این مقاله بصورت خلاصه 15 مزیت از مزایای زیارت شاه طوس امام علی بن موسی الرضا(علیه السلام) را بیان می کند:
مزیت اول - زیارت حضرت رضا (علیه السلام) افضل و برتر از زیارت سیدالشهدا (علیه السلام) است:
شاه عبدالعظیم حسنی فرمود: به حضرت جواد علیه السلام عرض کردم که به زیارت قبر حضرت سیدالشهدا علیه السلام مشرف شوم یا به زیارت پدرتان.
فرمود: اندکی درنک کن؛ سپس داخل اندرون شد بعد - در حالی که اشکهایش بر رخسارش جاری بود - خارج شد و...
سپس فرمود: زائران امام حسین علیه السلام بسیارند؛ اما زائران پدرم کمند.
در روایت دیگر فرمود: زیارت پدرم افضل است زیرا حضرت ابا عبدالله الحسین علیه السلام را همه مردم زیارت می کنند؛ اما پدرم را، جز خواص شیعه زیارت نمی کنند.
زیرا هر فرقه ای از شیعه، امام حسین علیه السلام را از جهات مختلفی از قبیل، شهادت آن حضرت، مخصوصا فرزند بی واسطه حضرت زهراعلیهاالسلام بودن محترم می شمارند و فرق دیگر شیعه، از قبیل: کیسانیه، زیدیه، اسماعیلیه و واقفیه و...امامت حضرت سیدالشهدا علیه السلام را پذیرفته اند؛ اما در این میان، حضرت رضا علیه السلام دارای ویژگی خاصی است که اغلب انشعابات تشیع، قبل از ایشان بوده و باقیمانده از فرق مختلف همین خواص شیعه هستند که به ولایت حضرت رضا علیه السلام معتقدند و شمارشان نسبت به بقیه کمتر است؛ لذا در روایات عارفا بحقه قید شده یعنی ایشان را امام واجب الاطاعه بداند.
مزیت دوم - زائر حضرت رضا علیه السلام از زوار تمام انبیاء و اولیا و ائمه علیهم السلام افضل و با ارزش تر است.
سلیمان بن حمص گفت: از موسی بن جعفر علیه السلام شنیدم که می فرمود: هر کسی قبر فرزندم علی را زیارت کند خداوند ثوابی معادل هفتاد حج مبرور به او عطا می فرماید.
با تعجب گفتم: هفتاد حج مبرور؟! فرمود: آری هفتاد هزار حج.
باز با تعجب گفتم: هفتاد حج مبرور؟!
فرمود: آری. هفتاد هزار حج مبرور. بار دیگر با تعجب پرسیدم.
فرمود: بعضی از حجها در پیشگاه خدا مقبول نمی شود.هر کس فرزندم را زیارت کند یا شبی در کنار قبر او به سر برد، مانند کسی است که خداوند را در عرش زیارت کند.
باز با تعجب پرسیدم مانند کسی که خدا را در عرش زیارت کند؟!
فرمود: آری. روز قیامت، در عرش خدا چهار نفر از پیشینیان: نوح، ابراهیم، موسی و عیسی و چهار نفر از آخر الزمان: محمد، علی، حسن و حسین علیهم السلام گرد خواهند آمد و بعد، این مجلس ادامه خواهد یافت. یعنی غیر از این هشت نفر دیگران هم خواهند بود
زوار قبور ائمه علیهم السلام با ما، در همین جلسه شرکت خواهند داشت. بالاترین درجه و با ارزش ترین عطیه و عنایت، مخصوص زوار فرزندم علی بن موسی الرضاست.
مزیت سوم - برای زوار حضرت رضا علیه السلام ضمانت شده است که خداوند گناهان گذشته و آینده اش را می بخشد.
امام جواد فرمود: هر که قبر پدرم، حضرت رضا علیه السلام را در توس زیارت کند خداوند گناهان گذشته و آینده او را می بخشد و روز قیامت برای او منبری در مقابل منبر رسول الله صلی الله علیه و آله می نهد و با آسایش و آرامش بر آن منبر می نشیند تا خداوند به اعمال آخرین نفر از بندگان خود رسیدگی نماید.
