حرکت مداوم بدن یکراه ساده برای سوزاندن کالریها و متعادل نگهداشتن وزن است، اما به نظر میرسد، محیطهای کاری امروز ما که اکثرا مبتنی بر کارهای پشت میزی و نشستن طولانیمدت هستند برای سلامت ما مضر باشند.
محققان دانشگاه کوئینزلند استرالیا به سرپرستی دکتر فرانسیسکو لوپز- جیمنز به بررسی همین موضوع یعنی اثرات زیانبار نشستن بیش از حد پرداختند و یافتههاي خود را در ژوئیه 2014 در ژورنال قلب اروپا کردند.
دکتر لوپز- جیمنز اشاره میکند که ایستادن در حین انجام کار دارای مزایای بهداشتی است و این چیزی نیست که بگوییم در همین سالهای اخیر کشف شده است، بلکه در تحقیقات خیلی قبلتر نیز به مزیت سلامتی ایستادن در حین کار پی برده شده است. در سال ۱۹۵۳ در ژورنال پزشکی بریتانیا تحقیقی به چاپ رسید که بر اساس نتایج آن کمکرانندههای اتوبوسی که در طول کار خود غالباً ایستاده بودند در مقایسه با رانندههای اتوبوس که بیشتر نشسته بودند کمتر در معرض بیماری شریانهاي كورونري قلب بودند و میزان مرگومیر آنها نیز کمتر بود.
با وجود این، در جامعهٔ امروز ما اکثر مردم بر این تصور هستند که شغلهای پشت میزی و نشستنی در مقایسه با شغلهای ایستادنی پیشرفتهتر و مترقیتر هستند.
جوامع امروزی به نشستن ارزش دادهاند و در نظر آنها ارزش نشستن از تحرک بیشتر است. این ارزش غلط روی افکار مردم تأثیر گذاشته و آنها را طوری بار آورده است که برای نشستن بیشازحد ارزش قائل شوند و نسبت به آنها نظر مثبتتری داشته باشند.
برداشتهای موجود در جامعهٔ ما از اهمیت خاصی برخوردار هستند. صاحبان شرکتهای بزرگ غالباً دفترهایی دارند که در آن اکثر کارمندها از صندلیهای راحت و بزرگ استفاده میکنند. علاوه بر این، در ورودی این دفترها مبلها و صندلیهایی بزرگی وجود دارند. دکتر لوپز جیمنز میگوید: در هر کشوری هر چه یک شغل مهمتر باشد، صندلی آن نیز شغل بزرگتر و راحتتر است. جالب اینجاست که در زبان انگلیسی معنای دیگر کلمهٔ Chair (به معنی صندلی) مدیر و رئیس هست و همین معنای صندلی آن را با قدرت و مقام مترادف میکند.
واضح است که جوامع امروزی به نشستن ارزش دادهاند، اما متأسفانه اکنون با نتایج منفی این ارزش امروزی مواجه شدهایم.
در بسیاری از جوامع پیشرفته بیماریهای همچون دیابت، قطع تنفس در خواب، چاقی، بیماری قلبی و سکتهٔ مغزی همهگیر شدهاند.
چاقی نیز باعث افزایش آمار بسیاری از سرطانها شامل سرطان پستان، سرطان رحم، سرطان لوزالمعده و سرطان رودهٔ بزرگ میشود. حتی در کشورهای کمتر توسعهیافته نیز افراد ثروتمندتر دچار میزان بالاتری از این بیماریها هستند: جایگاه اجتماعی یا اقتصادی این افراد باعث شده است تا کارهای نشستنی و فعالیت کمتری داشته باشند.
اکثر افراد به زمانهای نشستن خود توجهی نمیکنند و از اثرات منفی نشستن طولانیمدت و اثرات مثبت جایگزین کردن نشستن طولانیمدت با ایستادن آگاهی ندارند.
در یک تحقیق جدید محققان استرالیایی دریافتهاند که نشستن بیشازحد با بدتر شدن وضع سلامت در ارتباط است. آنها این سؤال را مطرح کردند که آیا جایگزین کردن ایستادن با نشستن برای جلوگیری از خطرات نشستن کافی است یا برای جلوگیری از خطرات نشستن به فعالیت و تحرک بیشتری نیاز است. در این تحقیق ۶۹۸ نفر حضور داشتند که ۵۷ درصد آنها زن بودند. میانگین سنی این شرکتکنندهها ۵۸ بود.
بنا بر نتایج این تحقیق محققان استرالیایی دریافتند که اگر دو ساعت از وقت نشستن روزانهٔ خود را صرف ایستادن کنیم، با تغییرات فاحشی در عوامل خطرساز برای بیماری قلبی مواجه خواهیم شد:
۱. کاهش ۲ درصدی قند خون
۲. کاهش ۱۱ درصدی تریگلیسیرید
۳. کاهش ۶ درصدی کلسترول کل
۴. افزایش سطوح کلسترول HDL (کلسترول خوب) تا میزان ۰٫۰۶ میلیمول بر لیتر
با توجه به آنچه در بالا بیان شد میتوان نتیجه گرفت که افزایش زمان ایستادن در طول روز بهطور چشمگیری عوامل خطرساز بیماری قلبی را تحت تأثیر قرار میدهد.
سپس، محققان استرالیایی این موضوع را بررسی کردن که جایگزین کردن دو ساعت از وقت نشستن با قدم زدن چه تأثیری روی فرد خواهد گذاشت. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که اگر دو ساعت از وقت نشستن روزانهٔ خود را صرف قدم زدن کنیم، با تغییرات چشمگیر زیر مواجه میشویم:
۱. کاهش ۱۱ درصدی قند خون
۲. کاهش ۱۱ درصدی شاخص توده بدنی
۳. کاهش ۷٫۵ سانتیمتری دور کمر
۴. کاهش ۱۴ درصدی تریگلیسیرید
۵. افزایش سطوح کلسترول خوب تا میزان ۰٫۱ میلی میلیون بر لیتر
ایستادن و قدم زدن مزایای دیگری نیز دارند که شامل کاهش استرس و اضطراب، خواب بهتر، کاهش خطر فقدان عضله و استخوان، بهبود ظاهر بدن، بهبود مکانیسم تنفسی و ... است.
دکتر لوپز -جیمنز میگوید: «برای زندگی سالمتر باید بایستیم.» علاوه بر این، این را نیز باید درک کنیم که در جوامع امروزی به نادرستی به نشستن ارزش دادهاند و همین نشستن بیشازحد باعث آسیب عمومی شده است.