یک سال دیگر از عمر ما به پایان می رسد. آهسته آهسته باید به فکر تغییر فصل جدید باشیم، هر چند که هر فصل زیبایی خاص خود را دارد، ولی بهار زیبایی خاص خود را دارد.
بهار نوید شکوفایی، طراوت و تحول در طبیعت است. چه خوب است که ما از این فصل های زیبای خدا درس های زندگی برای خودمان بگیریم، همچون بهار که طبیعت خود را زیبا می نماید. ما هم به فکر زیبا کردن زندگی خود باشیم. سال جدید می تواند یک سال زیبا برای همه ما باشد. در این نوشتار کوتاه به نکاتی در خصوص یک زندگی زیبا از منظر آیات و روایات اشاره می کنیم.
یک خانه تکانی حسابی و قشنگ:
خانه تکانی قلب و روح از آلودگی ها
چه خوب است قبل از اینکه به فصل جدید وارد شویم، به رسم سنت دیرینه، که خانواده ها به فکر تمیز کردن خانه و کاشانه خود می افتند، علاوه بر ظاهر زندگی، باطن خود را نیز از سیاهی ها و ناپاکی ها تمیز نماییم.
امسال هم در حال عبور و تمام شدن است، ولی چه خوب است تا وقت هست و سفره ی لطف و کرم و مغفرت الهی برچیده نشده از فرصت توبه و بازگشت استفاده نماییم؛ می شود بدیها را به خوبی و گناهان را به حسنات تبدیل کرد، فقط باید تا فرصت هست به سوی دوست باز گردیم: «یَا مُبَدِّلَ السَّیِّئَاتِ بِأَضْعَافِهَا مِنَ الْحَسَنَاتِ إِنَّكَ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیمِ؛ [1] اى دگرگون كننده بدیها به چند برابر نیكیها انّكَ ذو الفضل العظیم و الجواد الكریم».
در سال جدید تصمیم بگیریم زندگیمان رنگ خدایی به خود بگیرد، و چه زیبا است رنگ خدا، که از همه رنگ ها بالاتر است: « صِبْغَةَ اللّهِ وَمَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللّهِ صِبْغَةً وَنَحْنُ لَهُ عَابِدونَ؛[بقره، آیه 138] رنگ خدایى (بپذیرید! رنگ ایمان و توحید و اسلام) و چه رنگى از رنگ خدایى بهتر است؟! و ما تنها او را عبادت مى كنیم». خوب است، علاوه بر اصلاح و پاک نمودن رابطه خود با خدا در سال جدید کینه ها و دشمنی را نسبت به نزدیکان و خویشاوندان پاک نماییم، خداوند متعال بخشنده و مهربان است، بیاییم ما هم رنگ خدایی به خود بگیریم و زیبا بخشیدن را در زندگی خود نهادینه کنیم.
فرصت توبه و بازگشت به سوی خدا یکی از کارهای بسیار ارزشمندی است که به زندگی رنگ بوی خوش می بخشد چه خوب است، با توبه و استغفار خانه هایمان را عطرآگین کنیم. از امام علی (علیه السلام) این چنین نقل شده است: «تَعَطَّرُوا بِالاسْتِغْفَارِ لَا تَفْضَحَنَّكُمْ رَوَائِحُ الذُّنُوبِ؛ [2] با طلب آمرزش معطر و خوشبو شوید تا بوی بد گناهان شما را رسوا نکند».
یک خانه تکانی با جایزه های میلیاردی
در اهمیت و ارزش استغفار در زندگی همین بس که خداوند متعال نوید بهترین و زیباترین پاداش و جایزه را به بندگان می دهد، اجر و پاداشی که با هیچ پول رایج دنیا قابل قیاس و اندازه گیری نیست: «فَقُلْتُ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ إِنَّهُ كانَ غَفَّاراً یُرْسِلِ السَّماءَ عَلَیْكُمْ مِدْراراً وَ یُمْدِدْكُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنینَ وَ یَجْعَلْ لَكُمْ جَنَّاتٍ وَ یَجْعَلْ لَكُمْ أَنْهاراً؛ [نوح، آیه۱۲-۱۰] و گفتم: از پروردگارتان آمرزش بخواهید كه او همواره آمرزنده است. [تا] بر شما از آسمان بارانِ پى در پى فرستد. و شما را به اموال و پسران، یارى كند، و برایتان باغها قرار دهد و نهرها براى شما پدید آورد». خداوند متعال در این آیات شریفه پنج پاداش و نوید گران بها به کسانی که با ابزار استغفار به خانه تکانی قلب و روح همت گماشته اند می دهد.
