جابر جعفى نقل کرده است: خدمت امام باقر (علیه السلام) رسیدم و از دو درد مختلف و متضادى که داشتم به او شکوه کردم و هر گاه یکى از آن دو مداوا مىشد درد دوّم آغاز مىشد، و آن دو درد کمر درد و دل درد بود. امام(علیه السلام) فرمود:
دواى دردت به تربت امام حسین (علیه السلام) است. عرضه داشتم بارها استفاده کرده ولى مدارا نشدم. جابر گفت: خشم و غضب را در چهرهى سرور و مولایم دیدم و گفتم: اى مولا و سرور من از خشم و غضبت به خدا پناه مىبرم.
حضرت بلند شد و در حالى که عصبانى بود وارد خانه شد. سپس با دانهاى که در دستش بود آمد و آن را به من داد. سپس فرمود: اى جابر! این را استفاده کن من آن را استعمال کردم و در همان لحظه بهبود یافتم
(شفا یافتم) عرض کردم: اى مولاى من! این چه چیزى بود که من آن را استفاده کردم و در همان لحظه شفا یافتم؟ حضرت فرمود: این همان چیزى است که تو گفتى فایدهاى نداشته است. گفتم اى سرور دروغ نگفتم شاید نزد شما علمى است که من بتوانم آن را فرا بگیرم که این علم نزد من محبوبتر است از طلوع خورشید نزد مردم. پس فرمود: هر گاه خواستى از تربت امام حسین (علیه السلام) استفاده کنى شب را براى این کار انتخاب کن. با آب خالص و پاک غسل کن و پاکیزهترین لباسهایت را بپوش و با خاک تیمم کن پس چهار رکعت نماز بخوان به این صورت که در رکعت اوّل یک مرتبه حمد و 11 مرتبه «قل يا ايها الكافرون» در رکعت دوّم یک مرتبه حمد و 11 مرتبه «انا انزلناه في ليلة القدر» پس در قنوت مىگویی:
«لاَ إِلَهَ إِلّاَ اللهُ حَقّاً حَقّاً لاَ إِلَهَ إِلّاَ اللهُ عُبُودِيَّةً وَرِقّاً لاَ إِلَهَ إِلّاَ اللهُ وَحْدَهُ وَحْدَهُ أَنْجَزَ وَعْدَهُ وَنَصَرَ عَبْدَهُ وَهَزَمَ الاَْحْزَابَ وَحْدَهُ سُبْحَانَ اللهِ مَالِکِ السَّمَاوَاتِ وَمَا فِيهِنَّ وَمَا بَيْنَهُنَّ سُبْحَانَ اللهِ ذِي الْعَرْشِ الْعَظِيمِ وَالْحَمْدُ للهِِ رَبِّ الْعَالَمِينَ».
«خدایی جز خداى یگانه نیست و این حقیقت است خدایی جز خداى یگانه نیست و عبودیت و بندگی براى اوست.خدایی جز خدای یگانه نیست. یکتاست و شریکی ندارد. وعدهاش عملى شد و بندهاش را یارى کرد و گروهها و فرقهها را شکست داد. یکتاست پاک و منزه است خدایی که صاحب آسمانها و آن چه در آنها است پاک و منزه است صاحب عرش عظیم و سپاس و ستایش مخصوص پروردگار جهانیان است».
سپس رکوع و سجود را به جا مىآورى و دو رکعت دیگر را مىخوانىبه این صورت که در رکعت اوّل یک مرتبه و 11 مرتبه «قل هو الله احد» و در رکعت دوّم یک مرتبه حمد و 11 مرتبه «اذا جاء نصر الله والفتح» و سپس مانند قنوت اوّل قنوت را انجام مىدهى بعد به سجده مىروى و سجده شکر را به جا مىآورى و 1000 مرتبه «شکراً» مىگویی. سپس سر از سجده برمىدارى و تربت را برمىدارى و مىگویی:
«يَا مَوْلاَيَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللهِ! إِنِّي آخِذٌ مِنْ تُرْبَتِکَ بِإِذْنِکَ اللَّهُمَّ فَاجْعَلْهَا شِفَاءً مِنْ كُلِّ دَاءٍ وَعِزّاً مِنْ كُلِّ ذُلِّ وَأَمْناً مِنْ كُلِّ خَوْفٍ وَغِنًى مِنْ كُلِّ فَقْرٍ لِي وَلِجَمِيعِ الْمُوْمِنِينَ وَالْمُوْمِنَاتِ».
