مطالب و مقالات پزشکی بسیار مفید (این موضوع آپدیت می شود)

پلاکهای اسکلروتيک در فرد مبتلا به MS
مالتيپل اسکلروزيس که به اختصار به آن ام اس (MS) نيز گفته می شود ، يک بيماری سيستم عصبی است ، که بيشتر افراد جوان را مبتلا می سازد و در آن ، ماده ی پوشاننده ی سلول های عصبی که ميلين نام دارد در بعضی قسمتهای سيستم عصبی از بين رفته سبب ايجاد اختلالات علايم متنوع عصبی می شود.



◄ علائم بيماری مالتيپل اسکلروز چيست؟
علائم اين بيماری گاهی تشديد وگاهی تخفيف پيدا می کنند ولی ممکن سيری پيشرونده و ناتوان کننده داشته باشند .علائم اين بيماری متنوع می باشند.
شروع بيماری گاهی بصورت آهسته وبي سروصدا بوده ولی بيشتر به صورت علائم حاد عصبی است(منظور از حاد اين است که علائم در عرض چند روز ظاهر می شوند.). گاهی علائم جزئی وخفيف هستند به طوری که بيمار به پزشک مراجعه نمی کند( مثلاً به صورت ضعف وخستگی زودرس يا سر گيجه ی خفيف) پس از مدتی علائم خود به خود بر طرف می شوند و گاهی عود می کنند. البته تشخيص اين موارد خفيف مشکل است.در موارد ديگر علائم شديد بوده و شامل اختلال شديد بينائی دو بينی (بيمار هر چيز را دو تا می بيند.) فلج اندام ها ، سرگيجه شديد و اختلال تعادل حين راه رفتن ، اختلالات حافظه و افسردگی می باشند. علائم در طول زمان گاهی شديد بوده وگاهی تخفيف پيدا می کنند ودوباره عود می کنند وممکن است بيماری سير پيش رونده ای داشته باشد وبه تدريج بيمار را به صورت يک معلول در می آورد و مانع از ادامه کار و زندگی معمولی او شود و در موارد نادر ممکن است جان بيمار را به خطر بيندازد.

◄ بيماری مالتيپل اسکروز چقدر شايع است ؟
حدود يک ميليون وصد هزار نفر در جهان مبتلا به بيماری مالتيپل اسکلروزيس می باشند. اين بيماری در جوانان شايع بوده و تا سن 35 سالگی شيوع آن بيشتر می شود . تعداد خانمهای مبتلا به اين بيماری دو برابر آقايان است.

◄ آيا هر کسی دچار بيماری ام اس شد زمين گير ومعلول خواهد شد ؟
بيماری ام اس می تواند شدتهای مختلفی داشته باشد. بعضی بيماران ، بيماريشان آنقدر خفيف است که به پزشک هم مراجعه نميکنند و تا سالها بعد به زندگی معمولی خود ادامه ميدهند ، ولی بعضی بيماران بيماری شديدی دارند به طوری که پس از چند سال دچار عوارض و عواقب شديد بيماری مي شوند .در بررسي های انجام شده ،مشخص شده است که 15 سال پس از شروع بيماری ، يک پنجم بيماران هنوز به زندگی عادی خود ادامه ميدهند، و هيچگونه محدوديتی احساس نمي کند . 50 تا 60 در صد بيماران برای حرکت خود نياز به کمک (مثلاً عصا يا صندلی چرخ دار ) دارند. و 75 در صد بيماران قادر به ادامه کار خود نبوده و از کار افتاده مي شوند . مطالعات انجام شده نشان ميدهد بيمارانی که در پنج سال اول شروع بيماری معلوليت قابل توجهی پيدا نکرده اند در 10 تا 15 سال بعدی نيز مشکل چندانی پيدا نخواهند کرد.

◄ علت بيماری ام اس چيست؟
علت بيماری ام اس خود ايمنی روی يک زمينه ی ارثی می باشد تابه حال ميکروب يا ويروس خاس را به عنوان عامل اين بيماری پيدا نکرده اند . غذای خاصی در ايجاد اين بيماری مقصر شناخته نشده است. اين بيماری واکسن ندارد و راه پيشگيری برای آن پيدا نشده است . فاميل نسَبی افراد مبتلا به اين بيماری (مثلاً خواهر و برادر ها) احتمال ابتلای آنها به اين بيماری قدری بيشتر از افراد ديگر است.برای اين افراد نيز توصيه خاصّی وجود ندارد تا با رعايت آن بتوان بيماری را پيشگيری نمود . از آنجائيکه اين ميزان احتمال بسيار کم است ، اطرافيان بيمار مبتلا به ام اس نبايد نگران شوند.

