زنجان گنجينه ناشناخته ـ 11؛
قلعههاي زنجان شكوهي از دوران اشكاني
خبرگزاري فارس: شهر زنجان به دليل قرار گرفتن در مسير مركز به غرب و شمال غرب كشور جايگاه ويژهاي داشته است، كه قلعههاي موجود كه از دوران اشكاني به جاي مانده نشاني از عظمت استان زنجان است.
به گزارش خبرگزاري فارس از زنجان، قلعه قشلاق يك از اين قلعههاست كه در شهرستان ماهنشان و جنوب شرق شهر ماهنشان روي يكي از بلنديهاي طبيعي شمال رودخانه قزل اوزن و در ساحل آن واقع شده است.
فاصله قلعه قشلاق تا ماهنشان 20 كيلومتر و تا شهر زنجان 90 كيلومتر و راه دسترسي به قلعه از طريق جاده ماهنشان ـ دندي است.
در فاصله هفت كيلومتري روستاي قرهگل در كنار پل رودخانه فصلي "قار قاچاي " جاده خاكي باريكي وجود دارد، كه مستقيما به قلعه قشلاق منتهي ميشود.
اين جاده خاكي در جنوب جاده آسفالت ماهنشان ـ دندي است و طول آن يك كيلومتر و نزديكترين روستا به قلعه ايمير است كه در حدود 300 متري جنوب قلعه و قزل اوزن قرار دارد.
با توجه به شناسايي سفالهاي سطح الارضي قدمت آن به دوره اشكاني بر ميگردد و از ويژگيهاي منحصر به فرد اين اثر ميتوان گفت كه اين قلعه تنها محوطه بزرگ اشكاني شناخته شده در استان زنجان است كه از آن ميتوان به عنوان يك قلعه شهر ياد كرد.
* قلعه تشوير محوطه معروف به گنج گنو
اين قلعه در بالاي ارتفاعات قندي شكل قرار گرفته و با لاشه سنگ و ملات گچ و آهك پوشيده شده است.
قلعه تشوير، در حد فاصل بين قلعه سميران و قلعه سانسز واقع شده است.
طراحي اين قلعه به گونهاي است كه تنها راه ورود به آن ضلع شمالي است شيبهاي تند و پرتگاههايي وجود دارد، كه به منظورعدم نفوذ به قلعه تعبيه شده است.
با توجه به نوع معماري و مصالح به كار رفته در اين بنا احتمال ميرود اين قلعه در دوره اسماعيليان ساخته شده باشد.
آتشكده در قسمت شرقي اين روستا قبرستان متروكه و قديمي وجود دارد كه با مصالحي همچون لاشه سنگ، ملات گچ و آهك ساخته شده است.
اين بنا در سال با شماره 983 به ثبت آثار تاريخي رسيده است.
تپه تاريخي اين بنا درفاصله 50 متري اين بنا قرار دارد و مصالح به كار رفته در آن از جنس لاشه سنگ و ملات ساخته شده است.
محوطه معروف به گنج گنو در دو كيلومتري رودخانه قزل اوزن واقع شده است، اين محوطه داراي معادن گچ و آهك بوده و مورد بهرهبرداري قرار گرفته است به گونهَاي كه مصالح به كار رفته در بناي تاريخي تشوير از مصالح موجود در اين معادن تامين شده است.
* قلعه قشلاقي از آثار به جا مانده از يك محوطه بزرگ و قديمي
اين قلعه بر ساحل رود قزل اوزن و در 100 متري روستاي ايمير در استان زنجان قرار دارد.
قلعه قشلاقي آثار به جا مانده از يك محوطه بزرگ و قديمي است كه اين محوطه از سمت شرق با شيب بيار تند به جاده خاكي ايمير منتهي ميشود.
قسمتهاي تحتاني اين محوطه از شرق وجنوب به صورت صخرهاي است و از بهرهبرداري از معادن سنگ به عمل آمده است.
سطح محوطه از پستي و بلنديهاي زيادي تشكيل شده و بخشهايي از آن زير كشت محصولات ديم قرار دارد.
قسمتهايي از اين محوطه برزگ داراي استحكامات تدافعي است به صورتي كه بخشهايي از آن كه قابل دسترسي بوده و هيچ مانع يا سد طبيعي نداشته توسط ساكنان شهر با ساخت و سازهاي دفاعي تجهيز شده است.
بخشهايي از شمال و شمال غرب محوطه كه داراي دو برج و احتمالا بارو هستند با مصالح لاشه سنگ و ملاط آهكي ساخته شدهاند.
در برخي از نقاط آثار معماري و ساخت و سازهاي سنگي كه بر اثر كاوش غيره مجاز بيرون آمدهاند قابل مشاهده است.
قطعات سفال به صورت پراكنده در تمام نقاط سطح محوطه قابل مشاهده است.
سفالهاي معمولي كه بيشترين ميزان سفالهاي سطح محوطه و نمونههاي جمعآوري شده را تشكيل ميدهد.
با خميرههاي نخودي، قرمز و خاكستري قهوهاي و نارنجي ساخته شدهاند.
تعداد زيادي از اين سفالها تزيينات كندهكاري شده و بر جسته ديده ميشود كه رنگ اغلب آنها فيروزهاي، آبي و سبز بوده و لعاب آنها اغلب مات و تا اندازهاي پوسيده است.