مسجد محدثین بابل ، بنائی با سه قرن سابقه

به گزارش خبرنگار ایرنا ، این مسجد كه بیشتر از سه قرن قدمت دارد توسط عالم جلیل القدر ' محمد نصیر بارفروشی ' مشهور به ' ملا نصیرا ' ساخته شد و در كتیبه ای كه در محراب آن نصب شده ، ساخت آن به دستور امام زمان (عج) منسوب شده است .
بر روی این كتیبه عبارت عربی ' لَقَد اَمَرَ الشَّمسُ الخَفی خاتِمُ المَعصُومینَ بِبِناءِ هَذا وَ سَمّاهُ بِمَسجِدِ المُحَدِّثینَ ' نقش بسته است كه معنی فارسی آن می شود ' به تأكید آن خورشید پنهان، آخرین معصوم، به ساختن این مكان امر فرمود و آن را مسجد محدثین نامید '.
مكانی كه مسجد محدثین در آن ساخته شده ، در دوران دودمان افشاریه و در زمان پادشاهی نادرشاه محل سكونت بهایی ها و یهودیان بود و بابلی ها در آن زمان به آن ' یهودی محله ' می گفتند.
بر اساس نوشته های تاریخی ، ملا نصیرا كه در سال 1150 هجری قمری فوت كرد ، از عالمان بزرگ شیعی در استان مازندران بود و گفته می شود در بیداری خدمت امام زمان (عج) مشرف شد و آن حضرت به وی امر كرد تا در این مكان مسجدی بنا كند و نام آن را محدِّثین به معنای راویان حدیث بگذارد.
** یك روایت تاریخی
مسجد محدثین بابل دارای یك پایگاه اینترنتی است كه علاوه بر اعلام برنامه های مسجد ، تاریخچه ساخت آن را هم می توان در این پایگاه مطالعه كرد.
در نوشته ای كه در این بخش وجود دارد و استنادش ' بنا بر نقل كهنسالان از مؤمنین و بعضی از علمای این شهر ' است كه ' سینه به سینه تا كنون نقل شده ' ، آمده است : … دربِ منزل عالم ربّانی، مرحوم ملا نصیرا، به صدا در می آید و او در را باز می كند و چشمانش به به تمثال بی مثال و زیبای مولای انس و جان، حجة بن الحسن، امام زمان (عج) می افتد و حضرت از او می خواهد با وی همراه شود و به دنبالش بیاید! او نیز امتثال می كند و با هم به راه می افتند تا به گوشه ای از باغچه متعلق به ملا نصیرا می رسند؛ حضرت بر سر چاهی در این مكان می ایستد و آب چاه بالا می آید و وضوء می سازد و مرحوم ملا نصیرا نیز از آن چاه وضوء می گیرد و در گوشه ای به نماز می ایستد و ملا نصیرا هم به آن شخصیت والا مقام اقتدا می كند و بعد حضرت به ایشان امر می كند كه در این مكان مسجدی بنا كند و نام آن را «محدثّین» بگذارد.
این مكان در آن زمان در یهودی محله، مركز خانه ها و تجارت اسكان یهودیان در شمال كشور بود.
ملا نصیرا بعد از دستور ولایی، بنّاها و كارگرانی را برای ساختن مسجد استخدام كرد؛ اما هنگام ساخت محراب صبح كه برای ادامه كار می آمدند با تعجب محراب مسجد را خراب شده می دیدند و گمان كردند یهودیان نیمه های شب مخفیانه آن را خراب می كنند! مكان محراب را عوض می كردند و هر محلی را كه انتخاب می كردند، خشت های آن فرو می ریخت و شبها محراب تخریب می شد! ملا نصیرا نگهبانانی را شبها گماشت تا خرابكار را دستگیر كنند اما آنها كسی را ندیدند. ناگزیر ملا نصیرا كار را تعطیل اعلام كرد تا راز آن معلوم گردد.
او با اضطراب در این مكان خود قدم می زد و برای چاره جویی تامل می كرد و توسل می گرفت تا آن كه ناگهان روزی با تعجّب در ابتدای صبح مشاهده كرد كه خشت هایی به صورت هلال، محل و جهت محراب و قبله را نشان می دهد كه برای پایه محراب آماده شده و از قبل نبوده است. بعد ایشان، معماران را طلبید و آنان را سرزنش نمود كه چرا بدون اجازه ی من پایه ی محراب را ساخته اید؟ گفتند: ما به دستور شما از آن زمان تاكنون به اینجا نیامده ایم. فهمید كه باید رازی در میان باشد و حتما دست حضرت صاحب(حج) در این محراب نقشی داشته و فرمود: بر روی همین پایه، محراب بسازید و اگر محراب استوار ماند، دیوار مسجد را بر مبنای همین محراب بسازید.
كارگران خشت های محراب را بر همان پایه چیدند و محراب برقرار ماند و مسجد هم به موازی آن مستقیم روی به قبله ساخته شد و از آن زمان این محراب مبنای قبله مردم شهر بابل و مقدس گردید.