◄ بيماری ام اس را چگونه تشخيص می دهند؟
آزمايش خون يا تست خاصّی وجود نداردکه به تنهائی بيماری ام اس را به طور قطعی تشخيص دهد. پزشک برای تشخيص اين بيماری علاوه بر علائم و نشانه های بيمار ، از ام آر آی و بررسيهای ديگر استفاده می کند، و سير بيماری را نيز در نظر می گيرد.

◄ آيا بيماری ام اس درمان خاصّی دارد؟
آری بيماری ام اس راه معالجه دارد . گر چه اين معالجات امکان شفای قطعی بيماری را ممکن است فراهم نسازدولی کمک زيادی به بيماران می کند و لوزم است درمان تحت نظر متخصص مغز و اعصاب باشد . متحصصان مغز و اعصاب برای درمان بيماری مالتپل اسکلروزيس از افتر فرون بتا ،استات گلاتي رامرGlatiramer کورتيکو ستروئيد و دارو های ديگر استفاده می شود. بسته به شدت بيماری و علائم ايجاد شده نوع دارو ومقدار آن توسط متخصص مغز و اعصاب تجويز می شود مصرف دارو های گياهی (جوشانده و...) برای ام اس فايده ای ندارد و ممکن است بيمار را ومدتی از درمان صحيص باز بدارد و نهايتاً به ضرر او باشد. مصرف صحيص داروهای تجويز شده توسط متخصص مغز واعصاب وپيگيری بيمار ، در هربيماری مزمنی اهميت زيادی دارد.

اندوسكوپي عبارت است از ديدن درون بدن انسان بوسيله دستگاه مخصوص است. براي ديدن هر قسمت از بدن انسان دستگاه مخصوصي ساخته اند. براي ديدن درون مري، معده و اثني عشر دستگاهي بصورت لوله لاستيكي انعطاف پذير ساخته اند كه در انتهاي آن عدسي كوچكي به قطر حدود دو ميلي متر وجود دارد و تصاوير بوسيله فيبرهاي نوري باريك و ظريفي به عدسي چشمي منتقل مي شود و پزشك از بيرون مي تواند درون دستگاه گوارش را به راحتي ببيند. قطر لوله دستگاه اندوسكوپ، قدري از انگشت كوچك دست شما باريكتر است. براي انجام اندوسكوپي گوارشي معده بايستي خالي باشد (بيمار ناشتا باشد) ولي روغن كرچك تجويز نمي شود. انجام اندوسكوپي گرچه براي بيمار قدري ناخوشايند است ولي درد ندارد و بدون بيهوشي انجام مي گيرد و فقط اسپري بيهوش كننده در حلق بيمار مي پاشند. البته يك آمپول آرامش بخش و آمپول كم كننده بزاق دهان در رگ دست بيمارتزريق مي كنند.

پزشك هنگام اندوسكوپي علاوه بر ديدن و تشخيص بيماريهاي مري و معده و اثني عشر و گرفتن نمونه براي آزمايش از مخاط گوارشي، گاهي بعضي از كارهاي درماني مانند بند آوردن خونريزي و غيره را نيز مي تواند انجام دهد.

◄ آيا اندوسكوپي خطر هم دارد؟
هر كار تشخيصي ممكن است عوارض و خطراتي داشته باشد. اندوسكوپي هم عوارض و خطراتي دارد ولي احتمال عوارض و خطر بسيار كم است. البته هر چه بيمار همكاري بيشتري داشته باشد احتمال عوارض و خطرات اندوسكوپي كمتر خواهد بود.

اندوسكوپي اشعه ايكس ندارد لذا براي زنان باردار قابل انجام است. اندوسكوپ پس از هر بار استفاده شستشو شده و ضدعفوني مي شود لذا احتمال انتقال بيماري و ميكروبها بوسيله آن وجود ندارد مگر اينكه در شستشو و ضد عفوني صحيح آن كوتاهي شود.

