کانادا
کانادا شمالیترین کشور واقع در آمریکای شمالی است. به صورت رسمی عنوان کنفدراسیون به کانادا اطلاق میشود، اما در واقع این کشور به صورت فدراسیون و زیر تشریفات سلطنت مشروطه مرتبط با پادشاهی متحده اداره میشود.
در جنوب و شمالغرب هممرز ایالات متحده آمریکا است. مرز ۸۰۴۵ کیلومتری بین این دو کشور طولانیترین مرز بیدفاع در کل جهان است. کانادا از سوی شرق در کنار اقیانوس اطلس و از سوی غرب در کنار اقیانوس آرام قرار دارد. این کشور از شمال به اقیانوس منجمد شمالی و شمالگان میرسد.
پاییتخت کانادا شهر اتاوا است، محلی که در آن مجلس کشور و خانهٔ فرماندار کل قرار دارد. او به صورت تشریفاتی رئیس مملکت است و به عنوان نمایندهٔ ملکه الیزابت دوم در کانادا، مستعمرهٔ سابق بریتانیای کبیر، زندگی میکند. کانادا از نظر مساحت پهناورترین عضو مجموعهٔ کشورهای همسود (مشترکالمنافع) است. بر پایه آمار ۲۰۰۶ (میلادی)، ۱۳۸٬۰۷۵ فارسیزبان در کانادا زندگی میکنند.[۱]
کانادا رتبه دوم بزرگترین کشورها را در اختیار دارد و این کشور بیشتر آمریکای شمالی را اشغال کرده است. کانادا ازغرب و شرق به اقیانوس آتلانتیک و اقیانوس آرام واز شمال به اقیانوس منجمد شمالی محدود میشود و از سمت جنوب با شمالی ترین بخش ایالات متحده هم مرز است. با مستقر شدن اولین ساکنین این کشور، کانادا به عنوان کشور متحد سرزمینهای آن سوی دریاها یعنی بریتانیا و امپراتوری مستعمرهٔ فرانسه شناخته شد.
نام کانادا
«کانادا» به زبان انگلیسی kænədə و در زبان فرانسوی kanadɑ (طبق الفبای آواشناسی بینالمللی) خوانده میشود
تاریخ
آثار بدست آمده از زندگی نخستین بومیان کانادایی که در بخشی از این کشور به مدت طولانی ساکن بودند و نیز بررسیهای باستانشناسی در شمالی ترین بخش کشور، یوکان نشان میدهد که زندگی در آن به ۲۶۵۰۰ سال پیش در جنوبی ترین بخش به ۹۵۰۰ سال پیش برمی گردد. در سال ۱۴۹۷ میلادی، جان کابوت پس از رسیدن به سواحل نیوفاندلند، یک مستعمره بریتانیایی ایجاد کرد. حدود ۴۰ سال بعد، ژاک کارتیه به دهانه رود سنت لورنس (در نزدیکی شهر مونترال) قدم گذاشته و مستعمرهای فرانسوی بنا نهاد. از آن پس، مهاجران بریتانیایی بیشتر در سواحل دریا و خلیج هادسن مستقر شدند، در حالی که فرانسویان بیشتر به سوی مناطق داخلی کانادا روان شدند. در سال ۱۷۸۳ بریتانیا کنترل بخش فرانسوینشین کانادا (ایالت کبک کنونی) را نیز در اختیار گرفت.
سیاست، دولت، و قانون
با افزودن لایحهٔ الحاقی قانون اساسی که در سال ۱۸۶۷ و قانون کانادا که در سال ۱۹۸۲، به تصویب رسید، استقلالش را از بریتانیای کبیر اعلام کرد. نوع حکومت کانادا، پادشاهی قراردادی (مشروطه) فدرال، همراه با نظام پارلمانی است. این کشور از ده استان و سه خطهٔ جداگانه تشکیل شده که مردم آن چند فرهنگه و به دو ز بان مختلف گویش میکنند که در سطح فدرال، زبان رسمی آن، هم انگلیسی و هم فرانسوی است.
قانون
سیستم قضایی کانادا نقش مهمی در معرفی قوانین این کشور بازی میکند و قدرت لغو قوانین مغایر با قانون اساسی را داراست. دادگاه عالی این کشور، بالاترین مرجع قضایی کشور است و توسط قاضی ارشد، مادامها نوربل رایت، P.C، ریاست میشود. ۹ عضو ان توسط فرماندارکل کانادا به پیشنهاد نخست وزیر انتخاب میشود.
تمامی قضات درسطح عالی واستینافی (استانی) توسط فرماندار، به پیشنهاد نخست وزیر و وزیر امور قضایی، بعد از مشورت با سازمانهای قانونی غیر دولتی منصوب میشوند. اعضای کابینهٔ فدرال، دادگاههای عالی در سطح استانی و کشوری، انتخاب میکنند. پستهای قضایی در سطح استانی وکشوری، توسط دیگر دولتمردان، انتخاب میشوند.
دادگاه عالی کانادا در اتاوا در غرب پارلمانقوانین در همه جا، به جز کبک که در آنجا قانون مدنی در نظام قضایی حکم فرماست، اجرا میشود. قوانین مربوط به جرم وجنایت منحصرا دراختیار مسئولین فدرال است و در سرتاسر کانادا یکی است. سازمانهای اجرای قوانین، مثل دادگاههای جنایی، در هر استان به عهدهٔ یک فرد است، اما در مناطق روستایی، نظارت برعهدهٔ پلیس سواره نظام سلطنتی فدرال (RCMP) است.
جغرافیا
نقشهٔ جغرافیای طبیعی کانادا و شهرهای بزرگکانادا، دومین کشور بزرگ دنیا با ۹، ۲۱۵، ۴۳۰ کیلومتر مربع وسعت است، ولی جمعیت نسبتاً کمی دارد. با وجود آنکه وسعت کانادا از همسایهاش آمریکا بیشتر است، جمعیتی معادل ۱۱ درصد جمعیت آمریکا دارد (۳۲ میلیون نفر در سال ۲۰۰۴ میلادی).
کانادا کشوری نوین و دارای فناوری پیشرفتهاست و توان تأمین انرژی سوختی خود از منابع درونمرزی را دارد. این کشور دارای منابع گستردهٔ طبیعی است، و برخی از استانهای آن وابستگی سنگینی به استفاده از این منابع دارند.
آب و هوای کانادا روی هم رفته سرد و در بیشتر نقاط قطبی است. البته آب و هوا در بخش جنوب غربی، جایی که شهر ونکوور و جزیره ونکوور از استان بریتیش کلمبیا در آن قرار دارند، معتدل است. تورنتو نیز که از شهرهای مهم این کشور است از نظر فعالیتهای بورسی در دنیا بین ۱۰ کشور مهم از نظر بورس است آب و هوای تورنتو سرد و جنگلهای تایگا در این کشور دیده میشود برج سی ان در تورنتو اولین برج بلند مخابراتی جهان است.
دریاچه مورین در پارک ملی بنف، استان آلبرتادر خارج از شهر آبشار نیاگارا قرار دارد که بزرگترین آبشار از نظر عرض است و یک دهکده رویایی نیز به همین نام(نیاگارا)وجود دارد