دست از تعارف براي اجراي احكام قضايي برداريد

يادداشت/

دست از تعارف براي اجراي احكام قضايي برداريد

خبرگزاري فارس: اجراي سريع و به موقع احكام قضايي علاوه بر اثر بخشي و تنبه مجرمان خود پيشگيري از جرم محسوب مي‌شود، بدون شك اجراي احكام قضايي كه بر گرفته از شرع مقدس اسلام است، نيازي به تأخير و استخاره ندارد و بايد مجرمان، محاربان و محكومان به سزاي اعمال خود برسند.

به گزارش خبرنگار قضايي فارس، گاهي برخي حوادث تلخ و اتفاقات ناخوشايند باعث مي‌شود تا احساس امنيت در جامعه متزلزل شده و احساسات عمومي نيز جريحه دار شود. در اين گونه موارد كه گهگاهي در جامعه شاهد آن هستيم، مردم نسبت به موضوع واكنش نشان داده و از پليس و دستگاه قضايي مي‌خواهند براي دستگيري و مجازات عوامل حادثه تلخ وارد عمل شوند.

انتظار مردم در اين گونه حوادث، برخورد قاطع انتظامي و قضايي و اجراي حدود الهي اسلامي است. خوشبختانه قوه قضاييه در اجراي قانون كه برگرفته از فقه اسلامي است، هيچ گونه تنگنايي براي مجازات افرادي كه با اعمال مجرمانه خود امنيت مردم را خدشه‌دار مي‌كنند، ندارد و مردم نيز همواره از احكام صادر قوه قضائيه در اين زمينه حمايت مي‌كنند.

در آيه 179 سوره بقرة تأكيد شده است:«وَلَكُمْ فِي الْقِصَاصِ حَيَاةٌ يَاْ أُولِيْ الأَلْبَابِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ». بر اين مبنا اجراي قصاص مي‌تواند نقش موثري در پيشگيري از جرم داشته باشد.

صبح روز 6 آبان امسال، اهالي خيابان‌هاي منتهي به ميدان كاج واقع در منطقه سعادت‌آباد، با فريادهاي كمك‌خواهي مرد جواني به خيابان آمدند.

مردم در خيابان، جواني را مشاهده كردند كه توسط شخص ديگري به شدت مجروح شده و فرد ضارب به هيچ كس اجازه دخالت براي نجات جوان مصدوم را نمي‌دهد.

بعد از گذشت دقايق طولاني از اين حادثه، نه مردم و نه مأموران پليس حاضر در صحنه به خود اجازه برخورد با عامل اين جنايت را ندادند تا اينكه جوان مجروح مقابل چشمان مردم و مأموران پليس جان داد.

پيش از اين دادگاه،‌ يعقوب را به اتهام قتل به قصاص، به اتهام رابطه نامشروع با كيميا به تحمل 100 ضربه شلاق و به اتهام قدرت‌نمايي با چاقو به 2 سال حبس و 74 ضربه شلاق محكوم كرده بود.

با توجه به حساسيت فوق‌العاده‌اي كه بعد از اين قتل در سطح جامعه ايجاد شد، رئيس قوه‌قضاييه دستور داد تا پرونده به صورت فوق‌العاده و خارج از نوبت رسيدگي شود.

اما اجراي به موقع احكام قضايي اصل مهمي در متنبه كردن ديگر مجرمان و اثربخشي دارد و خود در بحث پيشگيري از جرم نقش تعيين كننده‌اي دارد. به قول معروف، علاج واقعه قبل از وقوع بايد كرد.

مردم و برخي از مديران عادت كرده‌اند تا به جاي پيشگيري از وقوع جرم، منتظر مي‌مانند تا بعد از آن اتفاق، به فكر راه‌حل باشند. علاوه بر حادثه سعادت آباد كه موجب واكنش افكار عمومي شد، در مواردي اينچنيني مانند «خفاش شب‌ها»، «بيجه‌ها»، «متجاوز چشم‌آبي» و ديگر موارد قبل از وقوع اين اتفاقات ناخوشايند به فكر راه‌حلي براي جلوگيري از آنها باشيم.