كولونوسكوپي عبارت است از ديدن درون روده بزرگ (كولون) با دستگاه مخصوص. كولونوسكوپ دستگاهي است بصورت يك لوله انعطاف پذير به قطر حدود يك تا يك و نيم سانتي متر و به طول حدود 5/1 متر كه مجهز به فيبر نوري براي ديدن درون كولون است. كولونوسكوپي كمك زيادي به تشخيص و درمان بيماريهاي روده بزرگ مي كند.
براي انجام كولونوسكوپي يك تا دو روز به بيمار رژيم غذايي مايعات و سپس روغن كرچك يا مسهل ديگري مي دهند صبح روز كولونوسكوپي بيمار را تنقيه مي كنند تا روده كاملا تميز شود. تميز نبودن روده هم تشخيص را دچار اشگال مي سازد و هم عوارض را بيشتر مي كند. براي كولونوسكوپي بيهوشي داده نمي شود و ناراحتي اين كار تشخيصي معمولا قابل تحمل است. در كولونوسكوپي همه روده بزرگ و حتي قسمتي از انتهاي روده باريك قابل مشاهده و بررسي است.

◄ آيا كولونوسكوپي هم عوارض دارد؟
گاهي در بعضي موارد محل نمونه برداري دچار خونريزي مي شود. و يا اينكه روده سوراخ مي شود گرچه اين موارد نادر مي باشد ولي گاهي براي معالجه آنها بيمار سر از اتاق عمل در مي آورد.

◄ كولونوسكوپي به چه بيماراني كمك مي كند؟
براي تشخيص بيشتر بيماريهاي روده بزرگ كولونوسكوپي كمك ارزنده اي مي كند و در بسياري از موارد نياز به عمل جراحي براي معالجه را نيز مرتفع مي كند. تشخيص زودرس سرطان روده بزرگ و پيگيري بعد از عمل جراحي به كمك كولونوسكوپ امكان پذير شده است. به طور كلي هر بيماري كه همراه با مدفوع خون دفع مي كند لازم است كولونوسكوپي شود.

نور آفتاب و كودكان
نور آفتاب براي سنتز ويتامين دي (D) در بدن انسان ضروري است. كودكان به لحاظ نياز بيشتربه ويتامين دي براي رشد استخوانها و دندانها در اثر كمبود آفتاب بيشتر مشكل پيدا مي‌كنند. پس ضرورت دارد كه بطور متناوب در طول هفته در معرض نور مستقيم خورشيد قرار گيرند ولي اين نور آفتاب به دليل لطافت و ظرافت زياد پوست كودك ممكن است حساسيت شديد ايجاد كند قسمت عمده اشعه خورشيد براي پوست مضر است بنابراين به لحاظ حساسيت بيشتر پوست اطفال در برابر نور آفتاب ممكن است محافظت پوست نيز انجام شود. از طرفي كودكان نسبت به بزرگسالان مدت طولاني‌تري را در هواي آزاد سپري مي‌كنند و بطور معمول در طي يكسال 3 برابر بالغين اشعه ماوراء بنفش خورشيد را دريافت مي‌كنند.
مقدار تابش پرتوهاي خورشيد داراي اثرات تجمعي هستند و درصورت تماس زياد ممكن است در سنين بسيار پايين خصوصيات ژنتيكي فرد آسيب پذير شوند. و زمينه ايجاد سرطان پوست را فراهم نمايد.
بعضي از كودكان رنگدانه طبيعي پوست را بطور ارثي يا كم دارند يا اصلاً ندارند اين كودكان حساسيت فوق العاده شديدي به اشعه ماوراء بنفش خورشيدي دارند و بايد از همان دوران كودكي محافظت در مقابل اشعه خورشيد براي جلوگيري از ايجاد سرطان پوست را اعمال كرد.
پيري زودرس پوست و سرطان پوست دو عارضه مهم تماس طولاني با نور آفتاب در سنين كودكي است.در ده سال اول عمر به جهت رشد و حساسيت پوست اقدامات اوليه بايد انجام شود.

لباس كودك در آفتاب
پوشش لباس كودك خصوصاً در فصل تابستان كه روزها طولاني‌تر و اشعه خورشيدي عمودي‌تر است بايد مناسب باشد لباس‌هائي با پوشش كامل بطوريكه دستها و پاها و گردن و سينه كودك بطور كامل پوشانيده شود ضمناً رنگ روشن لباس نيز در كاهش جذب اشعه خورشيدي و كاهش عوارض مؤثر است لباسهاي تابستانه كه معمولاً بدون آستين و پوشش كامل دست و پا مي‌باشد لباسهاي مناسبي براي تابستان كودكان نيست. ساعاتي از روز (10 صبح تا 5 بعدازظهر) كه هوا گرمتر است و اشعه خورشيدي عمودي‌تر است، كودكان بايد در منزل بازي و فعاليت و استراحت داشته باشند تا از گرما زدگي و آفتاب سوختگي و عوارض آن مصون باشند.

