یک بازی ضد اضطراب جدایی
با کودکان به زبانهای گوناگون می توان حرف زد: زبان قصه، زبان شعر، زبان متل و ..... اما بهترین و گویاترین زبانی که همه کودکان در سنین گوناگون و با بهره های هوشی متفاوت می توانند آن را درک کنند، زبان بازی است. بازی ، جوهر زندگی و پنجره ای به دنیای کودک است. در بازی، کودکان استقلال دارند، نظر می دهند و مشکلات خویش را حل می کنند. بازی، موثرترین و پرمعناترین راه یاد گیری کودکان است. هنگام بازی، کودک فکر می کند، برنامه ریزی می کند، راه های تازه ای می یابد، تجربه می کند، پرورش فکری، عاطفی، جسمی و اجتماعی می یابد و ...
کودکتان را به حمام میبرید، تنش را خشک میکنید و در پایان حوله را روی سرش میاندازید... چند دقیقه بعد حوله را از روی سرش می کشید و ... «دالی»... کودکتان که خوشش آمده از روی رضایت خندهای میکند. اصلاً مهم نیست چگونه با کودکتان دالی موشه بازی میکنید. به هر حال او از این موضوع خوشش میآید و شما را تحویل میگیرد.
بازی وسیلهای برای بیان احساسات و کشف روابط و ارضای آن است. کودکان معمولا میان دو تا سه سالگی بازی با دیگران را آغاز میکنند، اما اگر استعداد ذاتی و علاقه اجتماعی آنان رشد نیافته باشد، با دیگران سازگار نخواهند شد و علاقهای به حفظ روابط اجتماعی و شرکت در بازی کودکان نخواهند داشت. کودک از طریق بازی و همانند سازی و تقلید از رفتارهای بزرگسالان نه تنها رفتارهای اجتماعی را تمرین میکند، بلکه بازی فرصتی برای اصلاح و گسترش شیوههای رفتاری کودکان ، بخصوص رفتار اجتماعی آنان است. از این طریق کودک شهامت داخل شدن در اجتماع را کسب میکند و فرا میگیرد که چگونه میتوان در اجتماع زیست و مسئولیت پذیرفت. همچنین روشهای مختلف مبارزه با مشکلات و پیدا کردن راه حل همان مشکلات را میآموزد.
«دالی موشه» راهی برای برقراری ارتباط
کودک شما خوب میداند که چند لحظه بعد دوباره شما را خواهد دید. حتی در 3 ماهگی نوزادتان به خوبی آگاه است که شما صورتتان را پشت پرده مخفی کردهاید. این بهترین راه حلی است که نوزادتان حضور و غیاب و جدایی و بازگشت شما را تجربه و حس کند.
از 3 ماهگی به بعد کودک شما فنون بازی دالی موشه را یاد میگیرد، ابتدا این مادر است که صورتش را پنهان میکند و با نمایان کردن مجدد صورتش، کودک باید بخندد. این کار معنی خاصی ندارد؟ این دقیقاً همان کاری است که هنگام گفت و گو انجام میدهیم. منتظر میمانیم تا طرف مقابل صحبتش تمام شود بعد شروع به صحبت میکنیم. با کمک بازی دالی موشه، کودک شما با قوانین اصلی برقراری ارتباط آشنا میشود. به این ترتیب در 4 ماهگی هنگامی که با او صحبت میکنید در عین حال که صداهایی را ادا میکند، گاهی سکوت میکند و به شما فرصت میدهد تا پاسخ دهید.
«دالی موشه» راهی برای آماده سازی کودک برای جداییها
وقتی شما صورتتان را پشت یک دستمال پنهان میکنید و لحظهای بعد مثل خرگوشی که زیر کلاه شعبده بازان ظاهر میشود، خود را نشان میدهید، گمان نمیکنید که کودکتان کمی مضطرب میشود؟ خیر! کودک شما خوب میداند که چند لحظه بعد دوباره شما را خواهد دید. حتی در 3 ماهگی نوزادتان به خوبی آگاه است که شما صورتتان را پشت پرده مخفی کردهاید. این بهترین راه حلی است که نوزادتان حضور و غیاب و جدایی و بازگشت شما را تجربه و حس کند.
چون این مفاهیم در حال بازی برای کودک آشکار میشود پس، او اعتماد به نفس پیدا میکند و حتی در غیاب لحظهای شما احساس امنیت میکند. در زمان جدایی واقعی، وقتی که او باید از مادر خداحافظی کند و به مهد برود حس امنیت همچنان در او باقی خواهد ماند.
بازی وسیلهای برای بیان احساسات و کشف روابط و ارضای آن است. کودکان معمولا میان دو تا سه سالگی بازی با دیگران را آغاز میکنند، اما اگر استعداد ذاتی و علاقه اجتماعی آنان رشد نیافته باشد، با دیگران سازگار نخواهند شد و علاقهای به حفظ روابط اجتماعی و شرکت در بازی کودکان نخواهند داشت.
«دالی موشه» راهی برای صبور بودن
وقتی کودک شما گرسنه و منتظر شیشه شیر است، اصلا خوش اخلاق نیست و ملایم گریه میکند و جیغ میکشد...
کودکی که قبلاً دالی موشه بازی کرده است، لذت صبر کردن را حس میکند. او میداند اگر کمی منتظر بماند، اتفاق خوبی خواهد افتاد.
«دالی موشه» راهی برای بزرگ شدن
برای یک کودک وابسته به پدر و مادر هیچ چیز لذت بخشتر از پنهان و دور شدن از والدین نیست. او با اجرای این بازی هر وقت بخواهد از چشم مادر ناپدید میشود. وقتی پنهان میشود و شما به دروغ نشان میدهید که او را نمیبینید و دارید دبنالش میگردید، این حس را پیدا میکند که دوستش دارید و از نبودنش ناراحت هستید. در ابتدا کودکتان خود را پشت دستانش پنهان میکند چون خودش کسی را نمیبیند، گمان میکند دیگران هم او را نمیبینند این وضعیت در 4- 5 سالگی تغییر میکند و مغز او دست به ساختن سناریوهای پیچیدهتری میزند. حالا وقت قایم باشک است!
منابع
ماهنامه کودک- سمیه مقصود علی
روزنامه همشهری- مرتضی مجد فر
سایت رشد
گروه خانواده ایرانی سایت تبیان
فرآوری و تنظیم : کهتری