کمک به کودک برای تعیین اهداف زندگی

کمک به کودک برای تعیین اهداف زندگی – بخش اول

کودک آنلاین: در دنیایی که امروزه در آن زندگی می کنیم، بزرگترین مشکلاتی که کودکان را درگیر می کنند، در قالب خشونت، اعتیاد، اختلالات عاطفی، اختلالات جنسی و مانند اینها، پدیدار شده است. اگر کمی عمیق تر به این مسائل نگاه کنیم، درمی یابیم که تمامی این مشکلات به نوعی با ناامیدی در کودکان گره خورده است.
خیلی وقت ها ما به جای اینکه به کودکانمان مقصدی را نشان بدهیم (تعیین کردن اهداف روشن در زندگی و روابط ها) به آنها مقابله با وضعیت های فوق العاده را آموزش می دهیم.
آنها اغلب در مدارس آموزش می بینند که فقط بگویند: نه . بچه ها به طور مداوم در حال گرفتن دستورالعمل هایی برای پرهیز از ارتباطات نادرست و رفتارهای غلط هستند. اما آیا تا به حال به غیر از این دستورالعمل ها، سعی بر روشن ساختن هدفی در زندگی آنها کرده ایم؟ آیا تا به حال به آنها گفته ایم که در مقابل چه چیزهایی باید آری بگویند؟
تعیین هدف در زندگی، هنر دیدن چیزهایی است که دیگران قادر به مشاهدۀ آن نیستند. پس به عنوان والدین، آیا شما به کودکتان در دیدن این نادیدنی ها کمک می کنید؟ چگونه می توانید به او در مورد آینده ای که قادر به دیدنش نیست امیدواری دهید؟ اگر خانواده بستر مناسبی برای پرورش اهداف کودک نباشد، چه باید کرد؟
در اینجا ده هدف پیشنهاد شده است که می تواند در رشد و تکامل زندگی کودکان، نقش مهمی ایفا نماید. پیشنهاد می شود اهدافی را که مایل به انتخاب برای کودکتان هستید، در کاغذی نوشته و با توجه به این ده هدف پیشنهاد شده، اهمِ آن را برگزیده و از این پس در راس امور خود قرار دهید:

•    هدف اول: داشتن تصویری مثبت از خود
اینکه کودک بتواند تصویری مثبت از خود و توانایی هایش داشته باشد را در راس اهداف تان قرار دهید. البته به خاطر داشته باشید که داشتن تصویر و تفکری مثبت نسبت به خود، به معنای این نیست که شما بهترین هستید و بهتر از شما وجود ندارد.
بلکه بدین معناست که شما مخلوق خداوند و جلوه ای از عظمت او هستید، پس زندگی شما از اهمیت زیادی برخوردار است.
کودکان و نوجوانان همانطور که رشد کرده و بالغ تر می شوند، دوست دارند تا در مورد ارزش های ذاتی و درونی شان اطلاعات بیشتری را به دست آورند. بنابراین ما به عنوان والدین یا معلم از همان ابتدا، باید به وسیلۀ گفتار و اعمال مان به آنان بگوییم که آنها موجوداتی ارزشمندند و تا آنجایی که می توانیم این مطلب را تکرار نماییم.
کلماتی که از دهان ما خارج می شوند، اقداماتی که انجام می دهیم و خلاصه اینکه تمامی عملکرد ما باید مثبت و سازنده باشد. با تشویق کودکتان در هر موقعیتی، می توانید باعث شوید تا او به ایجاد تصویری مثبت از خود، نایل گردد.

•    هدف دوم: استقلال و خوداتکایی
در صورتی کودکان شما می توانند در آینده، تبدیل به والدین خوب، معلم خوب، همسر خوب و یا دوستی ایده آل می شوند که دارای روحیه ای مستقل و درجه ای از اتکا به نفس باشند.
البته این بدین معنی نیست که کمک خود را از کودک دریغ نمایید. بلکه باید به او اطمینان دهید که هرگاه نیازمند عشق، راهنمایی و یاری شماست، می تواند روی شما حساب کند، اما در عین حال از او انتظار دارید که روحیه ای مستقل داشته و سعی در حل مسائل خود داشته باشند.