این روایت دو جنبه دارد:
1- بخشیدن گناه
2- آسودگی از حساب
مزیت چهارم - بخشیده شدن گناه به هر کمیت و کیفیتی که باشد
شخصی خراسانی به حضرت رضا علیه السلام گفت: یا بن رسول الله من پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله را در خواب دیدم که به من فرمود:
وقتی پاره تن من در سرزمین شما دفن شود و ستاره ای از من در آنجا غروب کند، چگونه امانت مرا حفظ خواهید کرد؟
حضرت رضا علیه السلام فرمود: من در سرزمین شما دفن می شوم و پاره تن و ستاره دودمان اویم؛ سپس فرمود: بدان هر که مرا با قید معرفت به حق واجبی که خداوند از اطاعت برایم قرار داده است، زیارت کند؛ من و پدران گرامی ام در روز قیامت شفیع او خواهیم بود و هر که را ما شفاعت کنیم، در قیامت نجات می یابد - ولو کان علیه مثل وزرالثقلین الجن و الانس- گر چه به گناه جن و انس آلوده باشد
مزیت پنجم - زیارت با معرفت، اجر هفتاد شهید
حمزة بن حمران از امام صادق علیه السلام نقل می کند که فرمود: هر که نواده مرا در توس خراسان با معرفت به حقش، زیارت کند اجر هفتاد شهید از شهدایی که در کنار رسول اکرم صلی الله علیه و آله پیکار کرده اند، به او داده می شود.
عرض کردم، فدایت شوم.
عرفان به حقش چگونه است؟ فرمود:
یعلم انه امام مفترض الطاعته، غریب، شهید
بداند که او امام واجب الاطاعه و غریب و شهید است
مزیت ششم - زیارت حضرت رضا علیه السلام معادل هفتاد هزار حج است
یکی از اصحاب گفت: به حضرت صادق علیه السلام گفتم: فلانی می گفت که به شما گفته است: من نوزده حج عمره به جا آورده ام؛ بعدا شما فرموده اید که یک حج و یک عمره دیگر به جای آور تا به اندازه یک مرتبه زیارت حضرت سیدالشهدا علیه السلام به تو اجر داده شود.
امام ششم علیه السلام فرمود: اکنون بگو کدام یک نزد تو محبوبتر است بیست مرتبه به حج رفتن یا با امام حسین علیه السلام محشور شدن؟ گفتم: با امام حسین علیه السلام محشور شدن محبوبتر است. فرمود: پس به زیارت امام حسین علیه السلام برو.
با بررسی به روایت، زیارت امام حسین علیه السلام معادل تا هزار حج هم وارد شده است.
در روایتی از عایشه نقل شده است که پیامبر اکرم فرمود: کسی که حسینم را زیارت کند نود حج از حجهای رسول الله صلی الله علیه و آله و عمره اش به او داده می شود. اما توجه داشتید که زیارت حضرت رضا علیه السلام صدهزار حج ثواب داشت.
مزیت هفتم - به نحو شگفت انگیزی به زوار حضرت رضا علیه السلام که عارف به حق او باشند ثواب و پاداش داده می شود
اباصلت هروی روایت می کند از حضرت رضا علیه السلام که فرمود: به خدا قسم هیچ یک از ما خانواده نیست؛ مگر اینکه کشته شود یا شهید می گردد.
پرسیدم: آقا! شما را چه کسی می کشد؟ فرمود:
شرورترین خلق خدا به وسیله سم در زمانم؛ سپس مرا در دیار غربت دفن می کنند.
الا فمن زارنی فی غربتی کتب الله له اجر ماءته الف شهید و ماءته الف صدیق و ماءته الف حاج معتمر و ماءته الف مجاهد و حشر فی زمرتنا و جعل فی الدرجات من الجنة رفیقنا.
بدان که هر کس مرا در غربتم زیارت کند خداوند ثواب صد هزار شهید و صد هزار صدیق و صد هزار حاجی و عمره گزار و صد هزار مجاهد می دهد و با ما محشور می شود و در درجات عالی بهشت رفیق ماست.
مزیت هشتم - آتش جهنم بر بدن زائر حضرت رضا علیه السلام حرام و ثواب زیارتش بهشت برین است.
علی بن مهزیار گفت: به حضرت جواد علیه السلام گفتم: پاداش زائر حضرت رضا علیه السلام چیست؟
فرمود: الجنة و الله به خدا قسم بهشت.
عن عبدالعظیم الحسنی قال: سمعت ابا جعفر الثانی یقول:
ما زار ابی احد فاصابه اذی من مطر او برد او حر الا حرم جسده علی النار.
شاهزاده عبدالعظیم حسنی گفت: از حضرت جواد شنیدم که می فرمود:
هیچ کس به زیارت پدرم نمی رود که گرفتار ناراحتی از قبیل: باران یا سرما و یا گرما شود؛ مگر اینکه خداوند بدنش را بر آتش جهنم حرام می کند.
