حضور قلب
مهمترین ادب از آداب نمازحضورقلب نماز گزار است.مقصود از حضورقلب آنست که نمازگزار درتمام حالات نماز با دل وجان به خداوند توجه داشته باشد وبه هیچ چیز غیر خدا نیندیشد و نقطه ی مقابل حضورقلب،این است کهدر همه ی نمازیا بخشی از آن گرفتار افکار روزمرّه یا شیطانی شود و در نتیجه از یاد خدا غافل گردد وتنها با زبانش کلماتی را بگوید ولی دلش در غیرنماز وباغیر خدا باشد ومعلوم است که این حالت بافلسفه ی نماز و نمازخوانی سازگاری ندارد زیرا که خداوند متعال در قرآن می فرماید:"واقم الصلاة لذکری"[1]یعنیونماز را بپادار برای اینکه مرا یادکنی یعنی که روح نماز و حقیقت آن یادخداست واگر نمازگزار تنها صورت واعضای ظاهری رابه سمت قبله گرداند وحمد وسوره بخواند و رکوع وسجود کند ولی روی دل را به سوی خدا نکند،از حقیقت نماز دور مانده است و درنتیجه ازنمازش بهره ی چندانی نمی برد.آری نمازبدون حضورقلب،تکلیف را از انسان برمی دارد ولی برای آدمی رشد وتعالی نمی آورد چون آنچه روح نماز است یادخداست وهمان است که سبب رشد وقرب ونزدیکی به خدا می گردد.
