نماز، نشانه ملیّت اسلامی

از دیدگاه امیر المؤمنین ـ علیه السلام ـ نماز نشانه ملیّت اسلامی و عملی است که مسلمانان به آن، ممتاز و مشخص می شوند:
«وَ إقامُ الصَّلوةِ فَإنَّهَا المِلَّة.»(1)
در جاهای دیگر نهج البلاغه نیز، نماز به عنوان شعار اصلی ملّت اسلام معرفی و شناخته شده است. به همین دلیل کسی که نماز را ترک می کند، کافر خوانده شده و از ملیّت دین اسلام و شریعت الهی بیرون رفته است؛ پیامبر اکرم ـ صلی اللّه علیه و آله ـ فرموده:
«بین العبد و بین الکفر ترک الصّلوة.»(2)
«فاصله انسان و کفر، ترک نماز است.»
نماز فی نفسه فعلی فردی است و هر کسی باید در انجام دادن آن تلاش کند، ولی کتاب و سنّت بدین مطلب تصریح دارند که نه تنها نماز گزار موظّف است که خود نماز گزارد، بلکه باید در احیای این فریضه الهی در جامعه اسلامی نیز کوشا باشد، مانند همان عملی که امام علی ـ علیه السلام ـ در معرکه جنگ و سیّد الشهدا امام حسین ـ علیه السلام ـ در ظهر عاشورا انجام دادند و برای نماز فداکاری و جانفشانی نمودند.
نماز، چون کعبه ای است که سایر اعمال عبادی بر گرد آن می گردد و با آن ارتباط ناگسستنی و محکمی دارد.
علاوه بر اینها، نماز از برنامه های مهم ملّی و دینی تمام پیامبران الهی بوده است. نکته مهم دیگر در این باب که ما را به جایگاه ویژه نماز در حکومت الهی ره می نماید، این است که حضرت علی ـ علیه السلام ـ با تأکید فرمود:
«نماز نفس ملّت و دین است.»
از این سخن در می یابیم که اگر در جامعه ای فرهنگ نماز به شیوه صحیح خود، نهادینه شود، و قرآن چنان که شایسته است اقامه گردد، آن جامعه، ملیّت و آیین هویّت اصلی خودش را هرگز از دست نخواهد داد و در مقابل سیل تهاجم فرهنگی غرق نمی شود
1ـ نهج البلاغه، صبحی صالح، خطبه 110.
2ـ بحارالانوار: ملامحمدباقر مجلسی، ج 82، ص 202.