•    هدف سوم: توکل به خدا
هدف مهم دیگری که والدین باید بدان توجه نمایند این است که باید به کودکان خود یاد دهند که همواره به خدا توکل داشته و او را فراموش نکنند.
کودکان و نوجوانان از آغاز زندگی، باید بدانند که دیر یا زود با شرایط و موقعیت هایی مواجه می شوند که تنها خداوند می تواند مسائل مالی، مشکلاتی در زمینۀ سلامتی، مسائل زناشویی، مشکلاتی در زمینۀ خانواده و بچه ها و یا حتی مسائل مربوط به کار باشد.
اگر می خواهید اعمال شما مورد رضایت خدا و مردم باشد و برمبنای عقل سلیم و قضاوت صحیح عمل نمایید، تنها به خدا توکل کرده و کاملاً به او اعتماد کنید، حتی گاهی بیشتر از خودتان.
در هر کاری که انجام می دهید، اول خدا را مدنظر قرار دهید. او شما را هدایت کرده و موفقیت را پاداش تلاش های شما قرار خواهد داد. بهترین روشی که کودک می تواند از طریق آن، اعتقاد و توکل به خدا را یاد بگیرد، الگو قرار دادن پدر و مادرش در این کار است.

•    هدف چهارم: تشویق در به کار انداختن توانایی ها
کودکتان را تشویق کنید تا چیزهای مختلف را تجربه کند، او را تشویق کنید موارد متعددی را بررسی کند، تا یاد بگیرد چه کاری را می تواند انجام دهد. تشویقش کنید تا بفهمد عاشق چه چیزی است و بتواند با نهایت تلاشش، آن کار را انجام دهد. این کار را همیشه انجام دهید. همیشه!

کمک به کودک برای تعیین اهداف زندگی – بخش دوم

•    هدف پنجم: پذیرفتن مسئولیت کارها و عواقب آن
توانایی پذیرفتن مسئولیت کارها و عواقب آنها، نشانۀ دارا بودن شخصیتی مستقل است. ما در زندگی همانی را که کاشته ایم، برداشت می کنیم. پس بهترین چیزی که یک کودک می تواند از والدین و یا معلم اش الگو بگیرد، رفتار توام با مسئولیت پذیری است. در این مورد هیچگونه عذری برای شما پذیرفته نیست.
هیچ کودکی در طول زندگی خود از مشکلات، خطا، گناه و اشتباه مصون نیست. اما آنها راه حل را هیچگاه در تکذیب و انکار این مسائل پیدا نخواهد کرد، بلکه با پذیرش مسئولیت رفتارشان است که می توانند درصدد رفع این گونه مسائل برآیند.
این رویه در عمل واقعاً سخت و دردناک است، اما اگر به آن اصرار کرده و همچنان بر آن پافشاری کنیم، به سمت شکل دهی شخصیتی بالغ و مستقل در کودک حرکت کرده ایم.

•    هدف ششم: تشخیص نیروهای بالقوه کودک و پرورش آن
یکی دیگر از شرایط لازم برای ایفای هرچه بهتر نقش مان به عنوان والدین یا معلم، آگاه کردن کودک نسبت به نقاط قوت و نیروی بالقوۀ درونی اوست. کودکان و نوجوانان از نیروهای بالقوۀ فراوانی برخوردارند و این موضوع واقعاً مهم است که ما به عنوان والدین یا معلم، به آنها در شناخت این استعدادهای درونی کمک کنیم.
شناخت توانایی های بالفعل و بالقوۀ کودکمان، بخشی از وظیفۀ ما به عنوان والدین و یا معلم است. کودکان و نوجوانان نیازمند تشکر و توجه هستند تا بتوانند با به کارگیری انضباط شخصی، در رشد و توسعۀ توانایی ها و فرصت هایشان قدم بردارند.
به کودکتان بگویید که او دارای استعدادها و نیروهای بالقوۀ ذاتی زیادی است. به او بگویید که توانایی انجام وظایف اش را به بهترین نحو ممکن داراست. به او بگویید از هدایای منحصر به فردی از جانب خداوند برخوردار است که همۀ آنها فقط نیاز به شناسایی و رشد دارند.
کودکان نیاز دارند تا این کلمات را از زبان شما بشنوند، چرا که این کلمات، چیزی جز حقیقت زندگی شان نیست. توانایی های بالقوه و استعدادهای ذاتی نباید به هدر رفته و ضایع شوند. بلکه باید با تشویق و توجه پرورش یابند. همواره به کودکتان بگویید که او می تواند، زیرا او واقعاً می تواند!

