كنكور و دانشگاه / ۸ روش موثر برای موفقیت در دانشگاه

شاید آشکار ترین موضوع در دانشگاه، برای دانشجویان تازه وارد آن است که کار و تجربه دانشگاهی، شیوه ای است که نظیر آن را قبلا احساس نکرده است. شاید از قبل تصوری از تفاوت محیط دانشگاهی داشته باشد. اما این تفاوت را اینگونه پیش بینی نکرده باشد. ممکن است پیش بینی نکرده باشد که در بین صدها دانشجو تنها و منزوی است که خود تجربه جدیدی است. در این حال دانشجو می داند که به جامعه دانشگاهی متعلق است، اما احساس فردی بیگانه را دارد، که این احساس کاملا موقتی است و با شرکت در جمع دوستان و برقراری ارتباط دیگر اثری از انزوا باقی نمی ماند.
دانشگاه نه تنها زمینه های فکری و معنوی دانشجویان را وسیع تر می کند و اطلاعات و مهارت های نوینی را به آن ها می دهد، بلکه نگرش آنها را نسبت به محیط اطراف خود دگرگون می کند. سال های تحصیلی در دانشگاه برای عده بسیاری از دانشجویان، سال های کشف خویش و خودیابی است. دانشگاه از راه های مختلف به رشد فکری، معنوی، اجتماعی و عاطفی دانشجویان کمک می کند. نخستین و آشکارترین راه، کلاس درس است. کار و تجربه کلاس درس ممکن است پرزحمت، هیجان آور یا اطمینان بخش باشد، اما در نهایت جایی است که در آن اندیشه ها گسترده می شود، مبادله می گردد نمایش داده می شود و مورد انتقاد قرار می گیرد و البته بدون مواجه شدن با اندیشه هایی که در کلاس درس رخ می دهد و بدون نقادی آنها دگرگونی در دانشجویان پدیدار نخواهد شد. کلاس درس سرآغازی برای انتقال اندیشه هاست. هرگاه دانشجویان تنها نقش منفی در انتقال اندیشه ها را ایفا کنند و فقط شنونده و خواننده دروس باشند احتمالا فراگیری زیادی نخواهند داشت. فرصت های بسیاری برای شرکت فعالانه دانشجویان وجود دارد. سوالات و پرسش های داخل کلاس، انجام دادن تکالیف و شرکت در امتحانات و بحث های آزاد داخل کلاس فرصت هایی در اختیار دانشجویان می گذارد تا خود را به همگان نشان دهند و آنچه را که فراگرفته اند در معرض تحسین قرار دهند. دانشگاه موقعیت های زیادی برای مذاکرات و مکالمات غیررسمی با دانشجویان دیگر و استادان و دستیاران آنها، انجمن های دانشجویی و افراد دیگری که کم و بیش به این فعالیت ها علاقمندند دارد. هر قدر شرکت و درگیری در تعامل با اندیشه ها فعال تر و زنده تر باشد، ارائه افکار نو و فرصت دگرگونی اذهان در بین دانشجویان بیشتر خواهد بود.
یادگیری های فراوانی به هنگام صرف چای و قهوه در رستوران ها یا در سالن های انجمن ها یادر وقت نهار در دانشگاه ها صورت می گیرد. برخی از دانشجویان از همکلا سان و همکاران خود، آسانتر از استادان به کسب اندیشه های نو یا مطالب درسی توفیق می یابند که در این حالت دانشجو احساس رقابت معنوی و فکری و والا ارزشی می کند.
اما گاهی دانشجو در حین تحصیل دچار تجارب منفی می شود که البته هیچ تحصیل مطلوبی بدون تحمل رنج و درد و ناراحتی عاید نمی شود. نخستین نادانی در برابر وسعت و عظمت سطح علم و دانش بشری است. پس احساس ترس به هنگامی است که دانشجو احساس می کند برای رسیدن به یک هدف فرعی و کوچک مثل ارائه یک گزارش نیم ترم تا چه حد باید کار و فعالیت کند. هرازگاهی در دانشجویان ناامیدی هایی از شکست ها و احساس خلا » در قبال کمبود توانایی برای استفاده بیشتر از استعدادها به وجود می آید که تنها راه برای از بین بردن این خلا » پایداری در ادامه فعالیت ها است.
همچنین دانشگاه آزادی هایی برای آزمایش اندیشه های نو و ارزش یابی آنها در اختیار دانشجویان قرار می دهد. هرچند ممکن است این نوع اقدام به شکست انجامد لکن برای اجرای چنین تجاربی، میزانی از قبول و تقویت وجود دارد که فقط خاص دانشگاه هاست و در دیگر محیط ها مانند آن یافت نمی شود. دانشگاه ها ساختاری دارند که طبق قواعد و قوانین و برنامه های خود عمل می کنند و در آن وظایف و مسوولیت های معین، برای دانشجویان و کارکنان و استادان تدوین شده است. در چارچوب قواعد و برنامه ها، میزان گسترده ای از انعطاف ها و نرمش ها نیز وجود دارد.
دانشگاه را می توان محیط رشد دانست. محیطی که در آن نباید انتظار داشت افراد بالغ تر شوند و شرایطی پدید آید که در آن ها رشد و گسترش روانی عملا صورت گیرد. دانشگاه از یک سو تاثیر اجتماعی دارد زیرا دانشجویان را یاری می دهد تا وظایف و نقش هایی را فرا گیرند که آنها را به شهروندانی مفید و موثر مبدل سازد و از سوی دیگر تاثیر بر انگیزه دارد. زیرا دانشجویان را در شرایط جدیدی قرار می دهد و آنها را ناگزیر می سازد تا نگرش ها و گرایش ها و دورنماهای جدیدی را در درون خود بپرورانند. در زمینه های دیگر تجربه های زندگی، تقویت و پاداش نصیب دانشجویانی می شود که قادر به ایجاد قدرت و رقابت در خود باشند. در حالی که دانشجویان دیگری که فاقد چنین کفایتی هستند مردود و نادیده گرفته می شوند و حتی فراموش می شوند. به عبارت دیگر هدف کار دانشگاه اساسا حصول رشد و بلوغ است. کسی که در آن به پیروزی برسد به رشد بیشتری نائل می شود و در راه تحصیل موفق تر است.

شاید وقتی توصیه های ما را بخوانید، بگویید كه حالا دیر شده است ، ما باید زودتر به فكرمی افتادیم ، اما اشكالی ندارد، اگر شما برای شركت در كنكور و طریقه فراگرفتن دروستان با گفته های ما وجه اشتراك داشتید كه چه بهتر و اگرنه ، به یاد این ضرب المثل بیفتید كه <<ماهی را هروقت از آب بگیری تازه است >>.در صورت قبول نشدن در كنكور سال ۸۲،راهنمایی ها و به عبارت بهتر كلیدهای طلایی را برای سال آینده آویزه گوشتان كنید، به این امیدكه موفق شوید. ما در این مطلب از جهات گوناگون می خواهیم به كنكور بپردازیم و این كه چگونه دروس خود را مطالعه كنید. فراموش نكنیدكه كنكور، امتحان است ، امتحانی كه تكلیف شما را برای مدارج بالاتر درسی ، مشخص می كند،امتحانی كه در بسیاری از موارد سرنوشت شما را تعیین می كند، امتحانی كه از اول ابتدایی تا بالاترین مقاطع دانشگاهی با آن سروكار دارید.می خواهیم شما را یاری كنیم كه قدرت ارزیابی امتحانهایتان را داشته باشید و همچنین بتوانیدبه طو منطقی از امتحاناتی كه در كنكورهای مختلف از شما به عمل می آید سربلند بیرون بیایید. ما درباره روش های موفقیت آمیز درامتحانات و نكته هایی برای موفقت در كنكور و نیزدوری از اضطراب به هنگام امتحان مطالبی مفیدبرایتان ذكر می كنیم .
