اصلاح رفتار کودک (خراب کردن اسباب بازی ها)

مثال) سعید که 4 سال دارد اسباب بازی هایش را به خصوص اگر کوکی یا زنگ دار باشد بعد از مدتی خراب می کند.
•    رفتارهای نامناسب والدین
- والدین بعد از خراب شدن اسباب بازی سر و صدا می کنند، تذکر می دهند و ... و به او می گویند تو خرابکاری.
- برای اینکه وسایل خراب نشوند آنها را در کمد گذاشته و نمی گذارند سعید زیاد با آنها بازی کند.
- بعد از خراب شدن هر اسباب بازی، یک وسیلۀ جدید برایش می خرند.
•    توصیه های روانشناس
- می دانید اسباب بازی برای خراب شدن است پس خیلی خودتان را نگران و ناراحت نکنید. همیشه به این فکر کنید که آیا ارزش اسباب بازی بیشتر است یا شخصیت کودک؟
پس به خاطر شکستن یا خراب شدن یک اسباب بازی شخصیت کودک را تحقیر یا تخریب نکنید. از طرفی وسایلی بخرید که نگران نباشید اگر خراب شدند ناراحت خواهید شد.
- سعی کنید به جا اسباب بازی های زنگ دار و کوکی که کودک به خاطر حس کنجکاوی، آنها را خراب می کند تا بفهمد درون شان چیست، وسایلی تهیه کنید که خلاقیت را به همراه داشته، کمتر آسیب پذیر باشند مثل پازل های چوبی و پلاستیکی، مکعب های چوبی، بولینگ، حلقۀ پرتاب و ... .
- می دانید هدف کودک از خراب کردن اسباب بازی ها، پرخاشگری و خراب کاری نبوده، بیشتر، ارضای حس کنجکاوی می باشد. پس، از به کار بردن عنوان هایی مثل پرخاشگر، خرابکار، قدرنشناس و ... خودداری کنید.
- برخی از کودکان، اسباب بازی هایشان را خراب می کنند تا از ترکیب قطعات آنها وسایل جدیدی بسازند، این کار آنها را نباید به حساب خرابکاری گذاشت بلکه زمان هایی می توان حاصل کارشان را تشویق نمود.
- اگر کودک علاوه بر خراب کردن اسباب بازی ها، رفتارهای دیگری مثل پرت کردن اشیاء، سر و صدای زیاد، عصبانیت و ... دارد برای بررسی رفتارهایش به روانشناس کودک مراجعه کنید.
- یکی از ویژگی های کودکان قبل از چهار سالگی حس تملک نسبت به اشیاء است به همین علت اگر اسباب بازی های خود را به دوستانشان نمی دهند ناراحت نباشید و اصرار به این کار نکنید. مطمئن باشید با فرستادن آنها به مهد کودک این ویژگی کم رنگ خواهد شد.
- جهت ارضای حس کنجکاوی و پرورش خلاقیت کودک می توانید یک ساعت دیواری یا رادیو ضبط خراب شده که از مغازه تعمیر لوازم خانگی تهیه می کنید را به همراه تعدادی آچار، انبردست و ... در اختیارش قرار دهید تا ساعت ها مشغول باز و بسته کردن آنها باشد. این کار را با چوب و میخ هم می توانید انجام دهید.
- تعداد و حجم اسباب بازی در اتاق کودک را کم کنید. این کار باعث می شود وسایل زودتر جمع شوند و کودک نیز تنوع طلب بار نیاید.
- از تهیه وسایلی مثل تفنگ، شمشیر و ... که نه تنها در پرورش خلاقیت کودک نقش زیادی نداشته، روحیۀ پرخاشگری را نیز در او ایجاد می کنند پرهیز نمایید.
- زمانی وسایل آشپزخانه که استفاده نمی شوند مثل قاشق، ماهی تابه، قابلمه، شیرجوش و ... می توانند اسباب بازی های مناسبی باشند، کودکان به این وسایل علاقۀ خاصی دارند.
- وقتی می بینید کودک اسباب بازی هایش را خراب می کند، به جای عصبانیت، توهین و تحقیر، به او پیامِ من بدهید: من خیلی ناراحت می شوم وقتی می بینم وسایلت را خراب می کنی چون برای خریدن آنها پول داده ام.
- برخی والدین زمانی که کودکشان وسیله ای از آنها را خراب می کند یا می شکند در اقدامی تلافی جویانه وسایل بازی کودک را می شکنند یا تهدید به این کار می کنند این عمل می تواند ضمن آسیب به شخصیت کودک، او را بیشتر عصبانی نماید. به جای این کار باید دلایل رفتار کودک را پیدا کرده، آنها را رفع نمایید.
- برخی از کودکان وقتی عصبانی می شوند چون روش درست بیان خشم را نمی دانند با شکستن وسایل، پرت کردن آنها، گفتن حرف های زشت و ... خشم خود را نشان می دهند.
باید به این کودکان آموخت وقتی عصبانی می شوند بگویند: من خیلی عصبانی ام، من ناراحتم و ... ولی حرف زشت نزنند و چیزی پرت نکنند.
- زمانی کودک را تشویق نمایید تا وسایل بازی اضافی را به کودکان نیازمند هدیه کند.
- کودک را برای مدت طولانی از بازی کردن با اسباب بازی هایش محروم نکنید به جای آن، تعداد اسباب بازی ها را کم کنید.
- اگر خیلی به بازی های کامپیوتری علاقه مند است در شبانه روز حدود دو ساعت را به این کار اختصاص دهید، اگر دوست دارد ساعت بیشتری بازی کند قاطعانه و بدون توهین و سر و صدا بگویید: وقت تمام است و در مقابل درخواست های غیرمنطقی او تسلیم نشوید.
- اگر به خاطر اسباب بازی با دوستش دعوا کرده است تا حد امکان دخالت نکنید و بگذارید خودشان حلش کنند.
منبع: کودک خط خطی (اصلاح رفتار کودکان زیر 7 سال)