همه بر او سجده كنيم
« فاسجدوا لله و اعبدوا»[1]
«براي خدا سجده كنيد و او را پرستش نمائيد.»
گر ميخواهيد در صراط مستقيم حق گام برداريد تنها براي او كه تمام خطوط عالم هستي به ذات پاكش منتهي ميگردد سجده كنيد، و اگر ميخواهيد به سرنوشت دردناك اقوام پيشين كه بر اثر شرك و كفر و ظلم و ستم در چنگال عذاب الهي گرفتار شدند گرفتار نشويد تنها او را عبادت كنيد.
جالب توجه اينكه در روايات زيادي نقل شده است كه وقتي پيامبر (صلي الله عليه و آله و سلم) به هنگام تلاوت اين سوره به اين آيه رسيد همهي مؤمنان و كافراني كه آن را شنيدند به سجده افتادند، طبق روايتي تنها كسي كه سجده نكرد «وليد بن مغيره» بود كه (شايد نميتوانست براي سجده كردن خم شود) كفي از خاك برداشت و پيشاني را بر آن گذاشت و اينگونه سجده كرد!
اين تعجب ندارد كه حتي بتپرستان به سجده افتاده باشند چرا كه لحن گيراي اين سوره از يك سو، محتواي هيجانانگيز آن از سوي ديگر، و تهديدهاي وحشتناك نسبت به مشركان از سوي سوم، و خارج شدن اين آيات مبارك از دهان پيغمبر گرامي اسلام (صلي الله عليه و آله و سلم) در نخستين مرحلهي نزول وحي از سوي چهارم، آنچنان گيرا و مؤثر و پرنفوذ بود كه هر دلي را بياختيار تحت تأثير خود قرار داد، و حجابهاي عناد و لجاج و تعصب و خودخواهي را هر چند موقت كنار زد، و نور توحيد را در قلوب، پرتو افكن كرد.
اگر خود ما نيز اين سوره را با دقت و تأمل، و با حضور قلب و توجه تلاوت كنيم، و خود را در برابر پيامبر گرامي اسلام (صلي الله عليه و آله و سلم) و در جو نزول آيات بنگاريم، ميبينيم قطع نظر از عقائد خاص اسلامي چارهاي جز اين نداريم كه وقتي به آخرين آيه برسيم به سجده بيفتيم و در پيشگاه حق سرِ تعظيم فرود آوريم
پی نوشت :
[1] . نجم/62.
نماز و عبادت در تفسير نمونه - عباس عزيزی