● به این نكات توجه كنید
الف) برگه های امتحانی قبلی می تواند یكی ازمهم ترین منابع با ارزش باشد، پس هر چه سریعترآنها را به دست آورید و حل كنید و سپس با پاسخنامه آنها را مقایسه كنید.
ب) روز پیش از امتحان ، زمان برگزاری امتحان را كنترل كنید و دقت كنید به موقع به جلسه امتحان برسید.
ج) اگر شب قبل از كنكور صرف مطالعه شود،ممكن است مطالب بسیاری یاد گرفته شود، اما خسته تر از آن خواهید بود كه در روز امتحان سوالات را درست بخوانید و پاسخ ها را به یادآورید.
د) هنگام مرور نهایی نباید با یافتن تمام مطالبی كه هنوز نمی دانید خود را افسرده كنید،بلكه به اصلاح و پردازش مطالبی كه می دانید،بپردازید.
و) پیش از شروع امتحان سعی كنید با نظم فكری صحیح در جلسه امتحان حاضر شوید.
● نكاتی برای موفقیت در كنكور
كنكور مهم ترین امتحان یك دانش آموز است ، از این رو نكاتی را به شمامی گوییم كه برای موفقیت در كنكور ضروری است . موفقیت قطعی و كامل در كنكور سراسری ونه فقط قبول شدن در یك رشته انتخابی ، مستلزم تلاش و كوشش در همه سال های دبیرستان است . از دست ندادن فرصت های طلایی مثل تعطیلات تابستانی و به ویژه آخرین تعطیلات تابستانی (تابستان بین سال سوم و سال آخردبیرستان ) و استفاده درست از آنها در راه موفقیت از اهمیت بالایی برخوردار است . داوطلب كنكور باید از ابتدای آخرین سال تحصیلی خود تا روز برگزاری كنكور برنامه ویژه ای داشته باشد یا به اصطلاح برای این مدت سرمایه گذاری ویژه ای كند، او باید بداند این سال با سال های تحصیلی گذشته متفاوت است و در این مدت كوتاه باید كتابهای پرمحتوا و نسبتا پر حجم را فرابگیرد و در عین حال به موازات آن درس های سال گذشته را نیز دوباره مرور كند. زمان پرداختن به فعالیت های غیردرسی درسال پیش از كنكور باید به حداقل برسد،فرصت های زیادی در آینده برای آنها موجوداست . اعتماد به نفس خود را از دست ندهید ودایما به خود بگویید كه حتما در این راه پیروزخواهید شد.
اشكالات ، نكات مبهم و مسائل حل نشده حتما باید از دبیران پرسیده و از هر گونه خجالت واضطراب دوری شود. هر مشكل درسی كه نزددبیران یا دانش آموزان حل و رفع شود، بهتر درذهن می ماند و توشه راه شما خواهد بود. ملاقات با افراد با تجربه در زمینه كنكور، مثل دیدار با قبول شدگان موفق و حتی ناموفق وتبادل نظر با آنها برای شما بسیار مهم است . اگر محیط منزل برای مطالعه مناسب نباشد،می توان در كتابخانه ها درس خواند. به هوش و استعداد خود نباید شك كرد،بلكه باید در پی یافتن راهی بود كه درس را به بهترین شكل فراگرفت . برنامه درسی خود را طوری تنظیم كنید كه بتوانید آن را اجرا كنید. ممكن است درسی كه در آن احساس ضعف می كنید از جانب دبیر شما، خوب بیان نشود و اودر بیان مطلب از خود ضعف نشان داده باشد، پس با مطالعه كتابهای كمك درسی این مشكل را حل كنید. استفاده از كتابهای كمك درسی معتبر وتست زدن مناسب ، نقش مهمی در موفقیت وآشنایی شما با سوالات كنكور دارد. در برخورد با دانش آموزان مستعد و ممتازبه جای حس حسادت و رقابت باید روحیه همكاری و همیاری درسی داشت ، كه نهایتا این كار متقابل بوده و به نفع داوطلب كنكور است . نباید به خود بگویید كه فلان درس سخت است ، باید متوجه باشید كه هر درس زبان خاص خود را دارد. شیوه موفقیت در دروس حفظی با مرور دایم آنها به دست می آید، اما موفقیت در دروس ریاضی و مانند آن حتما با حل كردن مسائل فراوانی در آن زمینه به دست می آید.
به تلاش دوستان خود با چشم حسادت وناكامی نگاه نكنید. هر كس باید به اندازه توانایی خود تلاش كند و به هر اندازه كه تلاش كرده باشد، با یاری خدا نتیجه خواهید گرفت . برای موفقیت های بالا و قبولی دررشته های موردنظر باید به همه درس های اختصاصی و عمومی توجه كافی داشت ، اما درموفقیت های نسبی و قابل قبول ، در صورتی كه توجه خاص به همه درس ها امكان پذیر نباشد،باید میزان اهمیت هر درس در كنكور سراسری (ضریب هر درس ) در نظر گرفته شود و هر درسی كه اهمیت بیشتری دارد بدون زیاده روی ، بیشترمطالعه شود.
به بهانه رفع خستگی نباید از كتاب ها فاصله گرفت و به تفریح پراخت ، باید تماشای تلویزیون را به حداقل برسانید و از دنبال كردن افكاری كه ذهن شما را اشغال می كند، خودداری كنید.
یكی از مهم ترین مسائلی كه باید در كنكورمورد توجه قرارگیرد، مسئله انتخاب رشته است ، ازقبل باید با رشته های مختلف تحصیلی در دانشگاه آشنایی كافی داشت و آنها را با توانایی و علاقه خود سنجید. علت بسیاری از ناكامی ها در كنكور،عدم آشنایی كافی داوطلبان با رشته های تحصیلی و انتخاب رشته نادرست است . به رشته های مختلف دانشگاهی با همه جوانب و امكانات دانشگاهی باید به دقت توجه كرد و بینش درستی نسبت به رشته های نیمه متمركز و بورسیه داشت ،همچنان كه به ایده ال سازی افراد درموردقبول شدن در فلان رشته دانشگاه نباید توجه كرد. نتیجه كنكور را باید در ورای تلاش ها وبهره مندی از حداكثر فرصت ها و مهم تر از همه كمك و یاری جستن از خداوند بزرگ انتظارداشت . هرگز نباید از فشارها، ناتوانی ها ومشقت های این راه گریزان بود، بلكه باید آنها را شناخت و حل و هضم كرد.
● به این نكات در این باره توجه كنید:
الف) توجه كامل به كتابهای درسی و فهمیدن همه مطالب .
ب) دقت به نكات ریز و كنكوری در درس ها.
ج) توجه كردن به سرعت عمل و پاسخ به هرمجموعه تست در مدت معین شده .
د) ارتباط با پشت كنكوری ها و استفاده ازتجربه های آنها.
و) انجام دادن برنامه منظم خود با صبر وپشتكار فراوان .
هـ) سعی كنید به دوستان خویش روحیه داده و از به رخ كشیدن اطلاعات خود به دیگران دوری كنید.
ی) در تمام حالاتی كه مشغول مطالعه هستید ویا آن هنگام كه وارد جلسه امتحان می شوید با حالتی سرشار از امید به خدا، به تست زدن مشغول شوید.
ر) اگر توانایی شركت در كنكور آزمایشی را كه قبل از كنكور اصلی اجرا می شود دارید، حتما به این كار اقدام كنید و میزان پیشرفت خود را مشخص سازید، این كار باعث می شود كه شما نقاط قوت و ضعف خویش را شناخته و به رفع ضعف ها وتقویت آنها بپردازید.