استفاد از كلاه در كودك
كلاه خصوصاً كلاههاي نقاب‌دار كه پشت گردن، گوشها و پيشاني و صورت را بپوشاند مناسب‌ترين وسيله محافظت در برابر نور خورشيد است.

استفاده از عينك آفتابي در كودك
استفاده از عينك آفتابي طبي با نظر چشم پزشك براي محافظت چشم‌ها و همچنين گونه‌ها از آفتاب سوختگي مناسب است. استفاده از عينكهاي معمولي غير استاندارد با شيشه‌هاي تيره كه اغلب كودكان به عنوان اسباب بازي از آن استفاده مي‌كنند به هيچ وجه مناسب نيست و بعضاً ممكن است به لحاظ ايجاد اتساها مردمك بعلت تيرگي رنگ آن و نفوذ اشعه مضر خورشيد به شبكيه چشم ضرر جدي داشته باشند. كودكاني كه رنگدانه پوست آنها كم است و يا عيب انكساري چشم دارند حتماً بايد با نظر چشم پزشك از عينك مناسب در مدت زمان مناسب استفاده نمايند.
عينك‌هائي كه فلزي هستند احتمال سوختگي و آسيب به پوست صورت بيشتر است حتماً بايد با محافظ مناسب استفاده شوند.

كرمهاي ضد آفتاب در كودكان
براي جلوگيري از سوختگي پوست مانند سياه شدن رنگ پوست، سرطان پوست، پيري زودرس پوست بايد ضدآفتاب‌‌هاي موضعي با عيار محافظتي بالا بطور مرتب به قمستهاي در معرض آفتاب ماليد و از تماس پوست با نور آفتاب در ساعاتي كه بيشترين خطر را براي پوست دارد جلوگيري كرد.
كرمهاي ضد آفتاب كودكان مخصوص است و بايد مناسب سن آنها و فصل سال استفاده شود. اين كرمها بايد تركيباتي داشته باشد كه ساختمانهاي سلولي نارس را محكم كند و شديداً نسبت به شستشو مقاوم باشد. چرا كه كودك در ضمن فعاليت در معرض نور خورشيد چنانچه پوست خود را با آب بشويد كرم اثر خود را داشته باشد.

نوع پوست كودك در آفتاب
كودكاني كه پوست روشن‌تر و سفيد‌تر دارند تماس تدريجي با نور آفتاب شديداً به پوست آنها آسيب مي‌رساند. كودكان كه پوست تيره‌تري دارند شدت آسيب كمتر است ولي بدون آسيب نيست. كرمهاي ضد آفتاب هر 2 ساعت در صورت تماس با نور آفتاب بايد تكرار شود.
استفاده از لباس كم هزينه‌ترين و ساده‌ترين روش جلوگيري از آسيب پوست توسط نور خورشيد است. پوشيدن لباس مناسب خصوصاً در ساعات حساس روز مثل قبل از ظهر تا بعد از از ظهر در تابستان بهترين روش پيشگيري مضرات نور خورشيد است.

شرايط جدي و اثرات نور خورشيد
فراموش نكنيد در ارتفاعات بالاي تپه و بالاي كوه اشعه خورشيد خطرناكتر و عوارض پوستي بيشتر است و هواي ابري مانع از اثرات مضر خورشيد روي پوست نيست. در هواي ابري حتي اگر آفتاب نباشد اقدامات محافظتي چشم و پوست حتماً بايد انجام شود زمين خود نيز منعكس كننده اشعه خورشيدي است زماني برف روي سطح زمين است و يا كودكان كنار رودخانه با آب بازي مي‌كنند و يا اينكه روي شن بازي مي‌كنند، شدت انعكاس اشعه خورشيدي بيشتر است و باعث آسيب بيشتر به پوست مي‌شود.
وزيده باد خنك اثر نفوذي اشعه خورشيد به پوست را بيشتر مي‌كنند بنابراين بايد در اين شرايط دقت بيشتري براي محافظت پوست انجام داد.