•    هدف هفتم: امیدواری
به کودکان خود بگویید: همیشه جای امیدواری وجود دارد. برندگان کسانی هستند که هیچگاه ناامید نمی شوند، آنها با وجود موانع مختلف، همچنان به راهشان ادامه می دهند، چرا که آنها به خودشان ایمان داشته و به آینده ای بهتر امیدوارند.
ناامیدی، تخریب کننده، تهی و مغموم است. بنابراین از بدترین بیماری هایی است که هر فردی باید با آن مبارزه کند. ناامیدی می تواند حتی بهترین توانایی فردی را در کودک تحت تاثیر قرار دهد و او را مایوس، سرخورده، ترسو و بی بهره نماید.
بهترین راه برای ساختن آینده ای درخشان و پربار برای کودکان، آموزش مفهوم امید در زندگی است. انسان های هدفمند کسانی هستند که زندگی توام با امید را یاد می گیرند و همواره به سمت هدف خویش در حرکت اند.

•    هدف هشتم: شادی
ما همگی خواستار شادی برای کودکانمان هستیم. اگرچه شادی و شاد بودن به معنای این نیست که هرگز درگیری و مشکلی در زندگی وجود نداشته باشد. کودکتان را تشویق کنید تا کشف کند چه چیزی را دوست دارد و چه کاری را می تواند انجام دهد. سپس او را به سمت انجام آن هدایت کنید.
هنگامی که در پی یافتن این هستیم که چه کارهایی را می توانیم انجام دهیم، اصولاً فکر ما متمرکز مشکلاتی می شود که از عهدۀ مقابله با آنها برمی آییم. حتی وقتی که کودک در پی پاسخ به این سؤال می باشد، آنها همچنان به مشکلات و مسائلی که مجبور به حل آنها خواهند بود، فکر می کنند.
به کودکتان بیاموزید که در زندگی به دنبال ایجاد مکانی عاری از مشکلات نباشند، بلکه در عوض باید در پی تبدیل این مشکل ها به فرصت هایی برای زندگی اش باشد. به زندگی خودتان نگاه کنید، عالی ترین موقعیت های رشد هنگامی پیش رویتان قرار گرفته است که شما در پی حل مشکلی و یا در پی رسیدن به یک بینش جدید بوده اید.

•    هدف نهم: شخصیت مثبت
هیچ هدیه ای برای کودک شما بالاتر از این نیست که کسی به او بگوید چه شخصیت مثبت و خوبی دارد. این کیفیت برای دستیابی به موفقیت ها و کامیابی های فردی در زندگی، لازم و ضروری است.
هرکاری، دقیقاً هرکاری، که ما انجام می دهیم و هر چیزی که می گوییم، برخواسته از شخصیت ما بوده و بخشی از شخصیت ما را آشکار می کند. بهترین هدیه ای که می توانید به کودکتان بدهید یک الگوی شخصیتی الهام بخش است، پس همیشه در تکاپوی ایجاد این الهام باشید.

•    هدف دهم: تفریح کردن
تفریح کردن و ایجاد شادی برای کودکان، هدف ارزشمندی است که هر پدر و مادر یا معلمی باید آن را دنبال کند. برای کودک اهمیت مسئولیت هایش را یادآور شوید و از او بخواهید تا آنها را جدی بگیرد ولی تا حدی که باعث نشود زندگی را بر خود سخت بگیرد.
به آنها نشاط و سر زندگی را آموزش دهید تا هر جا که می روند لبخند به چهره داشته باشند. بگذارید کودکتان ببیند که شما با لبخندتان، از زندگی لذت می برید. این عمل شما، آنها را نیز برای لبخند زدن و لذت بردن از زندگی تحت تاثیر قرار خواهد داد.

اهدافی که در بالا به آنها اشاره شد باید به عنوان سرلوحۀ زندگی شما در مورد تربیت کودک تان قرار گیرد.

منبع: نگاهی نو به پرورش ذهنی کودک