۱-بشارت بخشش گناهان:
«إِنَّهُ كانَ غَفَّاراً؛ [نوح/۱۰] او همواره آمرزنده است». بشارت و مژده بخشش گناهان، یکی از زیبا ترین پیام های قرآنی این آیه شریفه است. چه بسیار افرادی که در زندگی مسیر اشتباهی را طی نموده اند و دوست دارند که مسیر اشتباه خود را بازگردند، ولی روی بازگشت و اصلاح را ندارند، خداوند متعال به همه کسانی که در زندگی مرتکب گناه شده اند فرصت استفاده از ابزار استغفار و پاک نمودن خود را از ناپاکی داده است حال جای این سؤال است آیا نباید از این فرصت استفاده نمود؟ «أَ فَلا یَتُوبُونَ إِلَى اللَّهِ وَ یَسْتَغْفِرُونَهُ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحیمٌ؛ [مائده، آیه74] یا به سوى خدا باز نمى گردند، و از او طلب آمرزش نمى كنند؟ (در حالى كه) خداوند آمرزنده مهربان است».
۲-جایزه های میلیاردی آسمانی:
«یُرْسِلِ السَّماءَ عَلَیْكُمْ مِدْراراً؛ [نوح/۱۱] بر شما از آسمان بارانِ پى در پى فرستد».
توفیق توبه و استغفار از گناه و آلودگی و رذایل اخلاقی، علاوه بر پاداش و بخشش گناهان و پاک شدن انسان از آلودگی های گناه، نوید رزق و ورزی های آسمانی را به انسان می هد. چه بسیار خشک سالی ها که باعث و بانی آن انسان ها بوده اند. توبه و استغفار در زندگی، بشارت بهاری مملو از برکات آسمانی خداوند متعال به انسان می دهد. افراد با توبه و استغفار خود را در اقیانوس لطف و کرم و بخشش الهی می بینند. این چنین انسان هایی علاوه بر این زندگی شکوهمند و زیبا به افتخار دیگر نیز نائل می شوند «إِنَّ اللّهَ یُحِبُّ التَّوَّابِینَ وَیُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِینَ؛ [البقرة/ ۲۲۲] هر آینه خدا توبه کنندگان و پاکیزگان را دوست دارد».
۳-توسعۀ وسعت مال و دارایی در زندگی:
«وَیُمْدِدْكُمْ بِأَمْوالٍ؛ [نوح/۱۲] و شما را به اموال یارى كند.» پاداش دیگر توبه کنندگان از آلودکی های گناه و تباهی، بهره مندی از زندگی فراخ و شکوهمند دنیوی است، چه بسیار افرادی که به واسطه گناه درهای ررزق و روزی الهی را بر روی خود بسته اند، کما اینکه در روایتی ارزشمند از امام علی (علیه السلام) نقل شده است: اِذا ظَهَرَتِ الجِنایاتُ ارتَفَعَتِ البَرَكاتُ؛ [3] هرگاه گناهان آشكار شوند، بركت ها از میان مى رود».
استغفار کلید حل مشکل نداری و فقر است. در روایتی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نقل شده است: «مَنْ أَكْثَرَ الِاسْتِغْفَارَ جَعَلَ اللَّهُ لَهُ مِنْ كُلِّ هَمٍّ فَرَجاً وَ مِنْ كُلِّ ضِیقٍ مَخْرَجاً وَ رَزَقَهُ مِنْ حَیْثُ لا یَحْتَسِب؛ [4] هر كس زیاد استغفار كند خدا براى او از هر غمى فرجى قرار دهد و از هر سختى بیرون آمدنى و روزى دهد او را از آنجا كه گمان ندارد».
چه بسیار گره های مادی که فقط به خاطر دور ماندن از درگاه الهی بسته مانده و چه بسیار افرادی که بعد از توبه و استغفار درهای رحمت الهی را به روی خود می گشایند.