ز) قبول نشدن در كنكور هرگز نباید باعث دلسردی و ناامیدی شما شود. باید به خوداطمینان داشته باشید و هوش و استعداد وتوانایی های خدادادی را دست كم نگیرید، بلكه باید به آنها و قدرت آنها ایمان داشته باشید.چه بسیارند افرادی كه در بهترین رشته ها مشغول تحصیلات عالی هستند، در حالی كه بارها وبارها مسیر علمی آنها مسدود شده است . آنها شاید
خسته شده باشند، اما مطمئن باشید كه هرگز ناامیدنشده و با تلاش و كوششی دوچندان به مقصدرسیده اند.
● از كنكور نترسید
ترس از كنكور دوعلت دارد كه یكی آشكار و دیگری نهان است ، ترس از شكست ، مهم ترین علت این اضطرابات است ، اما از این مهم تر هم هست و آن این كه احساس می كنید اگر موفق نشوید، پیش دیگران تحقیر شده و آبرویتان می رود.اما علت دوم و پنهان ترس این است كه احتمالاهدف های انتخابی شما با هدف های واقعی یكی نیستند، ممكن است اضطراب شما به این دلیل باشد كه خود را به حركت در جهتی مجبورمی كنید كه مناسب شما نیست .
● مهمترین راههایی كه می تواند دلهره ها واضطرابهای كنكور را كاهش دهد به قرار زیراست :
الف) درسهایتان را در طول سال تحصیلی مطالعه كنید تا مجبور نشوید همه مطالب را در شب امتحان مطالعه كن.
ب) شب كنكور زود بخوابید و صبح زود بلندشوید. ابتدا حمام كنید، بعد صبحانه بخورید و بالباس پاكیزه و تمیز وارد جلسه امتحان شوید.
ج) از درگیریهای لفظی در محیط خانه در شب كنكور بپرهیزید.
د) از مهمانی رفتن در شب كنكور و چند شب قبل از آن بپرهیزید.
و) مرور و مطالعه را چند دقیقه قبل از شروعكنكور قطع كنید تا فكر و ذهن شما از حال فعالیت و برانگیختگی برای یادگیری بیرون آمده و آماده جواب دادن مطالب آموخته شده باشد.
هـ) قبل از كنكور چندبار به صورت آزمایشی خودتان را ارزشیابی كنید.
ی) به این امر واقف باشید كه امتحان به عنوان وسیله ای است جهت خودآزمایی و آموزش شما.
ر) توان خود را با بحث با دوستان بر سرجزئیات و یا نگرانی برای یادآوری چیز معینی هدر ندهید.
ز) چند دقیقه قبل از شروع امتحان درمحوطه یا محیط آموزشگاه جهت آماده شدن برای امتحان حاضر باشید.
ژ) قبل از شروع امتحان از ماندن در محیطنامناسب مثل هوای گرم یا سرد بپرهیزد.
ص) قبل از این كه به سوالات امتحان جواب دهید، سعی كنید به دستورات داده شده در ورقه امتحانی كاملا توجه كنید.
ض) به محض گرفتن ورقه امتحانی به خودقوت قلب دهید و تلقین كنید كه از عهده امتحان به نحواحسن برخواهید آمد و از امتحان دادن لذت می برید.
پ) وقت امتحان را با توجه به تمام سوالات تقسیم كنید.
ت) سوالات امتحان را از ساده به دشو آنهاارجواب دهید.
ف) هنگام تحویل گرفتن ورقه امتحانی نامه ) به تمام سوالات توجه نكنید .

  برای کسب موفقیت در آزمون سراسری باید چندین عامل در کنار یکدیگر قرار گیرند که به مهمترین آنها اشاره می‌کنم:
۱) شناخت خود و قابلیت‌های فردی
اگر بخواهیم در این قسمت بحث کنم، باید ساعت‌ها بنویسم، ولی خیلی خلاصه باید بگویم که اینقدر کلمه‌های ”نمی‌توانم، نمی‌توانم، نمی‌شه، دیر شده!“ و خیلی از جمله‌های منفی دیگر استفاده نکن و به یک تغییر اساسی، ولی کوچک فکر کن و از همین الان هم شروع کن.
۲) تعیین هدف با توجه به قابلیت‌های فردی
هدف، خود را کوتاه در نظر نگیر، تنها به فکر ورود به دانشگاه نباش، به فکر این باش که بعد از تحصیلات، بتوانی خدمتی به جامعهٔ خود داشته باشی: در این صورت، مطمئن باش دنیا هم به دنبالت خواهد آمد.
۳) برنامه‌ریزی منسجم و تلاش و استقامت در تحقق آن:
بعد از تعیین هدف۷ با یک برنامه‌ریزی منسجم و تلاش و پشتکار، حرکت خود را آغاز کن، برنامه‌ریزی در این نبرد، شامل چند قسمت می‌باشد:
الف) خواندن درس‌های سه سال دبیرستان و پیش‌دانشگاهی
ب) شرکت در آزمون‌های آزمایشی
ج) تزیه و تحلیل آزمون‌های آزمایشی و رفع اشکال‌های آنها و درس عبرت گرفتن از آنها.
۴) توکل بر خداوند مهربان
با توکل بر خداوند متعال، می‌توانی بر بسیاری از مشکل‌های این دوره از قبیل ترس، اضطراب، استرس و ... غلبه کنی، به دلیل اینکه تو تلاش خود را می‌کنی؛ بقیه را به خدا واگذار کن چون ”ما مأمور به انجام تکلیف هستیم نه نتیجه“.
اما در این مبحث و در این مجال به بند شماره ۳ برمی‌گردیم و قسمت (ب) را توضیح می‌دهم ولی بدان اگر این چهار بند را انجام دهی، نتیجهٔ خوبی در انتظار تو است.
● شرکت در آزمون‌های آزمایشی
به منظور ایجاد آمادگی لازم برای شرکت در آزمون اصلی، لازم است در چندین آزمون شرکت کنی تا هدف‌های زیر تحقق یابد:
۱) سنجش از خود و کارهای انجام شده در طی سه چهار هفته‌ای گذشته.
۲) آشنائی و عادت با فضای آزمون که مهمترین اثر آن، کاهش استرس حاکم بر جلسه می‌باشد.
۳) روشن شدن نقاط ضعف و قوت در درس‌های مختلف و برنامه‌ریزی صحیح و مناسب‌تر برای آزمون بعدی.
که البته مزایای بسیار دیگری نیز در این خصوص وجود دارد که مجانی برای توضیح آن نیست.
اما قبل از ارائهٔ راهکارهای مطالعاتی برای آزمون‌های آزمایشی، اجازه بدهید کمی از زبان خودتان برایتان بگویم!پ!:
▪ تا از مدرسه به خانه برسم، دیگر خسته‌ام و حوصلهٔ درس خواندن ندارم!
می‌دانم تکلیف‌های مدرسه را انجام بدهم یا درس‌های پایه را بخوانم؟!
▪ اگر درسظهای پیش و مدرسه را بخوانم، درس‌های پایه می‌ماند و باعث می‌شود که همان درس پیش را هم نتوانم درست بخوانم، چون اعصابم خُرد می‌شود!
▪ تا یک درس را شروع می‌کنم، دو ساعت می‌گذرد و وقت خوابیدن می‌رسد و بقیهٔ درس‌ها می‌ماند!
▪ یک نگاه به برنامهٔ آزمون بعد و یک نگاه به کتاب‌های زیاد باقی مانده و نخوانده، دیوانه‌ام می‌کند!
