شرط اول قبولى نماز از نظر آیت‌الله مصباح یزدی
انسان براى پیمودن راه صحیح تکامل و سعادت، باید از یک سو رابطه خود را با خدا و از سوى دیگر با خلق خدا تقویت نماید. بهترین راه تقویت رابطه با خدا، نماز است. البته مسأله عمل به تکالیف دینى و از جمله اقامه نماز و پرداخت زکات، بحثى است و رسیدن به مراتب عالى کمال بحثى دیگر. مرتبه‌اى از نماز و زکات که همین نماز و زکات ظاهرى و معمولى است، تنها موجب اسقاط تکلیف مى‌شود؛ یعنى انسان با آن از عذاب الهى نجات مى‌یابد. اما این بدان معنا نیست که لزوماً موجب کمال وى و نزدیکى اش به خداوند گردد. رسیدن به مقام قرب الهى از طریق گزاردن نماز، مستلزم رعایت نکات خاصى است که با صِرف عمل به تکلیف، آن هم از روى عدم توجه به مفاهیم بلند آن، محقق نمى‌گردد.
امام صادق(علیه السلام) در این بخش از سخنان خود با بیان حدیثى قدسى، برخى از شرایط قبولى نماز را یادآور مى‌شوند. اولین شرط این است که نمازگزار در هنگام نماز، عظمت خدا را به یاد آورد. انسان هرچه بیش‌تر موفق به درک عظمت خدا گردد، تواضعش در مقابل ذات اقدس احدیّت بیش‌تر خواهد شد و به کوچکى و ناچیزى خود پى خواهد برد.
در اینجا براى درک بهتر عظمت خدا، روایتى را از رسول خدا (صلى الله علیه وآله) نقل مى‌کنیم: در زمان پیامبر(صلى الله علیه وآله) زنى به نام زینب عطاره زندگى مى‌کرد که به شغل عطرفروشى اشتغال داشت. آن زن عطرهاى خوبى را که تهیه مى‌کرد، ابتدا خدمت پیامبر (صلى الله علیه وآله) مى‌آورد و حضرت نیز آنها را خریدارى مى‌کردند. آن زن روزى از پیامبر اکرم (صلى الله علیه وآله) خواست تا عظمت خدا را برایش تشریح نمایند. حضرت فرمودند: تو نمى‌توانى عظمت خدا را درک کنى، مگر اینکه ابتدا به عظمت مخلوقات خدا پى ببرى. سپس پیامبر (صلى الله علیه وآله) درباره عظمت آفرینش آسمان و زمین فرمودند: این زمین پهناور با تمام دریاها، کوه‌ها و شهرهاى بزرگى که دارد، نسبت به آسمان اول به مانند حلقه‌اى است که در یک بیابان بى‌کران افتاده باشد. همین طور نسبت آسمان اول به آسمان دوم تا برسد به آسمان هفتم، و آسمان هفتم نیز نسبت به عرش خدا، هم چون حلقه‌اى است در یک بیابان بسیار وسیع.
امروزه کیهان شناسان، کهکشان‌هایى را کشف کرده‌اند که میلیاردها سال نورى با کهکشان ما فاصله دارند؛ یعنى کل منظومه شمسى با همه عظمتش در برابر کهکشان راه شیرى و نیز این کهکشان، در برابر کهکشان‌هاى دیگر بسیار ناچیز هستند. حضرت به زینب عطاره فرمودند: وقتى به این مسایل خوب بیندیشى، متوجه مى‌شوى که در برابر عظمت مخلوق خدا، هیچ به حساب نمى‌آیى تا چه رسد به عظمت خدا. وقتى انسان به این مسایل توجه کند، خودش را در برابر عظمت بى نهایت خداوند بسیار کوچک مى‌شمارد و حالت تواضع براى او پیش مى‌آید.
