خراسان - نویسنده : حسین بردبار
با مراجعه به شعب برخی بانک های کشور می توان مشاهده کرد که گرچه مصوبه اخیر شورای پول واعتبار برای اعمال نرخ سود 18 درصدی برای سپرده های یک ساله دریکایک شعب بانکی اجرایی می شود اما با مقداری کنکاش و جستجو دربرخی از بانک ها امکان سپرده گذاری با استفاده از روش هایی نظیر خرید سهام و عضویت درصندوق های سرمایه گذاری برای دستیابی به سودهای 20 و21 درصدی هنوز وجود دارد که باید از سوی ناظران سیستم بانکی مورد بررسی بیشتری قرار گیرد تا اهداف مورد نظر سیاستگذاران مالی کشور برای توسعه اقتصادی از طریق متعادل کردن نرخ های سود محقق شود ، زیرا سپرده گذاری که بداند بدون هیچ ریسکی می تواند با روش مشابه سودهای بالاتر از 18 درصد کسب کند، به احتمال قوی ترجیح می دهد سپرده خود را به جای حساب های یکساله دارای سود 18 درصد؛ با این روش جدید سپرده گذاری کند.
البته درشرایطی که نرخ تورم دردوازده ماهه منتهی به بهمن ماه امسال 12.6 درصد از سوی بانک مرکزی اعلام شد، به نظر می رسد فاصله بین نرخ سود کنونی سپرده ها با تورم همچنان بالا است و کاهش بیشتر نرخ سود سپرده در آینده دور از انتظار نیست. البته مشخص نیست که در سایر بانک ها وضعیت نرخ سود چگونه است.به طور اتفاقی به چند بانک سری می زنیم تا از نزدیک واقعیت این مسئله را بررسی کنیم البته مشخص نیست در بقیه بانک هایی که در این گزارش مورد بررسی قرار نگرفته است وضعیت به همین منوال است یا خیر.
با مراجعه به یکی از شعب بانک پارسیان از متصدی بانکی شعبه درخواست بازکردن حساب سپرده گذاری بلند مدت با بیشترین سود را دارم که پاسخ می دهد: امکان افتتاح حساب برای سپرده های یکساله حداکثر با سود 18 درصد وجود دارد و این بیشترین سود است. اما مقداری بیشتر اصرار می کنیم که آیا امکان سپرده گذاری با سود بالاتری نیز وجود دارد یا خیر، که این بار متصدی مربوطه می گوید: با افتتاح حساب برای یک صندوق سرمایه گذاری (لوتوس) می توانید 20 درصد سود دریافت کنید البته حساب این صندوق نیز تا اردیبهشت ماه این شرایط را دارد و پس از آن به 18 درصد کاهش می یابد.به گفته وی تخصیص سود به این حساب نیازمند سپرده گذاری سالیانه نیست چون دراصل سود به سهامی تعلق می گیرد که مشتری با افتتاح حساب آن را خریداری کرده است. وی سپس به درخواست ما بروشوری حاوی اطلاعات این نوع سرمایه گذاری را ارائه می کند که درآن مزایایی مانند حداقل سود تضمین شده 20 درصد سالانه درصورت افتتاح حساب بانکی برای سرمایه گذاری دراین صندوق ذکر شده است.
آیین نامه سود 21 درصدی!
درادامه به یکی از شعب بانک سامان مراجعه می کنیم و همان درخواست برای سپرده گذاری با بیشترین سود را تکرار می کنیم. متصدی شعبه اعلام می کند که فعلا امکان افتتاح حساب یکساله با سود 18 درصدی وجود دارد اما به تازگی آیین نامه سپرده گذاری برای یک صندوق سرمایه گذاری صادر شده است که درصورت سرمایه گذاری در این صندوق امکان دریافت سود 21 درصد نیز وجود دارد. البته متصدی مربوطه اعلام می کند که این آیین نامه به تازگی تهیه شده است و احتمالا ظرف یکی دو روز بعد اجرایی خواهد شد.
