ما می‌پذیریم که استفاده از واژه «امهات» و یا «مادران» تنها به دلیل اعلام حرمت ازدواج با آنان نبود؛ زیرا می‌توانست بدون استفاده از هیچ واژگانی که نشانگر نسبت آنان با مؤمنان باشد و یا با واژگانی چون «خواهران» این حرمت اعلام می‌شد علاوه بر آنکه به این حرمت در آیه دیگری تصریح شده است: «و شما حق ندارید رسول خدا را آزار دهید، و نه هرگز همسران او را بعد از او به همسرى خود درآورید که این کار نزد خدا بزرگ است».[1]
بر این اساس، عنوان «امهات المؤمنین» بار معنوی خاص خود را دارد، اما این در صورتی است که آنان به لوازمش پای‌بند باشند. لوازمی که در قرآن بدان تصریح شده است: «اى همسران پیامبر! شما همچون یکى از زنان معمولى نیستید، البته اگر تقوا پیشه کنید! پس به گونهاى هوسانگیز سخن نگویید که بیماردلان در شما طمع کنند، و سخن شایسته بگویید. و در خانههاى خود بمانید، و مانند دوران جاهلیّت نخستین (در میان مردم) ظاهر نشوید، و نماز را برپا دارید، و زکات را بپردازید، و خدا و رسولش را اطاعت کنید».[2]
از طرفی، در قرآن تصریح شده که همسری با پیامبر(ص) و دریافت امتیاز «أم المؤمنین»، نمی‌تواند توجیهی بر اعمال ناشایست آنان باشد. [3]
به همین دلیل، آن همسری که توصیه(قَرْنَ فی بُیُوتِکُن) را نادیده گرفته و آشکارا به جنگ با وصی پیامبر(ص) شتافته، نمی‌تواند مشمول تمام امتیازات مرتبط با امهات المؤمنین باشد.
شاهد و تأیید این مطلب سخنی است که خداوند در قرآن می‌فرماید: «نوح به پروردگارش عرض کرد پروردگارا پسرم از خاندان من است و وعده تو(در مورد نجات خاندانم) حق است و تو از همه حکمکنندگان برترى! گفت: اى نوح، او از خاندان تو نیست، او عملى است ناصالح. از سر ناآگاهى از من چیزى مخواه. بر حذر می‌دارم تو را که از مردم نادان باشى».[4]
بر این اساس، اگرچه تمام همسران پیامبر استعداد رسیدن به بالاترین مقام‌های مرتبط با «امهات المؤمنین» را دارند، امّا با توجه به این آیه و رفتاری که برخی از همسران پیامبر(ص) داشتند، روشن است که برخی از آنان نتوانستند شایستگی این جایگاه را برای خود حفظ کنند.
[1]. احزاب، 53.
[2]. احزاب، 32 - 33.
[3]. تحریم، 3 - 5.
[4]. هود، 46.
