سردردی كه گفته میشود از شایعترین مشكلاتی است كه مردم را در سنین مختلف درگیر میكند. در حالی كه متخصصان استفاده از مسكنها را راهحلی مناسب برای بهبود مشكل نمیدانند.
دكتر سید عبدالرضا طبسی، فوق تخصص بیماریهای مغز و اعصاب در اینباره به «جامجم» میگوید: «به هرگونه احساس نامطبوعی كه در سر وجود داشته باشد، سردرد میگوییم كه البته شایعترین دردی است كه بشر از آن رنج میبرد.»
علل بروز سردرد
وی با اشاره به عوامل ایجادكننده سردرد میافزاید: «متاسفانه عوامل زیادی میتوانند سبب بروز سردرد شوند. همانطور كه یك سرماخوردگی ساده میتواند دلیلی برای شروع سردرد باشد، یك تومور مغزی نیز عاملی برای ایجاد آن است. بنابراین هنگامی كه با چنین شرایطی روبهرو میشویم، بهتر است در مرحله اول بدون ترس و وحشت، در جستجوی علت آن باشیم. البته با وجود اینكه نباید تنها بهعلل وحشتناك فكر كرد، اما باید هر موردی را جدی گرفته و به فكر درمان آن بود.»
این دانشیار بیماریهای مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشكی تهران با اشاره به انواع مختلف سردرد توضیح میدهد: «سردردها یا عروقی هستند یا غیرعروقی. شایعترین سردرد، سردردهای تنشی (Tension) است؛ سردردهایی غیرعروقی كه بیشتر در اثر مسائل عصبی بروز میكند. سردردهای عروقی نیز در جامعه به عنوان میگرن معروف هستند. در كنار این نوع سردردها، سردردهایی ناشی از سرماخوردگی، آلودگی هوا، سینوزیت و عیوب انكساری چشم نیز با اینكه شیوع كمتری دارند، اما وجود دارند.»
دكتر طبسی با اشاره به مواردی كه باید به آن دقت شود، به مردم توصیه میكند: «سردردی كه شب فرد را از خواب بیدار میكند، نشاندهنده مشكلی جدی بوده و مساله مهمی است كه باید به آن رسیدگی شود. همچنین سردردی كه نوع آن تغییر میكند، نیز باید بررسی شود. ممكن است فردی سالها از سردرد رنج ببرد، اما نوع آن تغییر یابد؛ به عنوان مثال هیچ وقت در گذشته سردرد با استفراغ همراه نبوده و اخیرا این همراهی وجود داشته باشد.»
وی با توضیح سردردهای حاد میافزاید: «سردردهایی كه خیلی شدید بوده و بتازگی شروع شدهاند، سردردهایی هستند كه باید آنها را جدی گرفت؛ بخصوص زمانی كه این سر درد با تب و استفراغ همراه باشد. در این موارد باید خیلی سریع و اورژانسی به این مشكل رسیدگی كرد.»
سردردهای مزمن
وی با اشاره به سردردهای مزمن كه سالها ادامه پیدا میكند، میگوید: «این سردردهای مزمن، بخصوص سردردهای میگرنی میتواند زندگی فرد را مختل كند و در حقیقت كار و زندگی او را تحت تاثیر قرار دهد.»
اگرچه در این نوع سردردها ممكن است خطری جدی برای سلامت فرد ایجاد نشود، اما بالاخره زندگی او را مختل كرده و مشكلاتی را برای او ایجاد خواهد كرد، به همین دلیل حتما باید درمان صورت گیرد.
دكتر طبسی با ذكر این نكته كه بیشتر سردردهای عروقی یا میگرنی زندگی فرد را مختل میكند، به باور عموم مردم اشاره كرده و توضیح میدهد: «مردم به اشتباه تصور میكنند سردردهای میگرنی با افزایش سن بهبود مییابند، اما باید دقت داشته باشند سردرد یك علامت است و نه یك بیماری؛ به طوری كه شاید بهتر باشد بگوییم همیشه پشت هر سردردی یك بیماری نهفته است.»
این پزشك متخصص، سردرد را به بوق قطار تشبیه كرده و توضیح میدهد: باشنیدن صدای این بوق باید خود را از ریل قطار كنار بكشیم، نه اینكه با قطع كردن سیم آن را خاموش كنیم. بنابراین ساكت كردن درد بدون شناخت علت اصلی درست مانند همین قطع كردن سیم بوق است.
وی با تاكید مجدد بر شناخت علت اصلی سردرد میافزاید: «هیچ وقت نباید سردردها را با مصرف مسكنها برطرف كرد. بلكه باید علت را شناخته، درمان كرد و همزمان با شناخت علت، درد بیمار را نیز كاهش دهیم. ولی مصرف مرتب مسكنها برای كاهش درد كاری اشتباه است.»
درمان سردردها
برخی از افراد در جامعه بر این باورند كه سردردهای میگرنی درمان ندارد. دكتر طبسی این تصور را درست نمیداند و میگوید: «سردردهای میگرنی معمولا از سنین پایین شروع شده و باید هرچه زودتر درمان آن را شروع كنیم. سردردهای میگرنی درمان دارد؛ ولی درمانی طولانی مدت؛ چراكه این بیماری مقاوم و بدقلق است. در كل، مهم است بدانیم هر سردردی درمان دارد. حتی سردردهای عصبی را باید با شناخت علت، درمان كرد. اگر هم سردرد ناشی از ضایعاتی در مغز باشد مانند تومور مغزی، باید حتما تومور را درمان كرد.
سردرد و آلودگی هوا
دكتر طبسی با اشاره به آلودگی هوای چند روز پیش تهران كه به شرایط هشدار رسید، میگوید: «بیشتر افرادی كه سردرد داشتند و سردردشان كنترل شده بود، متاسفانه با افزایش آلودگی هوا با تشدید سردرد روبهرو شدند؛ سردردی مبهم، مداوم و خستهكننده مانند احساس فشاری خفیف كه همیشه در سر حضور دارد. با این شرایط بیمار همیشه احساس بیمارگونگی دارد. در چنین شرایطی بهترین راه، فرار از آلودگی است.»
نیلوفر اسعدی بیگی
جام جم