دارو‌ها و پوست
بسياري از فرآورده‌هاي دارويي كه به شكل خوراکي يا تزريقي استفاده مي‌شود حساسيت پوست را به نور خورشيد بيشتر مي‌كند. داروهاي موضعي نيز مي‌تواند حساسيت به نور آفتاب را بيشتر كند. بعضي از داروهاي اعصاب و آنتي‌ هسيتامينها مي‌تواند حساسيت پوست را به آفتاب بيشتر و عوارض آن را بيشتر كنند عطر و ادكلن حساسيت پوست را به نور آفتاب بيشتر مي‌كند. كلاً از مصرف عطر و ادكلن در كودكان بايد خوداري كرد خصوصاً روي پوست آنها و بالا‌خص وقتي كه در معرض نور خورشيد قرار مي‌گيرند.
در عوض بسياري از داروها هستند كه باعث ايجاد لايه محافظ روي پوست مي‌شود. با مشورت با پزشك داروي مناسب براي محافظت پوست بايد استفاده كرد. اشعه خورشيدي 3 نوع اشعه مضر براي پوست داده، بنابراين تركيباتي مناسب‌تر هستند در مقابل هر 3 نوع اشعه خورشيدي بتوانند پوست را محافظت كنند. اين داروها بايد تركيبات پايداري روي سطح پوست ايجاد كنند كه زمان طولاني‌تري پوست را در مقابل نور خورشيد محافظت كنند. در ضمن در كودكاني كه خصوصاً در فصل تابستان از استخر يا جكوزي استفاده مي‌كنند كرم ضد آفتاب بايد نسبت به شستشو آب مقاوم باشد و زمان طولاني‌تري روي سطح پوست باقي بماند.
چربي‌هاي سطح پوست بدن و رنگدانه موجود در سلولهاي سطح پوست آنرا در مقابل تركيب اشعه خورشيدي محافظت مي‌كند بنابراين پوستهائي كه چربي كمتري دارد و كودكاني كه پوست خشك يا پوست بيمار دارند يا رنگدانه كمتري دارند حساسيت به نور آفتاب نيز بيشتر دارند.

ادرار كردن کودک

مجراي ادراري و معقد به طور طبيعي از هم جدا و دفع ادرار و مدفوع بدون درد و بدون خون است. چنانچه در نوزادان دفع ادرار يا مدفوع همراه با خون باشد غير طبيعي است. چنانچه در نوزادان ادرار آغشته به مدفوع باشد و يا ادرار و مدفوع از محلي غير از محل طبيعي آن در ناحيه تناسلي و اطراف معقد خارج شود بايد حتماً توسط پزشك بررسي شود. گاهي اوقات فيستولهاي ادراري و اختلالات مادر زادي تشكيل معقد ممكن است باعث ايجاد اختلال در نحوه دفع ادرار و مدفوع شود. در نوزادان پسر ممكن است مجراي بطور كامل در نوک آلت باز نشود و زير آلت تناسلي باشد و يا آلت تناسلي نوزاد انحنا داشته باشد و يا كوچكتر از حد طبيعي باشد؛ بنابراين بايد حتماً از نظر محل غير طبيعي مجراي ادراري يا فيستولهاي ادراري بررسي شود.

◄ تنگي مجراي ادرار
- بعضي از كودكان وقتي بدنيا مي‌آيند داراي مجراي ادراري فوق‌العاده تنگ هستند و يا در نوزادان پسر سوراخ سر آلت فوق‌العاده تنگ است و كودك به سختي و با فشار ادرار را تخليه مي‌كند. تأخير تخليه ادرار و تنگي مجراي ادراري و باريك بودن جريان ادرار حتماً بايد از نظر تنگي مجراي ادراري و يا اختلالات مادر زادي و عفوني مجراي ادراري بررسي شوند.
◄ استفاده از مواد شستشو و ضد عفوني كننده براي كودكان
- استفاده از صابون و مواد ضد عفوني كننده و يا بتادين براي شستشو ناحيه تناسلي كودك ممكن است باعث ايجاد حساسيت و سوزش و خارش شود. چنانچه تعويض كهنه كودك به طور مرتب انجام شود و شستشوي با آب گرم بطور مرتب انجام شود هيچ ضرورتي براي استفاده از مواد شوينده يا ضدعفوني كننده نيست.
اين مواد خصوصاً بتادين (يد موجود در آن) به راحتي از پوست جذب مي‌شود و مي‌تواند عوارض جانبي داشته باشند. از طرفي تركيبات موجود در اين مواد مي‌تواند باعث ايجاد حساسيت موضعي شديد شود.