در پرونده متجاوز چشم آبي نيز كه چند كودك بي‌گناه را مورد آزار و اذيت قرار داده بود، عليرغم ابلاغ حكم اما اجراي آن با تأخير همراه بود موضوعي كه باعث تضعيف دستگاه قضايي شده و از اثر بخشي احكام و پيشگيري از جرم مي‌كاهد.

اجراي احكام، آخرين مرحله دادرسي‌ قضايي است، مراحل مختلف دادرسي كيفري – كشف، تحقيق، تعقيب و دادرسي- بدون اينكه توأم با اجراي حكم باشد آن قدرت و توان را ندارد كه اهداف مجازات و يا اقدامات تأميني و تربيتي را برآورد. در حقيقت اجراي حكم، مرحله بهره‌برداري از دادرسي كيفري بوده و عدم اجراي آن درست نقطه مخالف آن است، زيرا نتايج و ثمرات دادرسي‌هاي كيفري را از بين مي‌برد.

همواره اصل بر اجراي سريع حدود است و بايد بدون وقفه پرونده‌هايي كه افكار عمومي را متأثر مي‌كند به سرعت و بدون تشريفات در دادگاه طرح و با صدور حكم و قطعيت آن نسبت به اجراي رأي اقدام شود.

مطابق ماده 55 از قانون آيين دادرسي كيفري ترتيب رسيدگي به جرم حسب اهميت آن تعيين شده است با استفاده از اين مقررات مي‌توان گفت كه رسيدگي به پرونده‌هاي خاصي و اين‌چنيني بايد بدون فوت وقت برگزار و حكم آن نيز به سرعت در ملاعام به اجرا در آيد تا باعث تنبه مجرمان و پيشگيري از جرم شود.

زخمي كه بر وجود قربانيان اين اتفاق و خانواده آنها نشسته است، با هيچ مرحمي مداوا نخواهد شد اما اجراي حكم اعدام اين مرد شيطان‌صفت شايد بتواند مقداري از آلام آنها را بكاهد؛ اما تأخير در اجراي به موقع اينگونه احكام، به بي‌اعتمادي مردم نسبت به حقوقشان و همچنين جري شدن بسياري از جانيان براي ارتكاب مجدد اينگونه ناهنجاري‌ها منجر شود.

اين موضع مورد تأكيد مسئولان قضايي نيز قرار گرفته و معاون اول قوه قضائيه گفته است: نقش دستگاه قضايي در رسيدگي به موقع و صدور حكم متناسب و اجراي دقيق آن مود تأكيد است، اگر دقت و تناسب در اجراي به موقع احكام وجود نداشته باشد، كارايي لازم را شاهد نخواهيم بود. در صورت وقوع حادثه‌اي كه جامعه را جريحه دار مي‌كند، لازم است كه قوه قضاييه با فرايند قضايي سريع نسبت به اجراي قانون عمل كند تا مردم با مشاهده اجراي حكم از اين حادثه عبرت گيرند.

پس از گذشت 2 ماه از حادثه سعادت آباد و صدور حكم توسط دادگاه و تأييد ديوانعالي كشور، اجراي حكم قصاص با اما و اگر مواجه شده است، هنوز هم براي اجراي حكم اعدام يعقوب قاتل حادثه سعادت آباد امروز و فردا مي‌شود. كه همين تأخير اثر بخشي و قاطعيت حكم دستگاه قضايي را كم‌رنگ مي‌كند.

بدون شك اجراي احكام قضايي كه بر گرفته از شرع مقدس اسلام است، نيازي به تأخير و استخاره ندارد و بايد مجرمان، محاربان و محكومان به سزاي اعمال خود برسند.