استغفار کلید حل مشکل نداری و فقر است. در روایتی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نقل شده است: «مَنْ أَكْثَرَ الِاسْتِغْفَارَ جَعَلَ اللَّهُ لَهُ مِنْ كُلِّ هَمٍّ فَرَجاً وَ مِنْ كُلِّ ضِیقٍ مَخْرَجاً وَ رَزَقَهُ مِنْ حَیْثُ لا یَحْتَسِب؛ [4] هر كس زیاد استغفار كند خدا براى او از هر غمى فرجى قرار دهد و از هر سختى بیرون آمدنى و روزى دهد او را از آنجا كه گمان ندارد».
۴-مژه و بشارت به همسران بدون فرزند:
«وَ یُمْدِدْكُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنینَ؛ [نوح/۱۲] و شما را به اموال و پسران، یارى كند».
چه بسیار خانواده ها که آرزوی داشتن فرزند نیک و صالح را در زندگی دارند، و به خاطر پاره ای از مشکلات از این نعمت بی بهره شده اند، از این آیه شریفه به خوبی این چنین استفاده می شود که استغفار می تواند عامل اثر بخش دردستیابی به این آرزو است.
در منابع روایی نقل شده است: مردی به امام محمد باقر (علیه السلام) عرض کرد: فدایت شوم. من ثروت فراوان دارم ولی فرزندی ندارم آیا چاره ای برایم هست که دارای فرزند شوم؟ فرمودند: آری به مدت یک سال صد بار آخر هر شب استغفار کن و اگر شب آن را انجام ندادی در روز قضایش به جا بیاور زیرا خدای تعالی می فرمایند:«اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ إِنَّهُ كَانَ غَفَّارًا یُرْسِلِ السَّمَاء عَلَیْكُم مِّدْرَارًا بِأَمْوَالٍ وَبَنِینَ».[5]
۵-استغفار عاملی برای آبادانی دنیا و آخرت:
«وَ یَجْعَلْ لَكُمْ جَنَّاتٍ وَ یَجْعَلْ لَكُمْ أَنْهاراً؛ [نوح/۱۲] و برایتان باغ ها قرار دهد و نهرها براى شما پدید آورد». استغفار و انابه به درگاه ایزد یکتا نه تنها عمل سعادت و خوشبختی در دنیا، بلکه نوید زندگی زیبای اخروی را نیز به توبه کننده گان می دهد.
تصمیمی زیبا در سال جدید:
در سال جدید تصمیم بگیریم زندگیمان رنگ خدایی به خود بگیرد، و چه زیبا است رنگ خدا، که از همه رنگ ها بالاتر است: «صِبْغَةَ اللّهِ وَمَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللّهِ صِبْغَةً وَنَحْنُ لَهُ عَابِدونَ؛ [بقره، آیه 138] رنگ خدایى (بپذیرید! رنگ ایمان و توحید و اسلام) و چه رنگى از رنگ خدایى بهتر است؟! و ما تنها او را عبادت مى كنیم». خوب است، علاوه بر اصلاح و پاک نمودن رابطه خود با خدا در سال جدید کینه ها و دشمنی را نسبت به نزدیکان و خویشاوندان پاک نماییم، خداوند متعال بخشنده و مهربان است، بیاییم ما هم رنگ خدایی به خود بگیریم و زیبا بخشیدن را در زندگی خود نهادینه کنیم.
سخن آخر:
با نزدیک شدن به سال جدید، سعی کنیم علاوه بر نظافت و خانه تکانی منزل، سفره دل و خانه روح را نیز از آلودگی و کدورت ها و ناپاکی ها، پاک نمایم. به امید روزی که خانه دل هیچ انسانی در هیچ کجای این دنیا آلوده و کثیف نباشد.
پی نوشت ها:
[1]. الصحیفة السجادیة: ص116.
[2]. بحار الأنوار: ج 90، ص278، ح2.
[3]. تصنیف غررالحکم و دررالکلم: ص 458، ح 10465.
[4]. بحار الأنوار: ج 74، ص172، ح8.
[5]. مصباح کفعمی: ص 58.