شرايط اطاق كودك

اطاق كودك حتي اگر مشترك با اطاق ساير كودكان باشد بايد تهويه مناسب و حرارت مناسب داشته باشد. چنانچه تهويه مناسب نباشد يا بيش از حد گرم باشد يا بيش از سرد باشد اكسيژن رساني كودك دچار اشكال شده و ممكن است سلامت كودك را به مخاطره بيندازد. اطاق كودك حتي‌المكان بايد آفتاب گير باشد و چنانچه آفتاب در ان اطاق مي‌تابد پرده‌ها را كنار زده و پنجره‌ها را باز كنيد و هواي مناسب براي استراحت و خواب كودك فراهم كنيد.
از انباشته كردن مواد غذايي يا خوراكي يا لوازم منزل در اطاق كودك جلوگيري كنيد اطاق كودكان را با نظر و سليقه خود آنها مرتب كنيد واز خود آنها در منظم كردن و تميز كردن اطافشان استفاده كنيد.
از استفاده ادكلن يا خشبو كننده‌ها و يا موادي كه داراي عطر يا بوي نامناسب هستند در اطاق كودك خوداري كنيد چرا كه اين مواد ممكن باعث ايجاد حساسيت و يا اختلال خواب در آنها شود.
از گذاشتن هر گونه داروئي در دسترس كودكان خوداري كنيد داروها بايد در ظرفهاي دربسته در مكاني دور از دسترس كودك نگهداري شود. كودكان بسيار كنجكاو هستند آنها با كنجكاوي وسايل خانه و داروها و خوردكيها را كنترل مي‌كنند، ارزيابي مي‌كنند ، مي‌خورند، استفاده مي‌كنند و بايد مواظب آنها بود و اين وسايل را دور از دسترس آنها نگهداشت.
- رختخواب كودك ولو ساده بايد راحت باشد تخت كودك بايد حصار مناسب داشته باشد بايد تخت كودك ارتفاع زيادي از زمين نداشته باشد. چنانچه كودك روي زمين در رختخواب مي‌خوابد بايد محل خوابيدن او راحت باشد. نزديك پنجره يا در ورودي اطاق يا لوله‌هاي گاز يا بخاري يا شوفاژ نباشد. بايد محل خواب كودك از وسايل خطرناك يا لوسترها و چراغهاي خواب قابل دسترس كودك دور باشد. قبل از خوابيدن كودك حتماً رختخواب او كنترل شود. حشرات موذي به شدت علاقه دارند كه زير لباس – ملافه – رختخواب با كناره‌هاي ديوار پنهان شوند و موقع خواب كودك آسايش او را بهم زنند.
از گذاشتن رختخواب كودك كنار ديوار خوداري شود. لباس و ملافه مناسب هر فصل براي خواب كودك استفاده شود.
استفاده از لباسهاي خشن و يا ملافه‌هاي زير و خشن موقع خواب باعث ايجاد اختلال خواب و به دنبال آن اختلالات رفتاري در كودك مي‌شود.
زير سركودك مقداري بالا باشد، بيني كودكان به لحاظ شرايط خاص فك وصورت و يا به لحاظ بزرگ بودن لوزه‌ها ممكن است موقع خواب مشكلات بيشتري داشته باشند، فلذا سر كودك بايد در اين مواقع بالا باشد و حتماً به پهلو بخوابد. از پوشاندن لباسهاي يقه‌دار يا دكمه‌دار و لباسهاي تنگ در اين كودكان به لحاظ مسائل تنفسي بايد جداً خوداري شود.

