از نگاه پیامبر اسلام(ص) عاقل‌ترین مردم دارای چنین ویژگی‌هایی هستند.
1. عاقل‌ترین مردم کسی است که بیشترین مدارا و نرمش را نسبت به مردم داشته باشد: «وَ أَعْقَلُ النَّاسِ أَشَدُّهُمْ مُدَارَاةً لِلنَّاس».[1]
2. عاقل‌ترین فرد کسی است که پروردگارش را بشناسد و از دستوراتش اطاعت و پیروی نماید: «أَلَا وَ إِنَّ أَعْقَلَ النَّاسِ عَبْدٌ عَرَفَ رَبَّهُ فَأَطَاعَهُ».
3. همچنین کسی که دشمنش را بشناسد و با او مخالفت کند، از دیگران عاقل‌تر است: «وَ عَرَفَ عَدُوَّهُ فَعَصَاهُ».
4. چهارمین ویژگی عاقل‌ترین افراد این است که جایگاه ابدی و همیشگی‌شان(آخرت) را بشناسند و نسبت به اصلاح و آبادی‌اش اقدام نمایند: «وَ عَرَفَ دَارَ إِقَامَتِهِ فَأَصْلَحَهَا».
5. عاقل‌ترین مردمان کسانی هستند که بدانند با چه سرعتی به سمت آخرت در حرکت‌اند و خود را برای سفر آخرت آماده نمایند و برای خویش زاد و توشه بردارند: «وَ عَرَفَ سُرْعَةَ رَحِیلِهِ فَتَزَوَّدَ لَهَا».[2]
[1]. شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ج 4، ص 395، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ دوم، 1413ق.
[2]. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 74، ص 179، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، 1403ق.