▪ بهتر است امسال رو بی‌خیال بشم و بزارم برای سال بعد، چون تا الان هیچ کاری نکرده‌ام!
یادت باشد که تست‌های کنکور نه فقط از درس‌های پیش است و نه فقط از درس‌های پایه، بلکه می‌توان گفت به طور میانگین ۵۰ درصد از درس‌های پیش و ۵۰ درصد از درس‌های پایه است، بنابراین تنها اکتفا کردن به یکی از آن دو، ما را به سرانجام خوبی نخواهد رساند. پس با این حجم زیاد چه باید کرد؟!
بیشتر داوطلبان کنکور، دانش‌پژوهان پیش‌دانشگاهی هستند. دانش‌پژوهانی که به منظور معمول تا ساعت ۲ الی ۳ بعدازظهر در محیط مدرسه هستند و تا به منزل برسند، ساعت ۴ بعدازظهر می‌شود.
پس باید بدانید که چگونه درس‌های پیش و پایه را به موازات هم بخوانید تا نتیجه بگیرید:
یک قاعدهٔ کلی را هرگز فراموش نکنید که مرور درس‌ها تا ۱۲ ساعت بعد از آموزش اولیهٔ آن، کمک خواهد کرد تا ۸۰ درصد مطالب در ذهن شما شکل بگیرد و فراموش نشود و اگر به فردا یا فرداهای دیگر سپرده شود، بازدهی آن به کمتر از ۵۰ درصد کاهش می‌یابد. سع یکنید مطابق با برنامهٔ کلی زیر حرکت کنید:
۱) درس‌های هر روز را همان روز مطالعه کنید. (نکتهٔ بسیار مهم) شروع کار شما در منزل باید با درسظهای همان روز و مرور آنها باشد که حس‌های بسیار دارد از جمله اینکه چون در سرا تازه یاد گرفته‌اید، برای مرور و انجام تکلیف‌های آن، وقت زیادی از شما نمی‌گیرد و این صرفه‌جوئی مناسبی در وقت شما است.
۳) یکی دو درس از درس‌های پایه را هر روز انتخاب کرده و در برنامهٔ خود قرار دهید.یعنی در کنار درس‌های پیش، هر روز یکی دو درس ا زدرس‌های پایه مطالعه شوند. البته نه به این مفهوم که کل حجم مربوط به آزمون در آن درس‌های خاص را یک روزه بخوانی، بلکه مبحث‌ها را باید به چند قسمت تقسیم کنید.
۳) پرکاری تستی در درس‌ها را در همان روز مطالعه انجام ندهید، بگذارید دست کم یکی دو روز از مطالعه بگذرد و بعد پرکاری تستی داشته باشید.
شاید بگوئید که مطلب‌های خوانده شده فراموش می‌شود! به همین دلیل، باید پرکاری تستی با فاصلهٔ مطالعاتی، انجام شود. چرا که اشکال‌ها و نکته‌هائی که فراموش کرده‌اید را شناسائی و آنها را دوباره مطالعه می‌کنید تا یادگیری حاصل شود.
علت فراموشی دلیل و حاصل نشدن یادگیری کامل است، اگر شما تست زدن را به دقت بعد از مطالعه شروع کنید، بیشتر تست‌ها را درست می‌زنید و از کار خود لذت می‌برید که لذتی کاذب است؛ زیرا مطالعهٔ درس در ساعت‌های قبل، به شما کمک می‌کند تا نسبت‌ها را درست پاسخ دهید. پس به خود و حافظهٔ خود فرصت دهید تا مطالب و عیب و نقص آن در ذهنتان شکل بگیرد، سپس به رفع آن اقدام کنید.
۴) کلاس شما در فاصلهٔ بین دو آزمون، تنها به تمام کردن درس‌ها و یکبار مطالعه کردن آنها نباشد. سعی کنید درسظها و موارد آزمون را ۴ تا ۵ روز قبل از آزمون تمام کنید و در این فاصله ۴ تا ۵ روزه، یک مرور و جمع‌بندی پرکار خود و درس‌ها داشته باشید، چرا که جمع‌بندی و مرور، بسیار مفید و معجزه‌آسا می‌باشند. دور دوم مطالعاتی، به صورت جمع‌بندی، بازدهی کار شما را دست کم ۲۰ تا ۳۰ درصد بالا می‌برد و به دلیل آنکه تنها با مرور و تمرین و تکرار است که مطالب ا زحافظهٔ کوتاه‌مدت وارد حافظهٔ بلندمدت می‌گردد، درواقع مرور و تکرار، نتیجٔ کار شما را بسیار تغییر خواهد داد. به‌طور حتم این کار را انجام دهید (تمام کردن درس‌ها ۴ تا ۵ روز قبل از برگزاری آزمون)
۵) کار معین در زمان معین را تمرین کنید. برای رسیدن به این توانائی که من در اختیار مطلب و زمان نباشم، بلکه مطلب و زمان در اختیار من باشند، لازم است که زمان بگذارید در شروع، کمی سخت است، ولی با تمرین، مطمئن باشید به توانائی‌های بالائی در مطالعهٔ زیاد ولی در زمان کم، دست خواهید یافت. یکی از راهکارهای اصلی در رسیدن به این توانائی، ”یادداشت‌برداری“ و ”خلاصه‌نویسی“ است که خود، مطلبی جدا است که به یاری خدا در فرصتی دیگر به آن می‌پردازیم.
۶) آزمون‌های آزمایشی و نتیجه‌گیری در آزمون‌ها را جدی بگیرید تا در آزمون اصلی هم بتوانید نتیجهٔ مطلوب را داشته باشید.
● جمع‌بندی از مطلب‌های بالا
۱) در یک روز، تنها به یک یا دو درس اکتفاء نکنید، دست کم سه تا چهار درس را در برنامهٔ مطالعاتی خود داشته باشید (دست کم هم یکی از درس‌ها عمومی باشد)
۲) دانش‌آمزوانی که به مدرسه می‌روند، روزی پنج ساعت مطالعه در روزهای مدرسه و ده ساعت مطالعه در روزهایتعطیل را در برنامهٔ خود داشته باشند.
۳) سعی کنید بعدازظهره یک ساعت استراحت (خواب) در برنامهٔ خود داشته باشید. چرا که یک ساعت خواب بعدازظهر برابر است با چندین ساعت خواب شب. (به گفته کارشناسان و پزشکان) به این ترتیب بعد از خواب بعدازظهر، بازدهی مطالعه، بسیار بالا خواهد رفت. خواب بعدازظهر را در برنامهٔ خود قرار دهید، چون نتیجه‌ای معجزه‌آسائی دارد.
در پایان، یک نتیجهٔ کلی کمی هم تکراری ولی مهم:
▪ کار معین در زمان معین را یاد بگیریم. البته این توانائی و مهارت در تمام مرحله‌های زندگی، راه‌گشا و کارآمد بوده است.
▪ بدانید انجام کار معین در زمان معین، به شما آرامش می‌دهد.
▪ بدانید انجام کار معین در زمان معین، به شما اعتمادبه‌نفس خواهد بخشید.
▪ بدانید انجام کار معین در زمان معین، به شما نیروئی افزون‌تر از قبل خواهد داد.     محی‌الدین ظاهری نویسندهٔ کتاب اسرار موفقیت در کنکور و امتحانات
 

یکی از بزرگترین دغدغه های ذهنی داوطلبان این است که به چه روشی باید برای کنکور، درس بخوانند .