ناف نوزاد

تنها ارتباط خوني جنين با مادر از طريق جفت و بند ناف است. بند ناف واسطه ارسال مواد غذايي از بدن مادر از طريق جفت به بدن كودك است. با تولد نوزاد اين بزرگترين پل ارتباطي مادر و كودك قطع مي‌شود و از آن پس خون نوزاد مستقل شده و سيستم‌ گردش خوني جفتي كاملاً معكوس شده و كودك زندگي دوباره‌ايي پيدا مي‌كند. بند ناف ممكن است در موقع تولد بسيار كوتاه و يا بسيار بلند باشد و حتي در اطراف گردن و سر نوزاد پيچيده باشد. اختلالات عروقي بند ناف، عفونت بند ناف، و ضربه‌هاي وارده به آن و غيره مي‌تواند نوزاد را با مخاطراتي رو به رو كند، بعد از تولد بند ناف قطع شده و محكم بسته ميشود. بلافاصله در اثر انقباض و كم كم مسدود شدن عروق بند ناف خونريزي آن متوقف شده و سپس خشك شده، حداكثر تا هفته دوم بعد از تولد از بدن نوزاد جدا مي‌شود.
چنانچه محيط ناف خشك باشد اين جدا شدن زودتر اتفاق مي‌افتد ولي اگر مرطوب نگهداشته شود يا عفونت پيدا كند و يا در بعضي از بيماريهاي نوزاد ممكن است ديرتر جدا شود. بند ناف تا زماني كه خشك باشد و عاري از عفونت باشد به هيچ داروي خاص يا دستكاري يا گاز استريل نيازي ندارد. ولي چنانچه خونريزي داشته باشد و يا التهاب و تورم و قرمزي اطراف آن باشد و يا ترشحات چركي داشته باشد بايد حتماً توسط پزشك معاينه درمان سريع شروع شود نوزادان به علت اختلالات انعقادي طبيعي كه دارند ممكن است دچار خونريزي از محل ناف شوند كه خوشبختانه با تزريق دارو مناسب اين خونگيري قابل كنترل است و هيچ گونه نگراني ايجاد نمي‌كند.
پوشاندن ناف نوزاد يا قنداق كردن نوزاد يا پوشاندن ناف با پوشك، باعث تأخير در جدا شدن ناف كودك مي‌شود. همچنين شستن مداوم و مرطوب نگهداشتن پوست و ناف نوزاد تأخير در جدا شدن بند ناف را بدنبال دارد و عفونت ثانويه نيز ايجاد مي‌كند. در بعضي از موارد، اختلالات مادر زادي ناف در اثر ارتباط با مثانه يا روده يا ساير احشاء داخل شكمي ممكن است باعث ترشحات غير عادي ناف و يا مسائل ادراري و ... شود كه نياز به اقدام جراحي دارند.
بعضي از نورادان ممكن از همان ابتداي تولد داراي فتق نافي باشند كه با افتادن بند ناف فتق مشخص شده و توجه خانواده را جلب مي‌كند. فتق‌هاي نافي كوچك در زير يكسالگي نياز به اقدام خاصي ندارند ولي چنانچه بزرگ باشد حتماً بايد توسط جراحي اقدام لازم انجام شود.
از مشخصات فتق نوزاد اين است كه در شرايط مختلف تغيير اندازه پيدا مي‌كند و روده را به راحتي در فتق‌هاي بزرگتر مي‌توان لمس كرد و صداي روده را نيز مي‌توان شنيد. هر گونه دستكاري فتق ممكن است عوارضي را بدنبال داشته باشد.
توده‌هاي نافي در نوزاد و كودك غير طبيعي است چنانچه اشكالات مادرزادي در ديواره شكم و ناف باشد و باعث بيرون آمدن قسمتي از روده‌ها به بيرون از شكم شود و يا همراه با ساير اختلالات مادرزادي باشد بايد بررسي و درمان جدي صورت گيرد.
هر گونه عفونت ناف ممكن است مستقيماً باعث عفونت خون نوزاد شده و حتي منجر به مرگ نوزاد شود. استفاده از پماد، خمير، دارو، بتادين، الكل و يا هر داروي ديگر براي ناف ممكن است مخاطرات جدي براي سلامت كودك داشته باشد. از طرفي يكي از راههاي مهم تغذيه نوزاد بعد از شير مادر در كودكان بسيار بدحال در بيمارستان همين بندناف است بايد در حفظ آن خصوصاً در كودكان نارس و يا كودكاني كه زردي دارند تلاش كرد!

بيماريهاي كودك و فتق ناف
فتق ناف در نوزاد ممكن است علامتي از بيماريهاي ديگر نوزاد باشد يكي از مهمترين بيماريهائي كه مي‌تواند همراه با فتق ناف باشد كم كاري مادرزادي تيروئيد است كه تشخيص و درمان به موقع آن مي‌تواند از عقب افتادگي كودك جلوگيري كند.
درضمن بسياري از بيماريهاي ديگر مثل سندرم دان، اختلالات كروموزمي، اختلالات اسكلتي و عضلاني مي‌تواند باعث ايجاد فتق نافي شود.