خدایا! به ما توفیق زیارت و قبول آن را عنایت فرما
مزیت نهم - قیامت که هیچ کس به یاد دیگری نیست؛ حضرت رضا علیه السلام در تلاش نجات زائر خویش است.
در مواقف قیامت سه جاست که هیچ کس به یاد دیگری نیست؛ و فقط به موارد زیر می اندیشد.
1- میزان عمل: عاقبتش به خیر خواهد بود یا نه؟
2- چگونگی عبور از صراط: از صراط خواهد گذشت یا سقوط خواهد کرد؟
3- تحویل گرفتن نامه عمل: نامه اعمالش به دست چپش داده خواهد شد یا به دست راستش؟
حضرت رضا علیه السلام فرمود: من در این موارد خطرناک به داد زوارم خواهم رسید و از آنان شفاعت خواهم کرد.
قال الرضا علیه السلام: من زارنی علی بعد داری اتیعته یوم القیامة فی ثلاث مواطن حتی اخلصه من اهوالها.
اذا تطایرت الکتب یمینا و شمالا، عند الصراط و عندالمیزان.
حضرت رضا علیه السلام فرمود: هر کس مرا در این فاصله دوری که دارم - زیارت کند روز قیامت سه جا به دادش می رسم و او را از شدت آن سه مورد آسوده می کنم:
1- هنگامی که نامه های اعمال به دست راست یا چپ تحویل داده می شود.
2- هنگام عبور از صراط
3- هنگام سنجش اعمال.
مزیت دهم - آسودگی حساب قیامت
بخش اول این روایت، در مزیت سوم که آمرزنده گناه گذشته و آینده بود، ذکر شد؛ اما در این قسمت بر محاسبه نشدن و آسودگی از حساب تکیه شده است.
که قبلا ذکر شد منبری برایش می نهند تا خدا از حساب خلایق فارق شود
ابراهیم جعفری از مهران چنین نقل کرده است که گفت:
به خدمت حضرت جواد علیه السلام رسیدم و سؤ ال کردم: کسی که پدر شما را در توس زیارت کند، چه امتیازی دارد؟
فرمود: هر که قبر پدرم را در توس زیارت کند، خداوند گناهان گذشته و آینده اش را می آمرزد.
مزیت یازدهم - زیارت حضرت رضا علیه السلام غم را از دل زائر می زداید.
قال رسول الله صلی الله علیه و آله:
ستد فمن بضعة منی بخراسان مازارها مکروب الا نفس الله کربته و لا مذنب الا غفر الله ذنوبه.
رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: بزودی پاره ای از تن من در خراسان دفن می شود، هیچ غمگینی او را زیارت نمی کند مگر اینکه خدا غم از دلش بزداید و هیچ زائر گنهکاری مگر اینکه خدای تعالی گناهانش را بیامرزد.
بنابراین در این دریای متلاطم زندگی پیوسته طوفانهای غم و اندوه زندگی او را در معرض خط قرار می دهد، حضرت رضا علیه السلام را با معرفت باید زیارت کرد تا وجود انسان از این طوفانها رها و دل از غم و صفات ناپسند زدوده و توشه ای برای سفر آخرت فراهم شود.
مزیت دوازدهم - شفاعت در انتظار زائران علی بن موسی الرضا علیه السلام است.
امام صادق علیه السلام فرمود: احدی از اولین و آخرین نیست مگر اینکه روز قیامت، محتاج شفاعت حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله است. پس همه محتاج شفاعت هستند؛ اما طبق آیه ولا یشفعون الالمن ارتضی؛ حضرت رضا علیه السلام فرمود:(لا یشفعون الالمن ارتضی دینه ) شفاعت نمی کنند مگر کسانی را که خدا دین و آیین آنها را بپسندد.
زیارت حضرت رضا علیه السلام موجب می شود که آن حضرت از زائرانش شفاعت کند.
حسین بن فضال از پدر خود نقل کرده است که گفت: از حضرت رضا علیه السلام شنیدم که فرمود: مرا با سم خواهند کشت و در سرزمین غربت دفن خواهم شد. این که می گویم پدرم از قول پدر بزرگوار و آباء گرامی اش از رسول اکرم صلی الله علیه و آله نقل کرده اند که فرمود:
الا فمن زارنی فی غربتی کنت انا و آبائی شفعاءه یوم القیامة و من کنا شفعاءه نجی و لو کان مثل وزرا الثقلین.
