عنوان : خودسازي
نوع اصطلاح :آداب و رسوم
كانال خودسازي عبادت بود و عبادت در نماز و نماز در نافله شب و آن مقام محمود تجلي مي يافت؛ جايي كه ممكن بود مسئول دير بجنبد و نيروهاي تحت امرش او را جا بگذارند؛ چنان كه بعضي از مسئولان گاهي آخرين نفري بودند كه به جمع نماز شب گزاران مي پيوستند. آنجا بود كه درمي يافتند مسئول چه دسته يا گروهان و گرداني شده اند! او براي اقامه نماز صبح برخاسته بود و بقيه براي خواندن نماز شب! كه مقدمه واجب و كنكور سراسري و شرط ورود به دانشگاه عشق و ايثار بود. بدون اين لوازم، به قول بعضي33، ترم اول مشروط مي شدي. از عبادات و ارتباطات بندگي و مولايي خاص جبهه و دوره دفاع، تعبيه جايي شبيه قبر و محل دفن بود، دور از چادر و سنگر و پنهان از انظار، بدين طريق كه به نوبت دو برادر صيغه اي داخل آن مي شدند و بعد از پوشاندن روي آن با وسايلي چون مقوا و پارچه از هم سؤ ال و جواب مي كردند و اين كار تداعي كننده شب اول قبر بود؛ تمرين و تجربه ذهني موت و خوف قبر و تنهايي و جدايي از جمعيت و نظير آن؛ چنان كه قبل از عمليات خيبر رايج بود. جاي خالي بچه ها در نيمه هاي شب چادر، كورسوي فانوس در دشت و آفتابه هاي آب پشت چادر و امثال آن از جمله شواهد و عوامل شناسايي اهل تهجد بود. از جمله آتچه موجب آب ديدگي پولاد وجود جامعه رزمنده بود، قناعت در حين قدرت بود؛ در دانستن و نخواستن، ترجيح رنج و ابتلاي خويش براي راحت دوست، خانواده، امت و نظام. چه بسيار كسان كه با دار و ندار جنگ ساختند و به پيام خانواده مبني بر آمادگي براي تأمين حداقل نياز مالي جواب رد دادند و تظاهر كردند به بي نيازي و مراعات كردند همه را غير از خودشان.