كارشناسان ورزش و روانشناسي كودك توصيه ميكنند كه كودكان تا قبل از رسيدن به سن 8 تا 10 سالگي نبايد در ورزشهاي رقابتي سازمان يافته â€" كه در آن امتياز محاسبه ميشود و به خصوص بزرگسالان در اجراي آن نقش دارند - شركت كنند. زيرا اگر كودكان قبل از رسيدن به سني كه از نظر احساسي و فيزيكي آماده شده باشند به ورزشهاي رقابتي بپردازند، احتمال اينكه فشار رواني دوران تمرين و زمان مسابقه و همچنين ياس ناشي از باخت تاثيرات ناگواري بر آنان بگذارد بسيار زياد است و ميتواند به كنار گذاشتن دائمي ورزش منتهي شود.
كودكان كم سال
كودكان زير 8 سال بايد در بازي، كشف و يادگيري مهارتهايي كه از طريق پرتاب كردن و گرفتن، ضربه زدن به توپ، بالا و پايين پريدن، دويدن و شنا كردن حاصل ميشود، كاملا آزادانه رفتار كنند و اين مهارتها را به شادي بخش ترين روش بياموزند.
واضح است كه آموختن اين موارد به آنها كمك ميكند تا با اعتماد به نفس بيشتر وارد مرحله بعد شوند.
والدين ميتوانند نقش مهمي در بازي با كودكان ايفا كنند. به ياد داشته باشيد كه كودكان قبل از اينكه مفاهيم برد و باخت را بياموزند، به تمرين فراوان احتياج دارند.
8 تا 10 سال
كودكان 8 تا 10 ساله، بسته به ميزان رشد خود ميتوانند در مسابقات سازمان يافته شركت كنند. (مانند مسابقات داخلي در مدارس)
آنها هنوز براي توسعه مهارتهاي خود به كمك نياز دارند و بايد كنارآمدن با نااميدي و شكست را بياموزند.
كودكاني كه بيشتر اوقات بازنده هستند بيش از ديگران مستعد كنار گذاشتن ورزش هستند، والدين و اوليا مدرسه بايد مراقب باشند كه با فراهم آوردن زمينه مناسب-مثلا شركت دادن اين كودك در مسابقه اي كه در آن بيشترين توانايي را دارد - موجبات برنده شدن و دلگرمي او را فراهم نمايند
اين سنين، بهترين زمان براي پرداختن به ورزشهاي مختلف و انتخاب ورزش مورد علاقه از ميان آنهاست.
11 تا 12 سال و بالاتر
كودكان و نوجوانان ميتوانند از رقابت در ورزش لذت ببرند و همچنان به آموختن مهارتهاي تازه بپردازند.
بعضي از كودكان در اين گروه سني استعداد و علاقه خاصي به يك ورزش به خصوص نشان ميدهند و ميتوانند با داشتن مربي در اين زمينه بسيار پيشرف نمايند.
يك مهارت بسيار مهم در اين سنين، آموختن رفتار صحيح در زمان بازي، بردن و باختن است.پرداختن به ورزش در اين سنين ميتواند شامل سفرهايي با تيم ورزشي و فرصتهايي براي رهبري گروه هم باشد.
نكته مهم در اينجاست كه نبايد نوجوان را بيش از حدود آمادگي و توانايي جسمي روحي او به انجام كاري "وادار" كرد.
نوجواناني كه به هر دليل علاقه اي به شركت در ورزشهاي رقابتي تيمي ندارند ميتوانند با راهنمايي مربيان و والدين خود به ورزشهايي چون اسكيت، سواركاري، دوچرخه سواري و مانند اينها بپردازند.
امنيت در ورزش
كودكان براي لذت بردن از بازيهاي ورزشي بايد با قوانين ايمني آشنا شده و آنها را رعايت نمايند. بيشتر صدمات از عدم رعايت اين قوانين ناشي ميشوند.
بعضي از ورزشها نيازمند استفاده از تجهيزات ايمني خاصي هستند. از جمله كلاه ايمني، مچ بند، زانو بند و مانند اينها. با كمك مربي او ميتوانيد اين لوازم را تهيه كرده و فراموش نكنيد كه اين تجهيزات بايد نو و كاملا اندازه باشند.
محوطه بازي كودك بايد امن و دور از عوامل خطر آفرين باشد.گرم كردن بدن قبل از شروع ورزش و خنك كردن آن پس از ورزش بسيار مهم بوده و در كاهش كوفتگي و درد عضلاني بسيار مفيد هستند.
كودكان كم سال نبايد به ورزشهايي بپردازند كه موجب اخلال در كار رشد استخوانها، عضلات و مفاصل آنها شده يا به اين اندامها صدمه وارد كند. بهترين روش پرداختن به ورزشهاي متنوعي است كه ر روي يك اندام متمركز نشده و طولاني هم نباشند. بدن سازي با وزنه قبل از سن بلوغ به هيچ وجه توصيه نميشود و پس از آن هم بايد همواره تحت نظر مربي انجام گيرد.
بهترين حالت در بازي و ورزش كودك زماني است كه او با همسالان يا كودكان هم قد و قواره خود باشد.از آنجايي كه بدن كودكان نسبت به بزرگسالان بسيار سريعتر گرم و سرد ميشود آنها نبايد:
1. به ورزشهايي بپردازند كه بيش از 30 دقيقه طول بكشد.
2. در هواي بسيار گرم (بالاي 30 درجه سانتيگراد) به ورزش و بازي بپردازند.
3. هنگام شنا به مدت طولاني در آب سرد باقي بمانند
معمولا كودكان نميدانند كه چه زماني به نوشيدن آب نياز دارند و معمولا قبل از اينكه احساس تشنگي كنند به آب نياز دارند. آنها بايد قبل، بعد و در حين ورزش و بازي آب بنوشند.در هواي گرم كودكان به كرمهاي ضد آفتاب و كلاه لبه دار نياز دارند.
آسيبهاي روحي نيز نبايد از نظر دور بماند. همواره مطمئن شويد كه:
1. كودك به انجام كاري كه نميتواند انجام دهد يا از انجام آن وحشت دارد، مجبور نشده باشد.
2. براي اينكه كاري را درست انجام نداده يا خوب بازي نكرده است مقصر دانسته نشود و مورد انتقاد و تمسخر قرار نگيرد.
3. هيچ كس از بين بازيكنان، مربي يا تماشاگران بر سرش فرياد نزند و و او را متهم نكند.
آسيبهاي ورزشي در مورد كودكان بايد با دقت بسيار بيشتري درمان شود تا موجب اخلال در رشد آنها نشده و يا به نوعي معلوليت يا ناتواني تبديل نشود.