سپرده 25 درصدی دیگر نداریم
با مراجعه به یکی از شعب بانک آینده ، خواستار توضیح متصدی شعبه برای انواع سپرده گذاری بلند مدت با بیشترین سود می شویم که متصدی مربوطه تنها به مورد یک ساله با سود 18 درصد اشاره می کند و می گوید: تا چند ماه گذشته امکان سرمایه گذاری با سود 25 درصد نیز وجود داشت اما از زمانی که مصوبه سود 18 درصدی برای سپرده های یکساله ابلاغ شده است دیگر امکان سرمایه گذاری برای این صندوق ها وجود ندارد. وی درپاسخ به این که آیا هیچ نوع حسابی برای دریافت سود بیشتر نمی توان افتتاح کرد، می افزاید: باید صبر کنید. در صورتی که سرمایه گذار قبلی در این صندوق ها کنار برود، احتمال دارد که جایگزین شوید.
فقط سپرده 18 درصدی داریم
اما با مراجعه به یکی از شعب بانک تجارت متصدی شعبه درپاسخ به گزارشگر ما درباره افتتاح حساب با بیشترین سود اعلام می کند که فقط امکان افتتاح حساب با سود 18 درصد دراین شعبه وجود دارد. وی درپاسخ به اصرار بیشتر دراین باره ما را به مدیر شعبه ارجاع می دهد که مدیرشعبه نیز می گوید:چند ماه پیش امکان سپرده گذاری با سودهای بیشتر به ویژه از طریق صندوق های سرمایه گذاری دراین شعبه وجود داشت اما الان چنین امکانی نیست واز زمانی که مصوبه جدید شورای پول واعتبار ابلاغ شده است تنها می توانید سپرده گذاری سالانه با سود 18 درصدی داشته باشید.وی ادامه می دهد: درصورتی که اصرار به سپرده گذاری با سود بیشتری دارید به یکی از شعب بانک های خصوصی مراجعه کنید، شاید چنین امکانی درآنجا باشد.
پیش بینی نرخ سود 16 درصد برای اوایل سال آینده
عبدالناصر همتی رئیس شورای هماهنگی بانکها درنشست خبری اخیر خود درجمع خبرنگاران اظهار امیدواری کرد که با توجه به تداوم کاهش نرخ تورم ،نرخ سود بانکی دراوایل سال آینده به 16 درصد کاهش یابد و افزود:با وجود تمام مشکلات تلاش شد نرخ ها به نفع تولید تعدیل شود، در یکی دو مرحله نرخ سود را کاهش دادیم ولی با مقاومت بانکهای خصوصی و مؤسسات کار سخت شد اما در نهایت نرخ به 18 درصد کاهش یافت. وی با ابراز امیدواری از اینکه نرخ سود در اوایل سال آینده به 16 درصد برسد، گفت: با توجه به کاهش نرخ تورم، نرخ های کنونی سود بانکی توجیهی ندارد و ضروری است نرخ سپرده ها کم شود.
همتی با بیان اینکه چرا برخی بانکها نرخهای سود را اجرا نمیکنند، گفت: آنها با اندکی مقاومت مجبورند نرخهای سود را اجرا کنند، این موضوع در ایران باید از طریق توسعه نامتوازن پیش رود، یعنی ابتدا چند بانک بزرگتر که امکان بیشتری دارند، آن را اجرایی کنند و سپس به سایر بخش های نظام بانکی سرایت یابد. مقداری تحمل کنید، حتماً بعد از عید نرخها تعدیل میشود.
همتی با بیان اینکه، برخی از سپرده گذاران خواستار بالا بودن نرخ سود هستند و میگویند بهترین صدا، صدای دیرین دیرین پیامک واریز سود بانکی است، گفت: بالا بودن نرخ سود سپرده سبب شده سپردهها در بانکها باقی بماند و ماهانه سودی به آن تعلق گیرد که در ماه های بعد نیز به این سودها، سود دیگری تعلق میگیرد و این امر سبب شده تا 90 درصد نقدینگی کشور شبهپول باشد.