سوره 4. نساء آيه 4

آيه     وَءَاتُواْ النِّسَآءَ صَدُقَتِهِنَّ نِحْلَةً فَإِنْ طِبْنَ لَكُمْ عَنْ شَىْ‏ءٍ مِّنْهُ نَفْساً فَكُلُوهُ هَنِيئاً مَّرِيئاً

ترجمه     ومهر وكابین زنان را به صورت هدیه و با رغبت بدهید و اگر با میل و رغبت خویش چیزى از آن را به شما بخشیدند، آن‏را حلال وگوارا مصرف كنید.

نکته ها     كلمه‏ى «نِحلَة» به گفته‏ى راغب اصفهانى، از «نَحل» به معناى زنبور عسل است. چون زنبور عسل به مردم عسل مى‏بخشد و توقّعى هم ندارد، به هدیه هم «نحلة» گفته مى‏شود. البتّه بعضى مفسّرین «نحلة» را به معناى «دَین» گرفته‏اند. یعنى مهریّه، دَین و بدهى قطعى مرد است. در حدیث است: بهترین اموال خویش را براى سه مصرف قرار دهید: 1- مهریّه. 2- حج. 3- كفن. اگر بهترین اموال را صرف مهریّه كنید، فرزندان شما صالح مى‏شوند.[230] 230) تفسیر اطیب‏البیان ذیل آیه.

پيام ها     1- پرداخت مهریّه به زن حقّ او و الزامى است. «و آتوا النساء...» 2- مهریّه، نرخ زن نیست، بلكه نشانه‏ى صداقت مرد در علاقه و دوستى به همسر است. «صدقاتهن» 3- زن، مالك مهریه‏ى خود است. پدر و بستگان زن، حقّ گرفتن مهریه‏ى او را براى خود ندارند.[231] «آتوا النّساء صدقاتهن» 4- مهریّه، بهاى زن نیست، بلكه هدیه‏ى مرد به همسرش مى‏باشد. «نحلة» 5 - زن، در گرفتن یا بخشیدن مهریه، آزاد و مستقل است. «فان طبن لكم» 6- مال گوارا، مالى است كه صاحبش آنرا با طیب خاطر و رضایت ببخشد. «فان طبن... هنیئاً» 7- رضایت ظاهرى كافى نیست. رضایت قلبى لازم است. بخشش‏هاى اكراهى، اجبارى و یا رودربایستى اعتبار ندارد. «طبن... نفساً» 8 - مهر و هبه، از اسباب مالك شدن است. «صدقاتهنّ، فَان طبن لكم عن شى‏ء» 9- زنان تحت تأثیر عواطف همه‏ى مهر خود را نبخشند. «شى‏ء منه»