رشت، از شهرهای سرسبز شمال کشور با طبیعتی زیبا و جاذبهها و دیدنیهایی چون چشمههای لاکان و چشماگل، رودخانههای زرجوب و گوهررود و آبشار دودوزن خرمکش گردشگران بسیاری را به سمت خود جلب میکند.
شهرستان رشت، بزرگترین و پرجمعیتترین شهر شمال ایران و مرکز استان گیلان، از جاذبههای طبیعی مانند جنگلهای سر برافراشته و پرشکوه، سواحل کمنظیر دریای خزر، روستاها و دهکدههای ساحلی و جنگلی و رودخانههای پرآب و خروشان بهره میبرد. در این مقاله با برخی از این دیدنیهای شگفتانگیز آشنا میشویم.
دریاچه سقالکسار
روستای سقالکسار واقع در استان گیلان و ۱۵ کیلومتری جنوب شهر رشت و بین راه آقاسید شریف تا جیرده قرار دارد. آب دریاچه سقالکسار از ریزشهای جوی و چشمه ساران منطقه تامین میشود. ارتفاع دریاچه از سطح دریا ۶۴ متر، طول دریاچه در حدود ۶۰۰ متر و عرض آن ۵۰۰ متر است. واژه سقالکسار به معنای محل آب خوردن پرندگان است. در گذشته پرندگانی مانند لک و سار به این روستا میآمدند و از چشمهی موجود در آن آب میخوردند، به همین خاطر این روستا سقالکسار نامیده شده است. مساحت این دریاچه ۱۵ هکتار است. نهایت زیبایی این دریاچه در فصلهای تابستان و پاییز است. در فصل تابستان همهی درختان و جنگلهای اطراف سقالکسار یک دست سرسبز میشوند و در فصل پاییز رنگارنگ شدن برگهای درختان باعث چشمنواز شدن منظره میگردد. البته از همهی این حرفها بگذریم از انعکاس دیدنی دریاچه سقالکسار نمیتوان گذشت.
آبشار دودوزن خرمکش
آبشار دودوزن در فاصله ۲۴ کیلومتری از شفت و در منطقه خرمکش شفت قرار دارد. این آبشار، درون جنگل بوده و از زیباترین آبشارهای گیلان محسوب میشود. این منطقه که در ناحیه کوهستانی سیاهمزکی قرار دارد، دارای پوشش جنگلی انبوه، چشمههای آب، رودخانه پرآب و خروشان، هوای خنک در بهار و تابستان است.
طبیعت روستای پیربازار
پیربازار منطقهای خوش آبوهوا در استان گیلان است. زمانی این محل بندر بوده است و پادشاهان قدیم برای عبور از خاک ایران و سفر به اروپا از این بندر با کشتی عبور میکردهاند. از پادشاهان آن دوره میتوان ناصرالدین شاه را نام برد که زمانی که میخواست به اروپا سفر کند به پیربازار آمده بود، زیبایی این بندر او را شیفته پیربازار کرد و خواست آن را به نام خود تصاحب کند. او انتظار داشت حاکم پیربازار آن را پیشکش کند ولی حاکم پیربازار با آوردن دلایلی از جمله این که مردم از این بندر روزی خود را تامین میکنند و ... ناصرالدین شاه را قانع کرد تا از این خواسته دست بردارد.
غارهای درفک، خونابکش و بوزخانه (یخ خانه)
غار درفک در نزدیکی قله درفک در ۵۰ کیلومتری جنوب شرقی رشت در بخش خورگام از توابع شهرستان رودبار قرار دارد. این غار که بخشی از منطقه شکار ممنوع درفکه، به عنوان یخچال طبیعی استان گیلان در سرتاسر سال حتی در گرمترین روزهای سال برف را در خود نگه میدارد و منبع تامین آب چوپانان منطقه در تابستان است. دهانه این غار وسیع است اما ارتفاع کمی دارد و وارد شدن به آن بدون تجهیزات یخنوردی خطرناک است. طول غار ۱۰۰ متر و عرض آن ۴۰ متر است.
