آرامگاه احتمالی حضرت یونس
در شهرستان زنوز مقبره‌اي است كه طبق روايات متعدد و داستان‌هاي محلي مربوط به حضرت يونس است.
حضرت يونس را تمام دينداران مي شناسند. پيامبري كه سالها در شكم ماهي زندگي كرد. هرچند زندگي و احوالات بسياري از پيامبران و به خصوص حضرت يونس پر از شگفتي و عجايب گوناگون است اما شگفت انگيزتر اين است كه آرامگاه اين پيامبر ماجراجو احتمالا در ايران است. هرچند به جز ايران ، مقبره هايي در لبنان و عراق نيز منتسب به اين پيامبر است.
آرامگاه احتمالي حضرت يونس پيامبر درمحله «ديبين» و قبرستان «ميلان» شهر زنوز واقع است. هرچند براي اثبات اين مسئله جز به بعضي مطالب منقول و روايات سينه به سينه مردم اشاره نشده اما كسي هم آن را رد نكرده است.تنها مدرك مكتوبي كه در اين مورد وجود دارد كتاب”احسن التقاسيم” اثر مورخ معروف ابن مقدسي است كه در سده سوم هجري نگاشته شده است. در اين كتاب راههاي جدا شده از مرند دو جاده عنوان شده كه يكي به شهرستان خوي و ديگري به قلعه و آرامگاه حضرت يونس در منطقه زنوز ختم مي شود.
در كتاب زنوز هم كه مرحوم ابراهيم شهيدي آن را نگاشته است اشاراتي به اين قبر شده است. به طوري كه در اين كتاب سابقه وجود آن تا 500 سال گذشته به تفصيل توضيح داده شده است. در حاضر آرامگاه حدود نيم متر بلندتر از سطح زمين آجركاري شده و دركنار خيابان قرار دارد!
در مورد گورستان ميلان كه آرامگاه حضرت يونس در آن واقع است مردم محلي و حتي مسئولان دولتي آنجا معتقدند محل دفن يك ميليون انساني است كه در يكي از جنگهاي هنگام عقب‌نشيني كشته شده‌اند و همگي در آنجا دفن هستند. نام ميلان نيز برگرفته از ميليون است.
در اين شهر و روستاهاي همجوار آن مانند زنوزق و درق آرامگاه اشخاص شناخته شده ديگري نيز وجود دارد كه تا به حال هيچ فعاليتي براي شناساندن آنها انجام نشده است. مقبره ميزا حسن فاني زنوزي، جد مادري آيت‌الله خامنه اي، مقبره سيد هاشم ابن سيد حسن، مقبره شيخ زين العابدين زنوزي معروف به شيخ،پير عثمانلي، مقبره آقا مير علي اكبر، پير اويو قلي، پير درويش قيزي.
دره پيري و سلطان سنجر از جمله شخصيتهاي معروف در عرفان اسلامي هستند كه نام آنها در تمام كتابهاي عرفاني آمده است.
در مورد مرند و شهرهاي اطراف آن مانند زنوز روايات بسياري وجود دارد اما آنچه كه در مورد سابقه شهر مرند قابل استنادتر است سفرنامه شاردن، سفرنامه مادام ديولافوا و سفرنامه تاورنيه است. طبق نوشته اين كتابها بطلميوس جغرافي‌دان يوناني كه قبل از ميلاد مي‌زيسته از اين شهر به نام ماندگار نام مي‌برد و آن را يكي از آبادترين شهرها در تاريخ مي‌خواند. همچنين در روايات باستاني ارامنه آمده است كه حضرت نوح در مرند دفن شده و كلمه مرند از يك لغت ارمني به معناي تدفين برداشت شده است. اما بعضي ديگر از ارامنه معتقدند نوح بعد از طوفان در نخجوان فرود آمده و در اين شهر نيز مدفون شده اما قبر همسرش در مرند است.
مطابق نوشته‌هاي تورات مادر حضرت نوح در مسجد بازار مرند مدفون است. مردم اين شهر نيز با استناد به شنيده‌هاي سينه به سينه كه به آنها رسيده است بر اين باورند كه قبر مادر حضرت نوح در اين مسجد است.
عکسهای ارسالی توسط آقای توحید خالقی ثانی
