارش را ناخوش دارد.(1)