غار خونابکش در منطقه طبیعی-گردشگری تنیان و کمی بالاتر از روستای تنیان واقع شده است. این غار دارای دهانه کوچکی است و افراد زیادی از آن بازدید نمیکنند. منطقه کوهپایهای تنیان در فاصله ۴۵ کیلومتری از رشت و ۱۷ کیلومتری صومعهسرا واقع شده است. غار بوزخانه (یخ خانه) در ۵۶ کیلومتری شمال غرب رشت در دامنه کوه ماسوله داغ واقع شده است.
تالاب بینالمللی بوجاق
بوجاق در محدوده بندر کیاشهر تا زیباکنار واقع شده و بخشی از نوار ساحلی دریای مازندران را شامل میشود. تمام پارک ملی بوجاق با عنوان تالاب کیاشهر در لیست تالابهای بینالمللی کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده است. این تالاب یکی از بهترین تالابهای کشور برای پرندهنگری است. تالاب بوجاق علاوه بر میزبانی گونههای مختلف پرنده، زیستگاه بیش از ۵۰ گونه ماهی و آبزیان بومی و مهاجر است و از معدود زیستگاههای فک خزری است. بوجاق علیرغم زخمهای زیادی که بر تن دارد با تلاش محیطبانان منطقه و دوستداران حیات وحش هم چنان پابرجا و تماشایی است.
رود دیناچال
دیناچال از محلی به نام «شیرگلی» سرچشمه میگیرد. در طول مسیر، شاخههای فرعی كوچكی به آنمیپیوندند. شیب كوهستانی این رود ملایم است و مسیر آن پس از یک خم بزرگ، به سوی جنوب سرازیر شده و وارد ناحیه جلگهای میشود و به صورت چند شاخه به دریا میریزد.
چشمههای آب شور لاکان و چشماگل سهشنبه
لاکان منطقهای واقع در جنوب رشت است. در انتهای جاده رشت-لاکان یک جاده خاکی وجود دارد، که در اواسط آن روستای آقا داناپیر قرار گرفته است و در شرق جنگلی انبوه و زیبا واقع شده است که چشمه آب شور لاکان را دربر گرفته است. آب این چشمه دارای مقدار زیادی املاح نمک است و دیوارههای چشمه از رسوبهای آهکی پوشیده شده است. مردم منطقه این چشمه را مقدس و آب آن را شفابخش میدانند، به همین دلیل در فصل تابستان برای درمان بیماریهای پوستی از آب چشمه استفاده میکنند.
چشمه چشما گل سهشنبه در روستای طالم سهشنبه، بخش سنگر؛ در ۱۲ کیلومتری جاده رشت-قزوین قرار گرفته است، آب چشمه به رودخانه مجاور میریزد و آبدهی آن در حدود یک لیتر در ثانیه است. اراضی اطراف چشمه رسی و دیوارههای آن، از ماسه سنگ متشکل است، در کنار چشمه درختی بسیار تنومند مشاهده میگردد؛ که مورد احترام اهالی است، از آب معدنی چشمه در درمان بیماریهای پوستی به ویژه جوشهای صورت و بدن استفاده میگردد.
رودخانه گوهررود
گوهررود از رودهای شهر رشت است که از کوههای سراوان در ارتفاع ۷۰۰ متری سرچشمه میگیرد و پس از پیوستن به رودخانه زرجوب، با عبور از پیربازار و خمام، به تالاب انزلی میریزد.
رودخانه زرجوب
رودخانه زرجوب یکی از دو رود شهر رودگذر رشت است. از کوههای کمارتفاع هزار مرز، نیزه سر، جوکلبندان و کچا از حدود ۲۵ کیلومتری جنوب شهر رشت سرچشمه میگیرد، پس از عبور از منطقه «بهدان» و «چوماچا» و پیوستن به رودخانه گوهررود رودخانه پیربازار را تشکیل میدهد. به بخش شرقی تالاب انزلی وارد میشود. این رودخانه با متوسط حجم سالانه ۱۷۳/۴ میلیون متر مکعب یکی از منابع اصلی و مهم تامین آب تالاب انزلی به شمار میرود.