جيغ زدن كودك

نوزاد از موقع تولد براي تأمين نيازهاي خود يا بيان مشكلات خود فقط گريه مي‌كند بتدريج حرف مي‌زند و با بيان كلمات نيازي خود را بيان مي‌كند. بعضاً مشكلات جسمي، مسائل شنوائي يا بيماريهاي كودك ممكن است با بي‌قراري، گريه كردن ممتد، جيغ زدن‌هاي طولاني باشد. اين يك وسيله براي ارتباط با محيط و ابزار نياز يا مطرح كردن خود است. خشونت در كودكان يا پرخاشگري ممكن است باعث ايجاد اختلالات رواني و يا پرخاشگري شود. در مسير تكامل تكلم در كودكان ممكن است اختلالات شنوائي نيز با جيغ زدن همراه باشد. چرا كه كودك نمي‌تواند نيازهاي خود را در مسير عادي ابراز كند نمي‌تواند با كلمات بيان كند و با جيغ زدن جلب توجه مي‌كند.
چنانچه جيغ زدنهاي كودك باعث جلب توجه و توجه بيشتر به كودك شود او شرطي مي‌شود و سعي مي‌كند خواسته‌هاي خود را با جيغ زدن به اطرافيان تحميل كند.
بسياري از بيماريهاي زمينه‌اي كودك بيماريهاي متابوليك و كلامي و يا اختلالات گوارشي و يا بيماريهاي عصبي و يا اختلالات رواني ممكن است حالت عادي كودك را تغيير داده و منجر به اين شود که ابراز نياز كودك به طرز عادي نباشد.
- تغذيه كودك خصوصاً در 6 ماه اول با شير بايد براساس نياز كودك باشد. ساعت مشخص براي او در نظر نگيريد هر موقع كه دوست دارد و به هر ميزان كه نياز دارد. بهترين شرايط آن است كه كودك در بغل مادر در شرايط كاملاً آرام تغذيه شود. هر نوع استرس در مادر يا كودك اين شرايط ايده‌آل را مختل كرده و باعث كاهش شير مادر يا اختلال در تغذيه كودك مي‌شود. محركهاي محيطي مثل صداهاي بلند حتي صداي زنگ تلفن، يا بازي با كودك در ضمن شير خوردن باعث اختلال در تغذيه او مي‌شود.
زمان شير خوردن كودك از پستان مادر بهترين زمان تبادل عواطف بين مادر و كودك است و اين زماني است كه مادر با كودك خلوت كرده و بهترين و عميق‌ترين عواطف انساني در پاكترين پيوندها مبادله مي‌شود. هر چه آرامش بيشتري در اين زمان بين مادر و كودك باشد ميزان شير دهي و طول مدت شيردهي بيشتر است كودكاني كه مادران در ضمن شير دهي آرامش بيشتري داشته باشد از آرامش بيشتري برخوردار هستند و راحت‌تر شير مي‌خورند، مسلماً رشد بهتري خواهند داشت. بعضي از كودكان به محض شروع تغذيه با شير مادر دفع مدفوع دارند و با كوچكترين تحريك گوارشي ممكن است دفع مدفوع نيز تحريك شود.
كودكاني كه شير مادر مي‌خورند ممكن است 7-8 مرتبه در روز دفع مدفوع داشته باشند بعضاً اين مدفوع آبي و حتي ممكن است سبز رنگ باشد و يا ممكن است همراه با زورزدن و بيقراري باشد اين واكنشها طبيعي است و مشكل خاص براي كودك ايجاد نمي‌كند بعضاً ممكن است تعداد دفعات دفع مدفوع كودك كم شود تا هفته‌اي يك بار دفع داشته باشد دربچه‌هاي كه شير مادر مي‌خورند اين مسئله نيز ممكن است طبيعي باشد. دفع مدفوع در اين حالت ممكن است با زور زدن، قرمز شدن صورت و كمي بي‌قراري باشد چنانچه دفع كودك به همين شكل باشد و مشكل حادي ايجاد نكند غير عادي نيست خصوصاً در 6-3 ماده اول اين واكنشها همراه دفع طبيعي است و داروي خاصي لازم نيست.

سينوزيت