▪ آیا باید متفاوت از دوران مدرسه درس بخوانند ؟
▪ آیا حتما" باید از کلاسهای کنکورو روشهای تستی استفاده کنند؟
▪ آیا باید از کتابها و جزوات خاصی استفاده کنند؟
▪ آیا باید خط به خط مطالب را حفظ کنند؟
▪ آیا باید شب و روز درس بخوانند؟
▪ آیا باید از خواب و خوراک و ورزش و تفریح بگذرنند؟
▪ چه باید کرد ؟ کدام راه به موفقیت در کنکور ختم می شود ؟ و .....
از این به بعد سعی می کنم ، جواب این سوالات را به همراه مطالب جدید و دانستنیهای مفید در هر مقاله بگنجانم .
ولی برای شروع، اضطرار بحث چگونگی درس خواندن ، بیشتر محسوس است .
۱) به علت مهم بودن معدل در کنکورهای سال آینده، باید در طول تحصیل بسیار خوب و عمیق درس بخوانید و با معدل عالی دیپلم بگیرید ، در راستای همین برنامه سازمان سنجش هم با مفهومی کردن سوالات در یکی دو سال اخیر داوطلبان کنکور را به خواندن دقیق کتب درسی و عدم استفاده از روشهای کوتاه و تستی تشویق کرده است .
این جملات را شاید خیلی شنیده باشید :
کنکور خیلی سخت بود !!!
سوالات وقت گیر بود ، هر چی حل می کردم به جواب نمی رسیدم !!!
همه ی اونارو حفظ بودم ولی نمی تونستم از ۴ گزینه یکی رو انتخاب کنم !!!
بعضی سوالا اصلا" از کتاب نبود !!! و....
چرا ؟
چرا اینگونه شده ؟
چرا داوطلبان نمی توانند آن طور که باید و شاید به سوالات جواب دهند؟
بعد از بررسی سوالات ۱۰ سال گذشته ی کنکور و مقایسه و تحلیل روند سوالات به این نتیجه رسیدیم که سوالات به سمت مفهومی و دقیق شدن پیش می روند ، یعنی کاملا" از کلیشه ای بودن خارج شده اند .
همچنین سازمان سنجش تصمیم گرفته است، دقیقا" فقط از متون ،مثالها و تمارین کتب درسی و مطالب مفهومی وابسته به آنها سوال طرح کنند .
گزینه ها را طوری طراحی کنند که فقط کسانی که آن مطلب را کامل فهمیده و یادگرفته اند، بتوانند از بین گزینه ها درست ترین را انتخاب کنند .
در سوالات ، کاملا" مشهود است که داوطلبان باهوش تر ، پرتلاش تر ،ماهرتر، دقیقتر و بهتر را غربال خواهند شد .
متاسفانه چون برخی مراکز پیش دانشگاهی و دبیرستانها و مخصوصا" کلاسهای کنکور دانش آموزان را به سوی سطحی خواندن و حفظ کردن مطالب سوق می دهند و دانش آموزان به جای اینکه دروس را تشریحی و دقیقتر بیاموزند و نقاط ضعف خود را مرتفع کنند ، روش تستی خواندن و نحوه ی تست زدن را می آموزند.
در این میان سازمان سنجش برای مقابله با این نظام غلط و غیر اصولی ، سیاستهایی ( مفهومی ترکردن سوالها و تاثیر معدل نهایی سال سوم متوسطه ) را در پیش گرفته است تا داوطلبان برای فراگیری دقیق و عمیق درسها ارزش بیشتری قائل شوند .
● سازمان سنجش ادعا کرده :
سوالات به طور متوسط در سطح پاسخگویی ۲۰تا۲۵درصد از داوطلبان است که از سطح علمی خوبی برخوردارند و برای ما توان پاسخگویی آنها مهم است .
در حقیقت در کنکور سراسری سوالی خوب و استاندارد است که در یک گروه آزمایشی بین ۱۰تا۳۰ درصد داوطلبان بتوانند به آن پاسخ صحیح بدهند.
در ادامه ی صحبتهای قبل ،حال به اینجا می رسیم که آیا در واقع ،راهکارهای عملی برای درس خواندن وجود دارد که منجر به موفقیت در کنکور شود ؟
بله !!!
الف ) باید در طول سال تحصیلی حداکثر استفاده را از مدرسه ، کلاسها ، معلمین و دانش آموزان زرنگ کلاس بکنیم .
چگونه ؟؟؟
۱) قبل از کلاس ، روزنامه وار درسی را که قرار است تدریس شود را می خوانیم .
۲) خیلی خوب و دقیق به درس و صحبتهای معلم (که باعث بهتر جا افتادن مطلب می شود) گوش می کنیم و فعالانه نکات مهم و اشکالات خود را یادداشت می کنیم .
۳) در آخر کلاس تمام اشکالاتی را که در ذهنمان است را می پرسیم .
( تا اینجا ۶۰% یادگیری انجام شده است ) حال ۴۰% بقیه :
۴) دروس آن روز را همان روز می خوانیم و برخی تمرینهای کلیدی را انجام می دهیم تا درس و کاربرد آن کاملا" جا بیفتد و به بهترین وجه در حافظه حک شود .
۵) دوره ی دروس و تکمیل تمرینهای حل نشده را به روزی که فردای آن ، این دروس را داریم موکول می کنیم .
۶) حل تستها و تمارین بیشتر را به روزهای تعطیل و جمعه موکول می کنیم .
۷) برخی مطالب (مانند لغات زبان ، مترادفهای فارسی ، تاریخ ادبیات ، نام اشخاص و مکانها و تاریخ حوادث مهم ، فرمولهای ریاضی و فیزیک و...) را یادداشت کرده ، در وقت های تلف شده (داخل مترو یا اتوبوس ، زنگ تفریح و زنگهای بیکاری ، منتظر ماندن در مکانهای مختلف ) مرور می کنیم .
ب) باید از منابع موثق و مفید برای درس خواندن استفاده کنیم .
چگونه؟؟؟
به تاکید موکد سازمان سنجش، طراحان سوالات کنکور باید از متن کامل کتابهای درسی تدریس شده در دبیرستان و پیش دانشگاهی سوال دربیاورند، مخصوصا" در ۲-۳ سال اخیر که از قسمتهای بسیار ساده ی کتابها ( فیزیک ، در کنکور ۸۴ ) چند سوال مفهومی درآورده بودند که نزدیک به ۸۵% دانش آموزان نتوانسته بودند به آن جواب دهند .
پس واضح و مشخص است که اکثریت داوطلبان به متن کتابها اصلا" اهمیت نمی دهند .
اکثر داوطلبان با متن کتابها اینگونه برخورد می کنند :
● زبان و ادبیات فارسی :
از تاریخ ادبیات ، فقط اسم نویسنده و نام کتابها را حفظ می کنند.
درمورد نثرها فقط کلمات مهم و خود آزمایی ها را می خوانند .
در مورد شعرها به معنی شعر و اصطلاحات مهم اکتفا می کنند .
درحالی که ، برای پاسخ دادن به سوالات ادبیات (بخصوص در ۳-۴ سال اخیر)
باید به همه ی کتاب مسلط می بودیم ، چگونه ؟؟؟:
۱) تمام درآمدها و تاریخ ادبیاتها را خط به خط می خوانیم و به همه ی نکاتش از قبیل املا، نگارش ، صنایع ادبی اشاره شده ، نام مکانها ، اشخاص و
سبک ادبی آنها، کتب ، تاریخ حوادث و وقایع و... توجه می کنیم ، و موارد مهم را فیش برداری * می کنیم .
۲) متن تمام درسها چه شعر ، چه نثر ، چه داستان و ... را خط به خط می خوانیم و موارد زیر را در هنگام خواندن بکار می بریم :
ـ دور کلمات مهم از نظر املایی خط می کشیم .
ـ زیر کلمات مهم از نظر معنایی خط می کشیم .