«ای مولاى من اى پسر رسول خدا! من با اذن و اجازه تو تربتت را مىگیرم. خداوندا! آن را براى من و همهى مؤمنان شفایی قرار ده شفایی از هر دارو و عزتى از هر ذلت و امنیتی از هر خوف و هراس و بینیازی از هر فقرى قرار بده».
و آن را سه مرتبه با سرانگشت بگیر و در پارچه تمیز و یا بطری شیشهای قرار ده و با انگشتر عقیق که روى آن «ما شاء الله لا قوة الا بالله استغفر الله» نگاشته شده استمهر کن. پس اگر خداوند صدق نیت تو را دانست رعایت را به اجابت میرساند.1
حضرت صادق (علیه السلام) فرمود: هرگاه خواستى تربت از قبر حسین (علیه السلام) بردارى و استفاده کنى، ابتدا سورههاى «فاتحة الکتاب» و «معوّذتين» و «توحید» و «قدر» و «یس» و «آیة الکرسى» را بخوان
و سپس بگو:
«اللَّهُمَّ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ وَحَبِيبِکَ وَنَبِيِّکَ وَأَمِينِکَ وَبِحَقِّ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ عَبْدِکَ وَأَخِي رَسُولِکَ وَبِحَقِّ فَاطِمَةَ بِنْتِ نَبِيِّکَ وَزَوْجَةِ وَلِيِّکَ وَبِحَقِّ الْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ وَبِحَقِّ الاَْئِمَّةِ الرَّاشِدِينَ وَبِحَقِّ هَذِهِ التُّرْبَةِ وَبِحَقِّ الْمَلَكِ الْمُوَكَّلِ بِهَا وَبِحَقِّ الْوَصِيِّ الَّذِي حَلَّ فِيهَا وَبِحَقِّ الْجَسَدِ الَّذِي تَضَمَّنَتْ وَبِحَقِّ السِّبْطِ الَّذِي ضُمِّنَتْ وَبِحَقِّ جَمِيعِ مَلاَئِكَتِکَ وَأَنْبِيَائِکَ وَرُسُلِکَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاجْعَلْ لِي هَذَا الطِّينَ شِفَاءً مِنْ كُلِّ دَاءٍ وَلِمَنْ يَسْتَشْفِي بِهِ مِنْ كُلِّ دَاءٍ وَسُقْمٍ وَمَرَضٍ وَأَمَانآ مِنْ كُلِّ خَوْفٍ. اللَّهُمَّ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَيْتِهِ اجْعَلْهُ عِلْمآ نَافِعآ وَرِزْقآ وَاسِعآ وَشِفَاءً مِنْ كُلِّ دَاءٍ وَسُقْمٍ وَآفَةٍ وَعَاهَةٍ وَجَمِيعِ الاَْوْجَاعِ كُلِّهَا إِنَّکَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ».
«بار خدایا! به حقّ محمّد(صلی الله علیه وآله) که بنده و رسول و حبیب و نبى و امین توست و به حق امیرالمؤمنین على بن ابى طالب (علیهما السلام) که بنده و برادر و رسول تو است و به حق فاطمه 3 که دختر نبى و همسر ولى تو است و به حق حسن و حسین (علیهما السلام) و به حق امامان که هادیان و راهنمایان هستند به حق این تربت و به حق فرشتهاى که موکل «گماشته» بر آن است و به حق وصىّ که در آن آرمیده و به حق جسم و کالبدى که این تربت آن را در خود گرفته و به حق سبط [نوه] پیامبر که در این تربت است و به حق تمام فرشتگان و انبیا و فرستادگانت، درود فرست بر محمّد (صلی الله علیه وآله) و آل محمّد(صلی الله علیه وآله) و این تربت را براى من و براى هر کس که با آن استشفا
مىجوید شفا از هر درد و مرض و امان از هر خوف و هراسى قرار بده. خداوندا به حق محمّد (صلی الله علیه وآله) و اهل بیتش آن را دانشى سودمند و رزقى بسیار و شفایى از هر درد و مرض و آفت و عیب و از تمام دردها قرار بده همانا تو به هر چیزى قادر و توانایى».
