سفر به کازرون، سفر به قلب تاریخ است. جایی که میراث کهنه کشور پرده پرده مقابلتان جان می گیرد و شما را به روزگار تمدن های اولیه می برد. روستای دوان در 12 کیلومتری شمال شرقی کازرون، اگرچه به اندازه دیگر مناطق این شهر شناخته شده نیست، اما فرصت خوبی را به شما می دهد تا گنجینه های ناشناخته ای از تاریخ ایران را ببینید. روستایی کوهستانی که طبیعت آن چیزی کم از تاریخ بلندش ندارد.
دوان را به نام ماسوله فارس می شناسند. کوهستانی بودن این روستا و شکل گیری خانه ها بر دامنه کوه، منظره ای شبیه آنچه در اورامان و ماسوله می بینید، به وجود آورده است.
اما ویژگی عجیب دوان وجود گورستانهای متعددی است که گوشه گوشه آن را پر کرده اند. دوان یا به قول مردم محلی، «دوون» برخلاف عرف روستاهای ایران که تنها یک گورستان در ورودی یاخروجی شان دارند، چندین و چند گورستان دارد که عمر بعضی از آنها به صدها سال قبل می رسد.
اما علاوه بر وجود گورستانهای متعدد، ته ستونهای تاریخی و یک بنای احتمالا ساسانی در داخل روستا به چشم می خورد که وقتی آنها را کنار کتیبههایی به خط کوفی و قلعهٔ دختر این روستا بگذارید، می توانید چهره روستا را با تاریخ ایران باستان پیوند دهید.
تقریبا در اکثر کتابهایی که پیرامون جغرافیا و تاریخ کلی شهرستان کازرون منتشر شده نامی از این روستا آمدهاست.
دوان از قدیمی ترین دهکدههای ایران است که به دلیل نزدیکی به شیراز، بهره زیادی از آثار تاریخی برده است. این روستا از زمان اردوان شاه وجود داشته که البته تا زمان جمشید جم اهالی آن متفرق بودند و پس از آن، به درخواست جمشید دور هم جمع شدند.
اگر گذارتان به دوان افتاد، می توانید سری به قلعه دختر این روستا بزنید که به نوعی پیشانی این روستا به شمار می رود و روی ارتفاعات کوههای دوان و مشرف به روستا قرار دارد؛ بنایی که کمتر در متون منتشر شده از آن نام برده شده و حتی علی رغم تمام شایستگی هایش از ثبت در فهرست آثار ملی ایران نیز باز ماندهاست.
شواهد موجود، عمر این قلعه را به دوره ساسانی نسبت می دهد اما این فرض هنوز تایید نشده و نیاز به کارشناسی دقیق سازمان میراث فرهنگی دارد. از روستای دوان راههای متعددی برای دسترسی به ارتفاعات بالای کوهها وجود دارد. یکی از این راهها که در قسمت شرقی آن واقع شدهو مسیری مال رو است که از میان تاکستانهای معروف این روستا عبور کرده و پس از طی مسیری حدودا سه ساعته شما را به قلعهٔ زیبای دختر روستای دوان میرساند.