ـ صنایع ادبی(مخصوصا" تشبیهات ، تلمیحات ، کنایه ها ، مجازها و...) موجود در متن را با مداد کنار هر جمله می نویسیم .
ـ قسمت توضیحات را دقیق و کامل می خوانیم و تمام معانی آورده شده برای یک کلمه یا اصطلاح را حفظ می کنیم ، نه یک یا دو معنی را.
۳) از معلم خود می خواهیم تمام خود آزمایی ها و پرسشهای آخر درس را تک به تک حل کند و در مورد آنها سر کلاس صحبت کند !!!
چون در کنکور ۲ سال پیش دقیقا" از شعری که اصلا" در کتابهای درسی نبود سوالی داده بودند که حتما" باید آن شعر را همرا با معنی و مفهوم آن بلد می بودی تا بتوانی پاسخ آن تست را بدهی ، بعد از بررسی متوجه شدیم که در یکی از خود آزمایی ها فقط گفته بود فلان شعر را در کلاس بخوانید و در مورد آن بحث کنید .
۴) اعلام و فهرست منابع و اشخاص و مکانها را از آخر هر کتاب بخوانید و فیش برداری کنید .
۵) کتاب زبان فارسی (دستور یا گرامر) را خط به خط بخوانید (فقط به خواندن تعاریف اکتفا نکنید) و تمام مثالها و تمرینهای موجود را حل کنید، قواعد را حفظ نکنید بلکه یاد بگیرید تا بتوانید در هنگام نوشتن و خواندن متون دیگر از این قواعد استفاده کنید و برای جلوگیری از پدیده ی فراموشی ، به دوره ، از روی کتاب درسی خودتان ، فیش برداری های خودتان و تستهای سالهای قبل بپردازید .
● عربی :
اکثر داوطلبان به هیچ عنوان از کتاب درسی استفاده نمی کنند ، چون این درس در پیش دانشگاهی (بجز در رشته ی انسانی ) تدریس نمی شود ،
کتب عربی به فراموشی سپرده می شوند و همه به خواندن یک کتاب کمک درسی یا جزوه و زدن تستهای طبقه بندی قناعت می کنند ، در حالی که در سالهای اخیر خیلی به ترجمه و درک مطلب در عربی اهمیت داده شده است و خیلی از تستهای قواعد هم در صورت معنی کردن درست سوال و گزینه ها حل می شوند .
پس باید به کل کتاب اشراف داشته باشید . اما چگونه ؟؟؟
۱) ابتدا باید قواعد هر درس را از روی کتاب و جزوه ی مدرسه بخوانیم .
۲) تمرینهای هر درس را بدون نگاه کردن به پاسخها حل می کنیم و تک تک آنها را در طول حل کردن معنی می کنیم .
۳) بعد از جا افتادن قواعد، متن آن درس را خط به خط می خوانیم و جملات را تجزیه و تحلیل و معنی می کنیم .
۴) سعی کنید معنی کلمات را در جمله یاد بگیرید تا بهتر در ذهن بماند .
۵) تستهای عربی را به صورت مخلوط بزنید نه به صورت طبقه بندی ، زیرا مثلا" وقتی شما در حال زدن تست مجرورات هستید ، مسلما" ناخودآگاه گزینه ای که کسره دارد را انتخاب می کنید و متوجه نمی شوید بالاخره آن درس را یاد گرفته اید یا نه!!!
۶) در حین زدن تست، سوالها و تک تک گزینه ها را معنی کنید حتی اگر تست ترجمه نباشد و فقط قواعد را در نظر داشته باشد.
● بینش اسلامی :
خوشبختانه کتب درسی بینش ، بیشترین مورد استفاده را بین داوطلبان دارد. ولی باز هم اشکالاتی در مطالعه ی آن دیده می شود ، مثلا" اکثر داوطلبان به کتابهای قرآن ۲و۳ توجه نمی کنند در حالیکه بین ۵ تا۶ سوال از آنها مطرح خواهد شد .
خود کتاب بینش را هم کاملا" سطحی ، طوطی وار حفظ می کنند .
به همه ی اسمها و کتابها و تاریخها و آیه ها توجه نمی کنند ، پس حتی همین بینش به ظاهر ساده را هم باید بهتر از اینها بخوانیم ، چگونه ؟؟؟
۱) همه ی درسهای کتاب بینش را خیلی خوب می خوانیم و یاد می گیریم .
۲) سعی می کنیم عربی و فارسی تمام آیه ها را و اینکه این آیه یا حدیث در مورد چه موضوعی است را خوب یاد بگیریم و به خاطر بسپاریم .
۳) تمام اسامی و نام کتابها و تاریخهای مهم ( خصوصا" دروس امامها در بینش دوم ) را که حتی در زیر نویس آمده ، به خاطر می سپاریم .
۴) قرآن ۲و۳ را خوب و بخش به بخش عربی و فارسی باهم ، می خوانیم و یاد میگیریم تمام سر فصلها و اینکه کدام سوره مربوط به کدام موضوع
است را خوب به خاطر می سپاریم .
۵) بسیار مهم !!!
مساله ی اصلی بسیاری از داوطلبان برای بینش فراموش کردن آن است نه خواندن آن .
برای جلوگیری از این پدیده به دستورات زیر عمل کنید :
▪ زود به زود دروس خوانده شده را دوره کنید و تستهای آنها حداقل یک هفته پس از آخرین دوره بزنید.
▪ بهتر است دوره فقط از روی کتاب درسی خودتان باشد ، چون وقتی شما برای اولین بار از روی کتاب درسی مطلب را حفظ کرده اید ، دقیقا" در حافظه ی بینایی شما شکل و رنگ و طرح و مطالب آن صفحه حک می شود ، پس اگر دوره هم همیشه از روی یک منبع باشد ، می تواند به یاد آوری توسط حافظه ی بینایی کمک کند .
▪ از خواندن جزوات خلاصه شده و گلچین شده ی بینش بپرهیزید ، زیرا خط به خط کتاب و حتی زیر نویسها مهم هستند و مورد سوال واقع خواهند شد .
▪ احکام را خوب یاد بگیرید بعد حفظ کنید ، زیرا که جملات دروس احکام کمی ثقیل هستند و اگر شما درست حکم را متوجه نشوید ، قطعا" تست را اشتباه خواهید زد .
● زبان انگلیسی :
کتاب زبان هم تقریبا" محروم واقع شده است .
اکثر داوطلبان گرامر را از روی جزوات می خوانند و معنی لغات را هم از آخر هر درس و یا لغتهای نوشته شده ، همراه با معنی ( به صورت فلش کارت و ....) حفظ می کنند .
در حالی که لغات زبان بسیار زیاد و فرارند و باید راهکارهای بهتری برای یادگیری آنها به کار گیریم . چگونه ؟؟؟
۱) کتاب زبان ( مخصوصا" پیش دانشگاهی ) را از ابتدا شروع می کنید به خواندن و در آوردن معنی لغات از دیکشنری ( زیرا لغتی که در جمله یاد گرفته شود و با پیدا کردن به حافظه سپرده شده باشد ، خیلی عمیقتر و بهتر از لغتی که خارج از جمله با معنی حاضر و آماده حفظ شده است ،
در ذهن باقی می ماند ).
۲) تمام بخشهای کتاب زبان از جمله لغات ، متنها ، صورت و پاسخ تمرینها و....
را باید بخوانید و لغاتش را در آورید نه اینکه به لغات آخر هر درس اکتفا کنید .
۳) از معلم خود بخواهید تمام تمرینها را حل کند .
۴) لغتها را سعی کنید با یک یا چند مترادف انگلیسی یاد بگیرید .
