آرزوهایی که برآورده نمی شود

برخی انسان ها در روز قیامت آرزوهایی می کنند اما دیر شده و ‏برآورده شدن آرزوهایشان ناممکن است.

۳ اسفند ۱۳۹۸ 52 55.7 KB 0 0

آرزوهایی که برآورده نمی شود

انسان بعد از مرگ آرزوهایی می ‌کند قرآن کریم در برخی آیاتش به آنها شده است:

- «يَا لَيْتَنِی كُنْتُ تُرَابًا»[1]- ﺍی ﮐﺎﺵ خاک می ‌بودم.

در روز قیامت گروه بسیاری غرق حسرت و اندوه شده، پشيمان مى‏ گردند، حسرتى كه به حالشان سودى نخواهد داشت و پشيمانى كه نتيجه ‏اى ندارد، «اين عذاب روزى واقع مى ‏شود كه انسان آنچه با دست خود از قبل فرستاده همه را مى ‏بيند و كافر مى ‏گويد: اى كاش خاك بودم».

اعمال انسان در آن روز به صورت هایی مجسم شده و در برابر او ظاهر مى ‏شوند، کافران بعد از آنكه اعمال تمام عمر خود را همه در برابر خويش حاضر مى ‏بينند آن چنان در اندوه و حسرت فرو مى‏ روند كه مى ‏گويند اى كاش‏ خاك بوديم! اى كاش از آغاز از مرحله خاك فراتر نمى رفتيم و از جمادى نامى، و از نامى حيوان و از حيوان سر از انسان بيرون نمى ‏آورديم. اى كاش بعد از آنكه انسان شديم و مرديم هرگز پس از مردن و خاك شدن زندگى تازه ‏اى در رستاخيز نمى‏ يافتيم! آنها مى‏ دانند كه خاك هم از آنها بهتر است، چرا كه خاك يك دانه مى‏ گيرد و گاه صدها دانه پس مى‏ دهد، خاك منبع انواع مواد غذايى و معادن و ساير بركات است، خاك بستر انسان و گاهواره زندگى او است و بى‏ آنكه كمترين ضررى داشته باشد آن همه فايده دارد، اما آنها يكى از فوائد خاك را ندارند ولى کانون ضررهاى بسيارند.[2]

- «يَوْمَئِذٍ يَتَذَكَّرُ الْإِنْسانُ * وَ أَنَّى لَهُ الذِّكْرى * يَا لَيْتَنِي قَدَّمْتُ لِحَيَاتِی»[3]- در آن روز انسان متذكر مى ‏شود و از كجا مى‏ تواند متذكر شود، ﺍی ﮐﺎﺵ برای آخرت خود چیزی پیش می فرستادم.

در روز قیامت انسان به روشن ‏ترين وجه متذكر مى ‏شود كه آنچه در دنيا به او دادند چه خيرش و چه شرش همه از باب امتحان بوده و او در كار خود كوتاهى كرده است انسان مجرم اين صحنه ‏ها را مى‏بيند تكان مى‏ خورد و بيدار مى‏ شود، هاله‏ اى از غم و اندوه وجودش را مى‏ پوشاند، نگاهى به گذشته خويش مى ‏كند و از اعمال خود سخت پشيمان مى ‏شود اما اين پشيمانى هيچ سودى ندارد. او آرزو مى‏ كند بازگردد و گذشته تاريك را جبران كند، اما درهاى بازگشت به كلى بسته است. مى ‏خواهد توبه كند اما زمان توبه سپرى شده است. مى ‏خواهد اعمال صالحى بجا آورد تا اعمال سوئش را تلافى كند اما پرونده اعمال درهم پيچيده شد است. اينجاست كه فريادش بلند مى ‏شود و مى‏ گويد: اى كاش اعمال صالحى براى زندگى فرستاده بودم.[4]

- «وَ أَمَّا مَنْ أُوتِيَ كِتابَهُ بِشِمالِهِ فَيَقُولُ يا لَيْتَنِي لَمْ أُوتَ كِتابِيَهْ * وَ لَمْ أَدْرِ ما حِسابِيَهْ * يا لَيْتَها كانَتِ الْقاضِيَةَ»[5]- اما كسى كه نامه عملش به دست چپش داده شده، مى‏ گويد: اى كاش هرگز نامه اعمالم به من داده نمى‏ شد، اى كاش از حساب خود هرگز خبردار نمى ‏شدم و اى كاش مرگ من فرا مى‏رسيد و به اين زندگى حسرت‏ بار پايان مى ‏داد.

مجرمان كه نامه اعمالشان را به دست چپشان مى‏ دهند، در قيامت آرزو مى ‏كنند که اى كاش نامه اعمال خود را نمى ‏ديدند و نمى ‏فهميدند حسابشان چيست، آرزوي می کنند چرا که مى ‏بينند چه عذاب دردناکی برايشان آماده شده است. آرى در آن دادگاه بزرگ، هنگامى كه زشتی های اعمال خود را برملا مى ‏بينند، فريادشان بلند می شود و پى در پى آه سوزان از دل مى ‏كشد، آهى حسرت ‏بار، ناله‏ اى شرربار، آرزو مى ‏كند با گذشته‏ اش به كلى قطع رابطه كند، آرزوى مرگ از خدا و نابودى و نجات از آن رسوايى بزرگ مى ‏نمايد.

- «يَا لَيْتَنَا نُرَدُّ وَلَا نُكَذِّبَ بِآيَاتِ رَبِّنَا وَنَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِين»[6]- ﺍی ﮐﺎﺵ راهی پیدا شود که دوباره به دنیا برگردیم و نشانی ‌های پروردگار خود را انکار نکنیم و از جمله مؤمنین شویم‏.

کافران آرزو مى ‏كنند بار ديگر به دنيا برگشته و در سلك مؤمنين درآيند، باشد كه از عذاب آتش قيامت رهايى يابند. اما این آرزو و درخواست شدنی نیست و راه برگشتی وجود ندارد.

و آرزوهای دیگر در قیامت «یوم الحسره»:

- ﺍی ﮐﺎﺵ فلان انسان را به دوستی نمی ‌گرفتم.[7]

- ﺍی ﮐﺎﺵ فرمانبرداری خدا و رسولش صلی الله علیه و آله و سلم را می کردیم.[8]

- ﺍی ﮐﺎﺵ راه و روش رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم را تعقیب می ‌کردم‎.[9]

- ﺍی ﮐﺎﺵ من هم با آنها می‌ بودم حال کامیابی بزرگ حاصل می‌ کردم‎.[10]

- ﺍی ﮐﺎﺵ با پروردگار خود کسی را شریک نمی ‌آوردم.[11]

این آرزوها‌ هر چند بیشتر در مورد کافران است اما یک نکته را به قطع هشدار می دهد که بعد ازمرگ برآورده شدن این آرزوها ناممکن است پس انسان باید کوشش کند که تا در دنیا هست خود را اصلاح کند تا در آخرت از نادمین و حسرت خوران نباشد.

#قرآن #آرزو #مرگ

یادداشت: سیدمهدی سیدمرادی

پی نوشت ها:

[1] نبأ‏،۴۰.

[2] تفسير نمونه‏، مكارم شيرازى، ناصر، دارالكتب الإسلامية، تهران‏، 1374 ش‏، ج‏ ‏26، ص 62.

[3] فجر، 24- 22.

[4] تفسير نمونه، ج‏26، ص: 472

[5] الحاقه، 57 - 25.

[6] انعام، 27.

‏[7] فرقان، 28.

[8] احزاب، 66.

[9] فرقان، 27.

[10] نساء، 73.

[11] کهف، 42