بدانید که هر کس مرا در غربتم زیارت کند، من و آباء گرامی ام روز قیامت شفیع او خواهیم بود هر کس که ما را از او شفاعت کنیم نجات می یابد اگر چه آلوده به گناه جن و انس باشد.
مزیت سیزدهم - افضل زیارات
محمد بن سلیمان گفت: به حضرت جواد علیه السلام گفتم:
شخصی حج واجب خود را به جا آورده پس از آن به حج عمره رفته و در مراجعت به زیارت رسول اکرم صلی الله علیه و آله نایل شده است؛ بعدا به نجف رفته، علی علیه السلام و امام موسی کاظم علیه السلام را زیارت کرده است؛ باز در همین ایام وضعش از نظر مالی به گونه ای است که نمی تواند عازم حج شود؛ حال بفرمائید به حج برود، افضل و برتر است یا به توس رفته، حضرت رضا علیه السلام را زیارت کند؟
قال یاءتی خراسان فیسلم علی ابی علیه السلام افضل و لیکن ذلک فی رجب
فرمود: در صورتی که در ماه رجب باشد به خراسان رفته، پدرم حضرت رضا علیه السلام را زیارت کند بهتر است.
مزیت چهاردهم - در حرم حضرت رضا علیه السلام دو رکعت نماز با شرایط خاص به جا آوردن موجب برآمدن حاجت است.
صقربن دلف گفت: از حضرت هادی، علی بن محمد بن علی بن موسی الرضا علیه السلام، شنیدم که فرمود:
هر که برآورده شدن حاجتش را از خدا بخواهد، باید غسل کرده به حرم حضرت رضا علیه السلام رود، در بالای سر آن حضرت دو رکعت نماز بخواند در قنوت نماز آنچه بخواهد - در صورتی که کار حرام یا قطع رحم و خوایشاوندی نباشد - از خدا بخواهد، خدای تعالی نیازش را برآورده سازد.
و نیز فرمود:
بارگاه ملکوتی حضرت رضا علیه السلام بقعه ای از بقعه های بهشت است که هیچ مؤ منی آن را زیارت نکند، مگر اینکه خداوند او را از آتش آزاد و وارد بهشتش نماید.
مزیت پانزدهم - مجموعه ای از فضایل زیارت حضرت رضا علیه السلام به قول و بیان خود آن امام علیه السلام.
باید توجه داشت که فضایل زیارت امام هشتم علیه السلام به عناوین پانزده گانه مذکور محدود نمی شود و زیارت آن حضرت فضایل بسیاری دیگر نیز دارد که در این مختصر نمی گنجد.
حضرت رضا علیه السلام فرمود:
هر که به زیارت من رهسپار شود و عارف به حق من باشد، دعایش مستجاب و گناهانش بخشوده می شود.
هر که مرا در این بقعه زیارت کند مثل کسی است که رسول الله صلی الله علیه و آله را زیارت کرده باشد در روز قیامت من و آباء گرامی ام شفیع او خواهیم بود.
و هذه البقعة روضة من ریاض الجنة و مختلف الملائکة لایزال فوج ینزل من السماء و فوج یصعد الی ان ینفخ فی الصور
بارگاه من باغی از باغهای بهشت و محل رفت و آمد فرشتگان است که مرتبا فوج فوج تا روز قیامت از آسمان نزول می کنند و فوجی دیگر به آسمان صعود می نمایند.
فضیلت دو رکعت نماز در حریم قدس حضرت رضا علیه السلام
اباصلت هروی گفت: حضرت رضا علیه السلام می فرمود: من بزودی مظلومانه با سم کشته می شوم و قبرم کنار قبر هارون خواهد بود خداوند تربت مرا محل رفت و آمد شیعیان و اهل بیتم قرار خواهد داد؛ هر که مرا در غربتم زیارت کند، بر من واجب خواهد شد که در روز قیامت او را زیارت کنم.
قسم به آن کسی که محمد صلی الله علیه و آله را گرامی داشته و او را میان جهانیان به نبوت برگزیده است؛ هر کس در کنار قبرم دو رکعت نماز بگزارد خداوند گناهانش را می آمرزد.
زائران قبر من در روز قیامت گرامیترین وارد شوندگان بر خدای تعالی هستند هر مؤمنی که مرا زیارت کند و در راه زیارت قطره ای از آسمان بر صورتش بچکد، خداوند بدنش را بر آتش جهنم حرام می کند.
منابع:
پایگاه اطلاع رسانی حوزه (گنجینه معارف)
https://hawzah.net/fa/Article/View/93619