** مسجد محدثین از زبان امام جماعت آن
حجت الاسلام عسكر نصیرائی ، استاد حوزه و دانشگاه و امام جماعت مسجد محدثین بابل در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت : مرحوم شیخ آقا بزرگ تهرانی در كتاب عیان الشیعه نقل می كند كه مرحوم محمد نصیر بارفروشی مشهور به ملا نصیرا این مسجد را به دستور امام زمان (عج) دائر و بر وی واجب كرد كه نماز جمعه در این مسجد برپا كند.
وی افزود : این مسجد زمانی در یهودی محله بابل احداث شد كه یكصد خانوار یهودی در آنجا زندگی می كردند.
او ادامه داد : ملا نصیرا كه در زمان نادرشاه افشار زندگی می كرد ، در آن مقطع در تبرستان از جمله برجسته ترین عالم دینی محسوب می شد و در عرفان نیز كراماتی داشت.
نصیرائی گفت : بعد از مرحوم ملا نصیرا ، شیخ كبیر از جمله عالمان برجسته آن زمان ، امامت این مسجد را برعهده گرفت و وقفنامه ای از شیخ كبیر برای این مسجد موجود است كه موقوفاتی هم در بابلكنار به نام این مسجد موجود است.
وی افزود : فعال ترین مركز مهدویت در مازندران در مسجد محدثین دائر است و همچنین برنامه های متنوع مذهبی در ایام مختلف سال در این مسجد برگزار می شود.
امام جماعت مسجد محدثین گفت : یكی ازبزرگ ترین مشكل پیش رو در خصوص این مسجد ، توسعه آن است چرا كه این مسجد در مركز شهر واقع است و برای توسعه آن نیازمند حمایت همه جانبه مسئولان هستیم .
نصیرائی افزود : هم اكنون مساحت كل مساحت مسجد محدثین بابل یك هزار و 500 متر مربع است كه با همت مردم و نذورات آنان اداره می شود.
** عبادتگاه عام و خاص
سید فتانه هاشمی كروئی ، مسئول فرهنگی مسجد محدثین بابل هم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: سالانه حدود پنج هزار زائر از سراسر كشور و جهان به این مكان معنوی می آیند و حاجب می گیرند.
وی افزود : تاكنون زائرانی از كشور آمریكا ، هندوستان ، عراق و بعضی كشورهای اروپائی و آسیائی برای بازدید و زیارت این مسجد به بابل سفر كرده اند.
هاشمی كروئی اظهار داشت : همچنین در ایام سال در مناسبت های مختلف به خصوص مناسبت های مذهبی جمعیت فراوانی برای انجام فرایض دینی در این مسجد گردهم می آیند.
وی افزود : در شب های قدر سال گذشته دستكم هفت هزار نفر در مسجد محدثین حضور یافتند و توسط متولیان مسجد و خیران اطعام شدند .
** مدفن 2 عالم و 2 شهید گمنام
مسجد محدثین بابل علاوه بر این كه عبادتگاه خاص و عام با شهرت ملی و جهانی برای برخی شیعیان است ، صحن آن محل دفن 2 عالم مرحوم ملا نصیرا ، بانی این بنا و شیخ كبیر دوم امام جماعت آن است .
همچنین پیكر پاك دو شهید خوشنام 20 و 21 ساله دفاع مقدس هم در صحن این مسجد دفن شده است ، شهیدانی كه در عملیات والفجر 6 در منطقه چیلات دهلران برای حفاظت از مرزهای شرف و انسانیت جان شیرینشان را تقدیم كردند.
پیكر این شهیدان هفتم مرداد سال 87 در سالروز شهادت امام موسی كاظم (ع) پس از تشییع باشكوه با حضور مردم بابل به این مكان مقدس آورده و دفن شد.
** از مه میترا تا بابل
بابل بزرگ ترین شهرستان مازندران است و از قدیم الایام ، مركز ثقل تجاری این استان بود و همچنان نیز این وجهه اقتصادی را در كنار وجهه دینی خود حفظ كرده است .
بابل در حدود 35 كیلومتری شمال غربی شهر ساری مركز مازندران و 15 كیلومتری جنوب دریای خزر واقع است .
بیشتر تاریخ نویسان بنای این شهر را به بعد از ورود اسلام نسبت می‌دهند ، اگر چه شواهد تاریخی حاكی است كه شهری به نام ' مه‌میترا ' پیش از اسلام در جای شهر كنونی بابل وجود داشت .
بنا بر اسناد تاریخی موجود ، نخستین شهر بنا شده پس از ورود اسلام در مكان كنونی بابل ، ' مامطیر ' بود كه پس از آن به ' بارفروش‌ده ' تغییر یافت و سپس با گسترش شهر ، تبدیل به ' بارفروش ' شد.
بابل ، نامی است كه در سی ام اسفند 1310 به صورت رسمی و با ابلاغ كتبی به جای بارفروش نشست و از اول فروردین سال 1311 اجرایی شد.
شهرستان هم اكنون 530 هزار نفر جمعیت و 850 مسجد دارد كه در هفت نقطه شهری و روستاهای 6 بخش این شهرستان پراكنده است .