۵) لغتهای مترادف و متضاد در کنار هم بسیار راحتتر به خاطر سپرده می شوند .
۶) تستهای زبان را به صورت مخلوط بزنید نه طبقه بندی .
۷) در هنگام زدن تست چه گرامر باشد چه درک مطلب و چه تست لغت ، صورت تست و گزینه ها را معنی کرده و لغات جدید را فیش برداری کنید.
این کار به شما کمک می کند دایره ی لغاتتان بسیار وسیع شود .
مخصوصا" اگر داوطلب شرکت در کنکور منحصرا" زبان هم هستید .
این یکی از کارهای واجب بر شما خواهد بود .
۸) صحبت کردن در کلاس با همکلاسی ها یا در خانه با یکی از افراد تحصیلکرده ، به زبان انگلیسی دشوار ولی بسیار مفید خواهد بود.
۹) لغات زبان را ، از روی کتاب درسی خودتان و درجمله دوره کنید .
۱۰) لغات مهم را فیش برداری کنید تا در وقتهای تلف شده (اتوبوس ، مترو ، مطب دکتر یا صفهای مختلف ) بتوانید مروری برآنها داشته باشید.
اخطار !!!
داوطلبان علاقمند به زبان، فقط به شرکت در کنکور منحصرا" زبان اکتفا نکنید.
حتما" کنکور رشته ی اصلی خود را بدهید و در کنار آن در کنکور منحصرا" زبان هم شرکت کنید .
چرا که ظرفیت پذیرش و تنوع رشته در منحصرا" زبان بسیار پایین است .
در ادامه ی این سری مقالات در مورد دروس اختصاصی رشته های مختلف (به ترتیب : ریاضی ، تجربی ، انسانی ، ....) صحبت خواهیم کرد.
اول از درس ریاضی شروع کنیم که معضل بسیار بزرگی است .
درس ریاضی برای رشته ی ریاضی ، مباحث بسیار گسترده و مهمی را شامل می شود که بیشترین ضریب را دارد و در بالا و پایین شدن تراز خیلی موثر است .
مواردی که باید در یادگیری ریاضی در نظر گرفته شود ، به قرار زیر است :
۱) بهتر است ریاضیات را از همان اول دبیرستان کم کم و پله پله سر کلاس خوب یاد بگیریم، زیرا که ریاضی، درسی زنجیروار است و وقتی سنگ بنای یک مبحث را بد بگذارید، روی فهمیدن و یادگیری خیلی از موارد دیگر تاثیرجبران ناپذیری می گذارد (قابل توجه بچه های سال اول یا دوم که می خواهند از الان خود را برای کنکور آماده کنند )
۲) کتب درسی ریاضی بسیار مهمند ، و این در حالی است که ۹۹درصد دانش آموزان ریاضی را فقط از روی جزوه و کتابهای کمک آموزشی می خوانند .
۳) برای شروع، از کتاب اول دبیرستان شروع کنید (البته چون مباحث آن بسیار ساده است و اکثرا"در سالهای بالا تکرار شده است ، لزومی ندارد خط به خط کتاب را بخوانید و مثالها را حل کنید. فقط به دوره ی فرمولهای ارائه شده و حل تمرینهای سخت آخر هر مبحث بپردازید.)
۴) با این کار قشنگ روی غلتک می افتید و متوجه می شوید که چگونه باید با کتاب درسی ریاضی کنار بیایید و چقدر مفید است .
۵) خوب حالا کتابهای سنگینتر مثل : ریاضی سال دوم ، آمار، حسابان ، جبرواحتمال ، هندسه ، دیفرانسیل، گسسته ، هندسه تحلیلی (برای رشته ی ریاضی ) ، ریاضی سال دوم و سوم و پیش دانشگاهی (برای رشته ی
تجربی و انسانی ) را به ترتیب زیر بخوانید :
تمام متن کتاب را خط به خط بخوانید .
مثالهای داخل متن را بدون نگاه کردن به حل آنها حل کنید ، سپس حل خود را با حل کتاب مقایسه کنید .
تمرینهای کتاب را دانه به دانه بدون نگاه کردن به حل المسائل حل کرده ، سپس اشکالات خود را از معلمین ، همکلاسیها ویا ... بپرسید ، در غیر این صورت به دفترحل تمرین یا حل المسایل مراجعه کنید .
هیچگاه فرمولها را حفظ نکنید ، زیرا بزودی فراموش می کنید ، تازه اگر هم فراموش نکنید ، نمی توانید در حل تستها از آنها استفاده کنید ، چون فقط آنها را حفظ کرده اید و نمی دانید کجاها کاربرد دارند.
وقتی مطلب را از روی کتاب خواندید و مثالها و تمرینها را حل کردید ، باید آنقدر از آن مبحث تست بزنید تا فرمولها و راه حلها به همراه کاربردشان ملکه ی ذهنتان شوند.
برای دوره و تمرین تست زدن ، از تستهای کنکورهای گذشته استفاده کنید .
مثال) شما مبحث تابع را کامل از کتاب خوانده اید ، حدود ۵۰ تست از این مبحث را انتخاب می کنید ، ۲۵ تست اول را بدون گرفتن زمان ونگاه کردن به پاسخهای تشریحی حل کنید ، یعنی دقیقا" ذهن خود را درگیر سوالات نمایید و راه حلهای مختلف را برای رسیدن به پاسخ درست ، امتحان کنید ، بعد از تمام شدن این ۲۵ سوال به پاسخ تشریحی مراجعه کنید و پاسخهای خود را مقایسه کنید .
مهم: کنار هر کدام از سوالات که نتوانسته بودید هیچ راه حلی برای آنها ارائه دهید علامت منفی و کنار سوالاتی که کامل حل کردید ولی به پاسخ غلط رسیدید علامت ضربدر و کنار سوالاتی که نصف راه حل را رفته اید ولی بالاخره هیچ کدام از گزینه هارا درنیاوردید ، علامت مثبت بگذارید و دست آخر ، کنار سوالاتی که با راه حل درست به پاسخ درست رسیده اید ، هیچ علامتی نگذارید.
● خوب این کار به چه دردی می خورد ؟
به درد دوره کردن مفید و سریع ، یعنی در دور دوم که شما خواستید این تستها را دوباره بزنید ، (حداقل بعد از دو هفته )به حل تستهای علامتدار می پردازید و هر کدام را که توانستید حل کنید ، علامت کنارش را پاک می کنید .
وقتی می توانید بگویید که من به کل این ۲۵ تست با نکاتش مسلط شده ام ، که هیچ علامتی کنار هیچ تستی باقی نماند .
با این فرم خواندن و تست زدن، نه نیازی به حفظ کردن فرمولها و نه نیازی به حفظ کردن نکات تستها خواهید داشت، و نه احساس می کنید آن تستها و نکاتشان را پس از مدتی فراموش کرده اید .
● هشدار:
درس ریاضی برای رشته های تجربی و انسانی هم بسیار مهم و نمره آور است ، در حالی که خیلی از بچه های تجربی و مخصوصا" انسانی کل درس ریاضی و یا بخش عظیمی از آن را کنار می گزارند، یعنی اصلا" به سراغ ریاضی نمی روند.
شما حتی اگر هم، بدون توجه به ریاضی از سد کنکور رد شوید و در هر رشته ای که قبول شوید، به خاطر ضعیف بودن درس ریاضی اتان در دانشگاه با مشکلات زیادی روبرو خواهید شد .
در مورد درس فیزیک هم قضیه تقریبا" مشابه است ، فقط شما باید به متن کتب فیزیک و تعریفها و مثالها هم کاملا" توجه کنید، مثالهای داخل متن و تمرینهای آخر هر فصل همیشه عینا" و یا با کوچکترین تغییری صورت تستهای کنکور بوده اند .
