سوم خرداد 1361 يكي از بارزترين جلوه‌هاي نصرالهي و يكي از مهمترين و زيباترين روزهاي انقلاب اسلامي ايران است.
در اين روز شهر مقاوم خيز خرمشهر كه پس از 35 روز پايداري و مقاومت در 4 آبان 1359 به اشغال دشمن در آمده بود، پس از 578 روز (19 ماه) ، بار ديگر توسط رزمندگان اسلام فتح شد و پرچم اسلام بر فراز مسجد جامع و پل تخريب شده خرمشهر به اهتزاز در آمد.
خبر آزادسازي خرمشهر به سرعت همه ملت مسلمان ايران را غرق شادي و سرور كرد و مردم ايران با حضور در مساجد نماز شكر به جاي آورده و نداي ا... اكبر سردادند.
عمليات بيت‌المقدس در دهم ارديبهشت 1361 آغاز شد و در چهار مرحله عمليات نهايتا در سوم خرداد 1361 به آزادسازي خرمشهر انجاميد و تلفات زيادي به دشمن بعثي وارد آمد. اين فتح مبين، دفاع مقدس را وارد مرحله نويني كرد و براي اولين بار از شروع جنگ تحميلي ايران در موضع قدرت قرار گرفت.
حضرت امام خميني (ره) سوم خرداد ۱۳۶۱ مصادف با ۳۰ رجب ۱۴۰۲ پيامي خطاب به ملت ايران صادر فرمودند.
در بخشي از اين پيام امده بود: «اينجانب با يقين به آنكه ما «النصر الا من عندالله» از فرزندان اسلام و قواي سلحشور مسلح، كه دست قدرت حق از آستين آنان بيرون آمد و كشور بقيه‌الله الاعظم _ ارواحنا لمقدمه الفداء - را از چنگ گرگان آدمخوار كه آلت‌هايي در دست ابرقدرتان خصوصا آمريكاي جهانخوارند بيرون آورد و نداي «الله اكبر» را در خرمشهر عزيز طنين‌انداز كرد و پرچم پرافتخار «لا اله الا الله» را بر فراز آن شهر خرم - كه با دست پليد خيانتكاران قرن به خون كشيده شده و «خونين شهر» نام گرفت _ [بيافراشت] تشكر مي‌كنم.
عمليات پيروزمند بيت‌المقدس و آزادي خرمشهر سوم خرداد ماه سال 1361 پيدايش وضعيت نويني در صحنه سياسي- نظامي جنگ تحميلي 8 ساله و تحولات آينده خاورميانه رقم زد و اسباب اضطراب و نگراني آمريكا و قدرت‌هاي حامي صدام و رژيم بعثي- صهيونيستي عراق را فراهم كرد.
قدرت‌هاي جهاني بويژه آمريكايي‌ها براي جلوگيري از سقوط صدام، كمك‌هاي همه‌جانبه تسليحاتي، اطلاعاتي، رسانه‌اي و مالي به بغداد را گسيل داشتند و ارتجاع منطقه را نيز به طور تمام قد در كنار سردار مفلوك قادسيه قرار دادند و براي جلوگيري از تغيير در توازن منطقه‌اي و پيروزي ملت ايران حتي خودشان نيز به صحنه آمدند.
بي‌ترديد در صورتي كه ابرقدرت‌ها و حاميان منطقه‌اي و جهاني صدام پس از آزادسازي خرمشهر، در كنار رژيم حاكم بر عراق قرار نمي‌گرفتند، روند جنگ در خرداد ماه سال 61 و با فتح خرمشهر و اخراج اشغالگران به پيروزي ملت ايران و شكست ارتش بعثي و بروز تغييرات راهبردي در جغرافياي سياسي- امنيتي منطقه مي‌انجاميد.
بررسي و تأمل در پيامدها و بازتاب‌هاي پيروزي ملت ايران در عمليات آزادسازي خرمشهر نزد محافل سياسي- نظامي غرب و اظهارات تئوريسين‌هاي توطئه عليه انقلاب اسلامي دلالت بر مخاطره وصف‌ناپذير آمريكايي‌ها فراتر از ايام پيروزي انقلاب و سقوط شاه داشته و احتمال شكست صدام و فروپاشي رژيم بعثي عراق دامنه نگراني آنان را فراتر از ايران و جغرافياي جنگ در سطح منطقه گسترش بخشيد.
امام خميني (ره)در اين مورد فرمودند:
«من با آنكه به همه‌ي شما اطمينان تعهد به اسلام دارم، لكن از تذكر كه براي مومنان نفع دارد، بايد غفلت نكنم؛ چنانچه از نصيحت به حكومت‌هاي همجوار و منطقه دريغ ندارم و آنان مي‌دانند امروز با فتح خرمشهر مظلوم، دولت و ملت پيروزمند ما از موضع قدرت سخن مي‌گويد و من به پيروي از آنان به شما اطمينان مي‌دهم كه اگر از اطاعت بي چون و چراي آمريكا و بستگان آن دست برداريد و با ما به حكم اسلام و قرآن كريم رفتار كنيد، از ما جز خير و پشتيباني نخواهيد ديد و شما بدانيد آن‌قدر كه ابرقدرت‌ها از صدام، اين نوكر چشم و گوش بسته، پشتيباني كردند از شماها كه قدرت‌هاي كوچك و حكومت‌هاي ضعيف هستيد پشتيباني نمي‌كنند و شما عاقبت اين جنايتكار و هم‌قطار جنايتكارش شاه مخلوع را به عيان ديده‌ايد. قدرت‌هاي بزرگ بيش از آن‌چه از شما استفاده كنند از شما طرفداري نمي‌كنند. و شماها را براي منافع خويش به هلاكت مي‌كشند و من نصيحت برادرانه به شما مي‌كنم كه كاري نكنيد كه قرآن كريم براي برخورد با شما تكليف نمايد و ما به حكم خدا با شما رفتار كنيم».
بازخواني و ترسيم روزآمد اين رخداد سرنوشت‌ساز و سترگ (فتح خرمشهر) براي نسل‌هاي امروز انقلاب و آينده سازان واقعي اين سرزمين، حماسه آفريني‌ها و رشادت‌هاي فرزندان قرآن و ولايت در آن قطعه درخشان تاريخي را براي هميشه جاودانه و الهام بخش آنان در صحنه‌هاي رويارويي با بيگانگان و دشمنان انقلاب، نظام و ميهن اسلامي قرار خواهد داد.
