آیاتى كه در فضیلت نماز شب آمده،
. توصیه به نماز شب براى رسیدن به مقام محمود (شفاعت): (و مِن الّیل فتهجّد به نافلة لّك عسى أن یبعثك ربّك مقاما مّحمودا)[1]; و پاسى از شب را ]ازخواب برخیزو[ قرآن ]و نماز[ بخوان! این یك وظیفه اضافى براى توست; امید است كه پروردگارت تو را به مقامى در خور ستایش برانگیزد!
2. نماز شب همراه با ترس و امید: (تتجافى جنوبهم عن المضاجع یدعون ربّهم خوفا و طمعا و ممّا رزقنـهم ینفقون)[2]; پهلوهایشان از بسترها در دل شب دور مى شود ]و بپا مى خیزند و رو به درگاه خدا مى آورند [و پروردگار خود را با بیم و امید مى خوانند و از آن چه به آنان روزى داده ایم انفاق مى كنند!
3. تمجید از كسانى كه سحرگاهان از درگاه الهى طلب آمرزش و مغفرت مى كنند: (كانو قلیلا مِّن الّیل ما یهجعون * و بالأسحارهم یستغفرون)[3]; آنها كمى از شب را مى خوابیدند و در سحرگاهان استغفار مى كردند.
4. یاد نیكو از كسانى كه در طول شب در سجده و قیامند: (أمّن هو قـنت ءانآء الّیل ساجدا و قآئما یحذر الأخرة و یرجوا رحمة ربّه قل هل یستوى الّذین یعلمون و الّذین لایعلمون إنّما یتذكّر أولوا الألبـب)[4]; ]آیا چنین كسى با ارزش است [یا كسى كه در ساعات شب به عبادت مشغول است و در حال سجده و قیام، از عذاب آخرت مى ترسد و به رحمت پروردگارش امیدوار است؟! بگو:«آیا كسانى كه مى دانند با كسانى كه نمى دانند یكسانند؟! تنها خردمندان متذكر مى شوند.
5. نماز شب، نشان اخلاص و ادّعاى راستى در ایمان است. (إنّ ناشئة الّیل هى أشدّ وطـاً و أقوم قیلا)[5].
6. دعوت پیامبر(صلى الله علیه وآله) به نماز شب: (یـأیّها المزّمّل * قم الّیل إلاّ قلیلا * نّصفه أو انقص منه قلیلا * أوزد علیه و رتّل القرءان ترتیلا)[6]; اى جامه به خود پیچیده! شب را جز كمى، بپاخیز! نیمى از شب را، یا كمى از آن كم كن، یا بر نصف آن بیفزا و قرآن را با دقت و تأمل بخوان.
7. توصیه به ذكر نام خدا و نماز شب: (و مِن الّیل فاسجد له و سبّحه لیلا طویلا);[7] و در شبانگاه براى او سجده كن و مقدارى طولانى از شب، او را تسبیح گوى!
8. یاد نیكو از كسانى كه نماز شب به پا مى دارند و به یاد خداوند هستند، حتى از اهل كتاب: (من أهل الكتـب أمّة قآئمة یتلون ءایـت اللّه ءانآ الّیل و هم یسجدون)[8]; آنها همه یكسان نیستند; از اهل كتاب، جمعیتى هستند كه ]به حق و ایمان[ قیام مى كنند و پیوسته در اوقات شب، آیات خدا را مى خوانند، در حالى كه سجده مى نمایند.
بعد از ذكر آیات قرآن درباره نماز شب، شایسته است محتواى برخى از احادیث را در فضیلت نماز شب نیز بیان كنیم. در روایات آمده است كه: نماز شب شرف مؤمن است، باعث صحت بدن و كفاره گناهان و برطرف كننده وحشت قبر مى باشد، روى را سفید و بوى را پاكیزه و روزى را جلب مى نماید و... .[9]
[1]. اسراء، آیه79.
[2]. سجده، آیه16.
[3]. ذاریات، آیه17ـ18.
[4]. زمر، آیه9.
[5]. مزمل، آیه6.
[6]. همان، آیه1ـ4.
[7]. انسان، آیه26.
[8]. آل عمران، آیه113.
[9]. ر.ك: شیخ عباس قمى، سفینة البحار، ج5، ص159