واین در حالی است که ۹۹% بچه ها اصلا" توجهی به کتاب درسی فیزیک ندارند و وقت گذاشتن روی حل تشریحی مثالها وتمرینها را اتلاف وقت می دانند .
لذا آمار سازمان سنجش در کنکور ۸۴ نشان می دهد که فقط ۳% از کل بچه ها به چند سوال مفهومی – تعریفی فیزیک که مستقیما" از متن کتاب طرح شده بود ، پاسخ صحیح داده اند .
● توصیه:
البته در مورد دروس ریاضی و فیزیک ، اینکه شما درس را سرکلاس خوب گوش دهید و بفهمید هم مهم است ، یعنی فکر نکنید که اگر درس را سر کلاس نفهمیدم ، بعدا" خودم می خوانم، یاد می گیرم . قبل از کلاس درسی را که قرار است داده شود را روزنامه وار بخوانید تا پیش زمینه ی ذهنتان آماده ی دریافت باشد ، و در هنگام توضیح مبحث آمادگی پرسیدن اشکالات و فهمیدن کامل درس را داشته باشد.
● بچه ها !!
اینقدر دنبال فرمولهای طلایی و نکات نقره ای وراه حلهای کوتاه و کتاب تستهای معجزه آسا نباشید ، بلکه کتاب درسیتان را خوب مطالعه کنید.!!!!!!!!!!

  ● واقعیت :
بسیاری از كسانی كه ناتوای روانپزشكی دارند با موفقیت دانشگاه را به اتمام می رسانند ! (( در آغاز خیلبی ها می كوشیدند مرا از رفتن به دانشگاه دلسرد كنند . آنها فكر می كردند كه من قادر به مقابله با فشار روانی نیستم در مواردی ( بویژه در ایام امتحان) خودم نیز فكر می كردم قادر به مقابله نیستم! اما من ادامه دادم وسپس به دوره فوق لیسانس رفتم ....))
● با احترام دانشجوی فوق لیسانس
زندگی دانشگاهی برای هر كسی می تواند مشكل و تجربه ای چالش برانگیز باشد، اما برای كسانی كه دچار ناتوانی روانپزشكی هستند در مواردی غیر قابل تحمل به نظر می رسد .بهر حال ، در صورت برنامه ریزی دقیق ، این ناتوانی مانعی اجتناب ناپذیر در مقابل موفقیت تحصیلی نیست.
● آیا مشكلات خود را بازگو می كنید؟
تصمیم گیری برای گفتن وضعیت خود به دیگران مسئله ای دشوار برای دانشجویان دارای ناتوانی روان پزشكی است. خود افشایی مزایایی دارد، اما بسیاری از مردم می ترسند كه در صورت خود افشایی آسیب پذیر شده ، انگشت نما گشته ویا به دلیل عقاید و فرضیه های اشتباه مردم ، از طرف آنها مورد بد فهمی قرار خواهند گرفت .
بیان كردن مسایل درونی یك تصمیم گیری شخصی است و شما باید وضعیت خود و پیشامدها را مورد ملاحظه قرار دهید بعضی از مسایل كه باید مورد بررسی قرار دهید اینها هستند:
▪ چگونه می توانم از خود افشایی استفاده ببرم؟
▪ به چه كسی در مورد خودم بگویم و چرا؟
▪ به چه كس دیگری می توانم بگویم وچرا؟
▪ آیا حمایت بهتری بدست خواهم آورد؟
▪ آیا هم كلاسیها می توانند حمایت عاطفی و عملی ( از قبیل گروههای مطالعه ، مشاركت در یادداشتها ی كلاسی ) برایم قراهم كنند؟
▪ آیا در دانشگاه سرویسهای حمایتی وجود دارند تا بتوانیم از آنها استفاده كنم ؟
▪ آیا كادر دانشگاه می توانند نیازهای ویژه مرا در نظر بگیرند؟
▪ آیا خود افشایی تاثیرات سوئی برای من خواهد داشت؟
▪ آیا لكهٔ ننگی برای من خواهد شد؟
▪ آیا دیگران برای همیشه مرا یك بیمار روانی خواهند شناخت؟
● خودت و بیماری ات را بشناس
تا آنجا كه ممكن است در مورد وضعیت خود و هر چیزی كه آن را بدتر می كند، اطلاعات كسب كنید. درمانها و داروها و تاثیرات آنها بر روی خودتان را بشناسید ونیز تاثیرات آنها بر زندگی دانشگاهی تان را بازشناسی كنید. همچنین ممكن است روشهایی برای كنترل وضعیت تان ویا حتی پیشگیری از یك دوره بیماری وجود داشته باشد. با یك فرد متخصص مورد اطمینان در مورد اینكه چه اقدامی برای شما كارساز است، هم فكری كنید.
● نقاط قوت خود را بشناسید
نقاط قوت خود را شناخته و چگونگی استفاده از آنها را در زندگی دانشگاهی یاد بگیرید. به عنوان مثال ، ممكن است شما شبها بهتر از صبحها كار كنید. بنابراین بهتر است كه اوقات مطالعه تان را در عصر ها قرار دهید. یا در محیطهای طبیعی تمركز بهتری داشته باشید، بنابراین در پاركها درس بخوانید .این امر بهشما كمك می كند تا فهرستی از نقاط قوت خود را تهیه كرده وسپس چگونگی استفاده از آنها را در تكالیف تحصیلی تان تعیین نمائید . (( داروهایم صبحها مرا خواب آلوده می كنند من می توانم درسهای قبل از ظهرم را در این ترم تغییر دهم)).این امر فضیه رابه نفع شما می كند.
● حوزه هایی را كه در آنها نیازمند كمك هستید، مشخص كنید
این امر ممكن است بطور ساده نیاز به استفاده از معلم خصوصی یا نیاز به كمك جهت برنامه ریزی درسی باشد. كمك خواستن ممكن است یك ضعق تلقی شود. شناخت اینكه كجا و كی نیاز به كمك دارید خودش یك نقطه قوت است. خدمات ومتخصصانی در دانشگاه ( مثلا در دفتر مشاوره ) وجود دارند كه می توانند به شما كمك كنند . همچنین اعضای گروه آموزشی و همكلاسیها نیز مایل هستند به شما كمك كنند، اگر شما بخواهید.
● از پیش برنامه داشته باشید
از آنجا كه اغلب ناتوانی های روانپزشكی ماهیت داوره ای دارند، سازمان دار بودن قعالیت هایتان و به تعویق نینداختن هیچ چیز امری اساسی است . انجام فشردهٔ كارها ( مثلا مطالعه ) ممكن است تاكتیك مؤثری باشد. اما امكان دارد به شدت فشارزا باشد. اگر فشار روانی موجب بدتر شدن وضعیت شما گردد عاقلانه خواهد بود كه از تداوم مطالعه و نوشتن تكالیف خود داری نمائید.
برای اینكه در مواقع خطا چه كاری انجام خواهید داد برنامه داشته باشید. در اغلب موارد ترك تحصیل به هنگام وقوع بحران امری غریزی و طبیعی برای دانشجویان است ، اما راه حلها ی دیگری نیز وجود دارند. یك نقشه احتمالی ازقبیل نظام بیمه می تواند به عنوان یك دفاع شخصی در مقابل فشار روانی اضافی به هنگام بیماری عمل كند .دوباره منابع حمایتی در دسترس در دانشگاهتان را پیدا و از آنها استقاده كنید!     ترجمه: مجید محمود علیلو
  دفتر مرکزی مشاوره وزارت علوم، تحقیقات و فن‌آوری