بعد بگو:
«اللَّهُمَّ رَبَّ هَذِهِ التُّرْبَةِ الْمُبَارَكَةِ الْمَيْمُونَةِ وَالْمَلَكِ الَّذِي هَبَطَ بِهَا وَالْوَصِيِّ الَّذِي هُوَ فِيهَا صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَسَلِّمْ وَانْفَعْنِي بِهَا إِنَّکَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِير».2
«خدایا اى پروردگار این تربت مبارک و خجسته و اى پروردگار فرشتهاى که آن را فرود آوردهاى و اى پروردگار وصى که در آن مدفون مىباشد، بر محمّد (صلی الله علیه وآله) و آل محمّد(صلی الله علیه وآله) درود فرست و مرا به وسیله آن بهرهمند گردان که همانا تو به هر چیز قادر و توانایی».
یکى از یاران امام صادق (علیه السلام) گفت: به محضر مبارک امام عرضه داشتم: من مردى هستم که به بیمارىهاى فراوان مبتلا هستم و هیچ دارویی نیست مگر آن را مصرف کرده و به منظور مداوا خوردهام ولى بهبودى برایم حاصل نشده، چه باید بکنم؟ حضرت به من فرمودند: چرا از تربت حسین (علیه السلام) غافل هستى، همانا در آن شفا از هر دردى بوده و موجب امنیت از هر خوف و هراسى است البته وقتى آن را استفاده مىکنى بگو:
«اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُکَ بِحَقِّ هَذِهِ الطِّينَةِ وَبِحَقِّ الْمَلَكِ الَّذِي أَخَذَهَا وَبِحَقِّ النَّبِيِّ الَّذِي قَبَضَهَا وَبِحَقِّ الْوَصِيِّ الَّذِي حَلَّ فِيهَا صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَيْتِهِ وَاجْعَلْ لِي فِيهَا شِفَاءً مِنْ كُلِّ دَاءٍ وَأَمَانآ مِنْ كُلِّ خَوْفٍ».
«خداوندا! از تو مىخواهم به حق این تربت و به حق فرشتهاى که آن را بر گرفته و به حق پیامبرى که آن را قبض کرده و به حق وصى که در آن آرمیده، بر محمّد(صلی الله علیه وآله) و اهل بیتش درود فرست و ب راى من در آن، شفا از هر درد و امان از هر خوف و هراسى قرار بده».
سپس حضرت فرمود: فرشتهاى که تربت را بر گرفت، جبرئیل(علیه السلام) بود و آن را به پیامبر (صلی الله علیه وآله) نشان داد و گفت: این تربت فرزندت حسین (صلی الله علیه وآله) است بعد از تو امّتت او را مىکشند. پیامبرى که آن را قبض نمود وجود مبارک حضرت محمّد (صلی الله علیه وآله) مىباشد. وصى که در آن آرمیده حضرت حسین بن على (علیهما السلام) است که سرور شهدا است. محضر مبارکش عرض کردم: شفا از هر درد را دانستم امّا چگونه از هر خوف و هراسى امان است؟ فرمود: هرگاه از سلطانى خوف داشتى یا خوفى دیگر در تو پیدا شد از منزلت بیرون میا مگر آن که همراهت از تربت قبر حسین (علیه السلام) باشد و هنگامى که مىخواهى آن را استفاده کنى بگو:
«اللَّهُمَّ إِنَّ هَذِهِ طِينَةُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ وَلِيِّکَ وَابْنِ وَلِيِّکَ اتَّخَذْتُهَا حِرْزآ لِمَا أَخَافُ وَلِمَا لاَ أَخَافُ فَإِنَّهُ قَدْ يَرِدُ عَلَيْکَ مَا لاَ تَخَافُ».
«خداوندا! این تربت قبر حسین ولىّ و فرزند ولىّ تو است. آن را به منظور حفظ از آن چه مىترسم و آن چه نمىترسم استفاده کردم، همانا حوادثى براى تو پیش مىآید که از آنها خوف و هراسى نداشتى و احتمال پیش آمدنش را نمىدادى».
راوى گفت: تربت را همان طور که حضرت دستور فرموده بود استفاده کردم. به خدا سوگند بدنم صحت و بهبودى یافت و برایم از تمام خوفها و هراسها و از آن چه خوف و هراسش را نداشتم همان طور که حضرت فرمود امان حاصل شد. پس از آن بحمد الله هیچ امر ناگوارى برایم پیش نیامد.3
از امام صادق (علیه السلام) نقل است که فرمود: تربت حسین(علیه السلام) شفاى هر بیمارى است. هنگام استفاده از آن بگو:
«بِسْمِ اللهِ. اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ رِزْقآ وَاسِعآ وَعِلْمآ نَافِعآ وَشِفَاءً مِنْ كُلِّ دَاءٍ إِنَّکَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ».4
«به نام خدا! و خداوندا! این را وسیله وسعت روزى و دانشى سودمند و شفا از هر بیمارى قرار ده، همانا تو بر هر چیز توانایی».
