فاجعه «منا» با هزاران کشته و زخمی و مفقود، به حدی دردناک و فجیع است که بسیاری از رسانههای غربی بر خلاف شبکهها و مطبوعات جریان سعودی، نتوانستهاند سکوت کنند و زبان به انتقاد از سوء مدریت و بی کفایتی ال سعود در برگزاری مناسک حج باز کردهاند.
سایت عربی شبکه بی.بی.سی در گزارشی مینویسد: وظیفه برپایی مناسک حج و اداره آن، برای خاندان پادشاهی در عربستان باعث فخر و افتخار آنها و در اختیار گرفتن صفت «خادم حرمین شریفین» شده اما در مقابل نیز مسئولیتهای سنگینی را متوجه آنها کرده است.
سعودیها احساس میکنند در این زمینه بسیار موفق بوده و میلیاردها دلار برای ساخت زیربناها و ایجاد شبکه مواصلاتی برای میزبانی از میلیونها نفر را هزینه کردهاند.
بی بی سی ادامه میدهد: اما اتفاقاتی از این دست چون حادثه «منا» شک و تردیدها را در مورد توانایی عربستان برای مقابله با این گونه پیشامدها را برانگیخته است.
موج انتقادات
بنا به این گزارش، نتیجه تحقیقاتی که «ملک سلمان» وعده آن را داده هر چه که باشد، باز هم شک و تردیدهایی در مورد دخیل بودن یکی از شاهزادهها یا نخبگان سیاسی در این فاجعه وجود دارد؛ اما مسئولان سعودی، حجاج را مقصر میدانند که به آموزشها توجهی نکردهاند و باید گفت، این دلیل عربستان نیز باعث نشده است تا سعودیها از زیر بار انتقادات شدید رها شوند.
در ابتدا ایران حملات علیه سعودیها را شروع کرد و رهبر عالی این کشور عربستان را مسئول حادثه دانست و و دیگر مسئولان ایرانی نیز ریاض را به بی کفایتی متهم کردند.
در سوریه، روزنامههای این کشور نیز همین مسیر را در پیش گرفتند و روزنامه «البعث» دولت سعودی را به شکست در اداره مناسک حج متهم کرد.
«سنوسی لامیدو سنوسی» رئیس بعثه حج نیجریه نیز در مکه گفت: همه ما میدانیم که این حادثه در کنار رمی جمرات رخ نداد بلکه در مسیرهای ورودی و خروجی اتفاق افتاد؛ محلی که نباید چنین اتفاقی میافتاد و ما از سران سعودی میخواهیم که حجاج را مقصر ندانند.
همچنین در شبکههای مجازی نیز هشتگی با عنوان همهگیر شده است و کاربران، سعودیها را به باد انتقاد سنگین گرفتهاند.
یکی از شاهدان عینی که در صحنه حادثه حضور داشت به بی بی سی میگوید: در سمت راست و چپ خیمهها بودند و مأموران درهای نردهای به سمت محوطه چادرها را بسته بودند و هنگامی که میخواستیم وارد این محوطه شویم، به ما گفتند که متأسفیم و من از یکی از آن ها سؤال کردم اگر درها را باز میکردید مردم برای ده الی پانزده دقیقه وارد محوطه چادرها میشدند و هیچ کس هم نمیمرد.
بی بی سی در ادامه مینویسد: چنین روایتهایی از حادثه، باعث نگرانی شدید سعودیها میشود و این روایتها میگوید که به رغم هزینه میلیاردها دلاری عربستان، اما تلاشی برای برخورد مناسب با حجاج نشده است.
بی بی سی اما به طور غیر مستقیم به ریشه چنین فاجعهای اشاره میکند و مینویسد: از زمان روی کار آمدن «ملک سلمان» مشاوران جوان دور او را گرفتهاند و این مسأله باعث شده است تا حضور عربستان در منطقه بیش از پیش شود، جنگ یمن و حمایت عربستان از مخالفان مسلح در سوریه و کاهش قیمت نفت همگی از نتایج حضور رهبران جدید در صحنه تصمیمگیری است.
ساختهای سازهای بی روح
این شبکه انگلیسی در انتها میافزاید: کماکان انتقادات از نوع توسعه اماکن مقدس در مکه و مدینه با هزینه میلیاردها دلاری ادامه دارد و برخی کارشناسان از تخریب آثار تاریخی که به زمان رسولالله (ص) بر میگردد انتقاد دارند؛ هر چند وهابیها چنین روندی را قبول دارند اما دیگران این گونه رفتار را خسارتی جبران ناپذیر به فرهنگ و تمدن اسلامی میدانند.
بسیاری از مردم ساخت و سازهای بزرگ و ساخت هتلهای مجلل در مکه و مدینه را باعث تحتالشعاع قرار دادن احساس مذهبی زائران در قبال فضای قدسی این دو شهر میدانند.
در آخر برخی نیز چنین میگویند که ساخت و سازهای میلیاردی، تلاشی برای ثروتمندان حاضر در هتلها است نه برای حجاج عادی.