مصلای تاریخی سبزوار از زیباترین ابنیه بهجا مانده از حکومت سربداران است که در زمره قدیمیترین مصلاهای تاریخی استان خراسان رضوی است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)- منطقه خراسان، این بنا در حاشیه شرقی شهر سبزوار در ضلع جنوبی میدان شهدا واقع است که در قرن هشتم هجری قمری به دستور خواجه شمسالدین چشمی و خواجه علی موید سربداری از امراء سربداران ساخته شده است.
این اثر با شماره ثبت ۱۳۱۷ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
یک کارشناس تاریخ در گفتوگو با ایسنا گفت: مصلای تاریخی سبزوار در ابتدا خانقاه چند تن از بزرگان سربداریه و سپس محل اقامه نماز مردم در عصر سربداران و برگزاری نمازهای عیدین و جمعه و نیز برگزاری نماز استسقاء در دورههای بعد بوده است.
محمد عبداللهزاده ثانی افزود: این بنای آجری مشتمل بر چهارتاقی اصلی (فضای مرکزی) با گنبدی بر فراز آن و ایوانی بزرگ در جلو بنا به مساحت 242 متر مربع است و فضایی در حدود یک هکتار در اطراف مصلی واقع شده که دیوارچینی کوتاهی دارد.
وی گفت: مصلای آجری سبزوار فاقد کتیبه و سنگنبشته و تزئینات است؛ سقف این مصلی بسیار عالی و ماهرانه ساخته شده و ۱۱ متر ارتفاع دارد و از لحاظ ظرافت، مهارت و زدن ضربی جناغی در سایر ابنیه خراسان کمتر دیده میشود.
در ادامه نظر رئیس کمیسیون گردشگری شورای شهر سبزوار را برای استفاده مطلوب از فضای بناهای تاریخی و صیانت از آنها را جویا شدیم.
مسعود پسندیده، تغییر کاربری و استفاده مطلوب از فضای بناهای تاریخی را راهکار اصلی صیانت از آثار تاریخی دانست.
وی رواج فرهنگ حمایت از بناهای تاریخی و اطلاعرسانی درباره اهمیت میراث ماندگار اجدادی را عامل مهمی در حفظ آثار تاریخی دانست.
رئیس کمیسیون گردشگری شورای شهر سبزوار با بیان اینکه برای احیای مصلای تاریخی نیازمند همکاری بخش خصوصی هستیم، گفت: برنامه ویژهای برای احیای مصلای تاریخی سبزوار آغاز شده است.
پسندیده همچنین گفت: سبزوار با موقعیت خوب جغرافیایی از مهدهای شیعه ایران و خاستگاه قیام سربدران است که شرایط خوبی برای معرفی و جذب گردشگر دارد.
وی تصریح کرد: متاسفانه ما در طول مسیر تردد زائران و مسافران هیچ تابلو یا شناسنامهای برای معرفی آثار شهرستان نداریم و این برای ما یک آسیب جدی است.
پسندیده افزود: باید شرایطی فراهم شود که بتوانیم از این ظرفیت به خوبی بهرهبرداری کنیم و همچنین فضاهای مناسب برای اسکان این زائران فراهم شود.
وی برگزاری تورهای سبزوارگردی و سبزوارشناسی جهت شناسایی ظرفیتهای سبزوار را بسیار مهم دانست.
گفتنی است؛ نهضت سربداران یکی از بزرگترین جنبشهای ملی مذهبی شیعیان در قرن هشتم هجری قمری در تاریخ ایران است که منجر به تشکیل نخستین حکومت شیعه ۱۲ امامی در ایران شد.