از امام صادق (علیه السلام) در مورد کیفیت استفاده از تربت سیّدالشهداء (علیه السلام) سؤال شد، حضرت فرمود: هر کس از شما که مىخواهد از آن استفاده کند با سر انگشتانش به قدر نخودى بردارد و آن را ببوسد و بر دیده نهد و بر بدن بمالد و بگوید:
«اللَّهُمَّ بِحَقِّ هَذِهِ التُّرْبَةِ وَبِحَقِّ مَنْ حَلَّ فِيهَا وَثَوَى فِيهَا وَبِحَقِّ جَدِّهِ وَأَبِيهِ وَأُمِّهِ وَأَخِيهِ وَالاَْئِمَّةِ مِنْ وُلْدِهِ وَبِحَقِّ الْمَلاَئِكَةِ الْحَافِّينَ إِلّاَ جَعَلْتَهَا شِفَاءً مِنْ كُلِّ دَاءٍ وَبِرَاءً مِنْ كُلِّ آفَةٍ وَحِرْزآ مِمَّا أَخَافُ وَأَحْذَرُ».
«خداوندا! به حق این تربت و به حق آن کس که در آن دفن است و به حق جد و پدر و مادر و برادر او و به حق امامان: که فرزندان او هستند و به حق فرشتگانى که اطراف آن هستند، این [تربت] را شفاى هر بیمارى و نجات از هر آفتى و مانع از هر چه موجب ترس و خوف من است قرار ده».
سپس آن را مصرف کن.5
امام صادق (علیه السلام) فرمود: خاک قبر حسین (علیه السلام) مشکى مبارک است، هر کس از شیعیان ما که از آن بخورد از هر بیمارى شفا یابد و هر کس از دشمنان ما که از آن بخورد چون دنبه آب مىشود. چون از خاک قبر حسین(علیه السلام) خوردى بگو:
«اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُکَ بِحَقِّ الْمَلَكِ الَّذِي قَبَضَهَا وَبِحَقِّ النَّبِيِّ الَّذِي خَزَنَهَا وَبِحَقِّ الْوَصِيِّ الَّذِي هُوَ فِيهَا أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تَجْعَلَ لِي فِيهِ شِفَاءً مِنْ كُلِّ دَاءٍ وَعَافِيَةً مِنْ كُلِّ بَلاَءٍ وَأَمَانآ مِنْ كُلِّ خَوْفٍ بِرَحْمَتِکَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ وَصَلَّى اللهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَسَلَّمَ».
«خداوندا! به حق فرشتهاى که آن را بر گرفت و به حق پیغمبرى که آن را نگه داشت و به حق وصیی که در آن مدفون است، بر محمّد (صلی الله علیه وآله) و آل او درود بفرست و در آن [تربت] براى من شفاى هر بیمارى و حفظ از هر بلا و امان از هر نگرانى قرار ده، به رحمتت اى مهربانترین مهربانان و درود خدا بر محمّد (صلی الله علیه وآله) و آل محمّد (صلی الله علیه وآله)».
و همچنین بگو:
«اللَّهُمَّ إِنِّي أَشْهَدُ أَنَّ هَذِهِ التُّرْبَةَ تُرْبَةُ وَلِيِّکَ وَأَشْهَدُ أَنَّهَا شِفَاءٌ مِنْ كُلِّ دَاءٍ وَأَمَانٌ مِنْ كُلِّ خَوْفٍ لِمَنْ شِئْتَ مِنْ خَلْقِکَ وَلِي بِرَحْمَتِکَ وَأَشْهَدُ أَنَّ كُلَّ مَا قِيلَ فِيهِمْ وَفِيهَا هُوَ الْحَقُّ مِنْ عِنْدِکَ وَصَدَقَ الْمُرْسَلُونَ».6
«خداوندا گواهى مىدهم که این تربت ولى توست و گواهى مىدهم که موجب شفا از هر بیمارى و امان از هر ترس است، براى هر کس از مخلوقاتت که بخواهى و نیز براى من که لطف و رحمت و گواهى مىدهم آن چه درباره آن گفته شده از جانب تو حق است و پیامبران: درست گفتند».
منابع :
1. بحار الأنوار: 98 / 137.
2. کامل الزیارات: 283.
3. تهذیب الاحکام: 6 / 75.
4. کامل الزیارات: 284.
5. مکارم الأخلاق: 167.
6. مکارم الأخلاق: 166.