در دسته بندی رایج در دوربین ها، براساس اندازه صفحه حساس آنهاست که سه دسته اصلی قطع کوچک (Small Format)، قطع متوسط (Medium Format) و قطع بزرگ (Large Format) را شامل می شوند.
Large Format
Medium Format
Small Format
یک دسته بندی رایج دیگر، عبارت است از:
-
دوربین های ببین و بگیر (Point and Shoot)
-
کامپکت (Compact)
-
تک عدسی انعکاسی (Single Lens Reflex- SLR)
-
دو لنزی (Dual/Double Lens).
Point and Shoot؛ در این دسته، کافی است، عکاس، منظره را در منظره یاب ببیند و کلید شاتر (Shutter) را فشار بدهد تا دوربین به صورت خودکار عکاسی کند. معمولا امکانات و کیفیتی که این دوربین ها در اختیار عکاس قرار می دهد بسیار پایین تر از دوربین های دیگر است. بسیاری از دوربین های کامپکت دیجیتال نیز از این دسته اند
دوربین آنالوگ
در دوربین آنالوگ، نوری که از لنز عبور می‌کند، بر سطح فیلم عکاسی تابیده و موجب تشکیل تصویر بر روی نامیز(امولسیون) می‌شود. البته تصویر بدست آمده بر روی فیلم بعد از ظهور قابل رویت می‌شود.
دوربین دیجیتال
دسته بندی دوربین‌های عکاسی دیجیتال به دلیل پیشرفت روزافزون و سریع آنها در دسته‌هایی خاص و محدود کاری سخت و دشوار است و بر خلاف گذشته که دوربین‌های دیجیتال را بر حسب کیفیت حسگر و ابعاد بدنه در سه تا چهار دسته تقسیم می‌کردند، امروزه دسته‌بندی‌ها این دست دوربینها تا هفت یا هشت گونه افزایش یافته‌است که این میزان در دوربین‌های حرفه‌ای از ده مورد نیز تجاوز می‌کند.
عمر مفید دوربین‌های دیجیتالی اگر به شیوه‌ای صحیح خریداری شده باشد بین ۳۶ تا ۴۸ ماه است مگر اینکه دارنده دستگاه بخواهد کارهای دیگری انجام دهد که از توان دوربین دیجیتالی که ابداع شده، خارج باشد.
امروزه در شایع‌ترین نوع دسته‌بندی‌های دوربین‌های دیحیتال به منظور ساده کردن کار خریداران و مخاطبان دوربین‌های دیجیتال، قیمت، نوع کاربری و مشخصات فنی را به عنوان ملاک برای دسته بندی در نظر می‌گیرند. براین اساس دوربینها به دو گروه حرفه‌ای و آماتوری تقسیم می‌شوند. از لحاظ تفاوت در مشخصات فنی این دو گروه می‌توان گفت دوربین‌های حرفه‌ای همچنان از سیستم دوربین‌های حرفه‌ای آنالوگ (slr) استفاده می‌کنند که شامل اجزای مکانیکی است. در حالی که دوربین‌های آماتوری به صورت کامل دیجیتالی هستند. دیگر اینکه تغییر لنز در مدل‌های حرفه‌ای امکان پذیر است و لنز مدل‌های آماتوری قابل تعویض نیست، هرچند در برخی مدل‌های سطح بالای آماتوری چنین امکانی به صورت محدود در نظر گرفته شده‌است. وزن مدل‌های حرفه‌ای از دیگر تفاوت‌ها با مدل‌های آماتوری است. سبک ترین مدل حرفه‌ای حداقل نیم کیلوگرم وزن دارد در حالی که وزن سنگین ترین مدل آماتوری کمتر از ۴۰۰ گرم است. از منظر کاربری باید گفت مدیریت دوربین‌های حرفه‌ای به دلیل ویژگی‌های خاصی که دارند، برای عموم کاربران بسیار سخت و مشکل است. به طور کلی نگهداری مدل‌های حرفه‌ای شرایط ویژه‌ای را طلب می‌کند که از حوصله و تخصص کاربر معمولی خارج است. در تولید مدل‌های آماتوری از فلسفه عکاسی برای همگان استفاده می‌شود یعنی انجام عکاسی با دوربین دیجیتال باید که آسان ترین باشد. براین اساس اغلب تنظیمات مدل‌های آماتوری به صورت خودکار توسط دوربین صورت می‌گیرد در حالی که اکثر تنظیمات مدل‌های حرفه‌ای به صورت دستی انجام می‌شود و اینکه ارزان ترین مدل حرفه‌ای (dslr) با گران ترین مدل آماتوری برابری می‌کند. مدل‌های حرفه‌ای به این دلیل گران هستند که امکاناتی فراهم ساخته‌اند که برای کاربری عام و نیمه حرفه‌ای اضافی است.
دوربین دیجیتال حرفه‌ای
دوربین دیجیتال حرفه‌ای یا DSLR به دوربین دیجیتالی می‌گوییم که از یک سیستم آینه‌ای مکانیکی و پنتاپریسم برای هدایت نور از لنز به یک منظره یاب نوری در پشت دوربین استفاده می‌کند. پنتاپریسم همانطور که از اسمش مشخص است یک منشور بازتابی ۵ وجهی است که یک باریکه نور را ۹۰ درجه منحرف می‌کند.
دوربین های حرفه‌ای و قابلیت فیلمبرداری
از سال ۲۰۰۸ شرکتهای نیکون و کنون دوربین‌هایی از این دسته تولید کردند که قابلیت فیلم برداری کامل را داشته باشند. نیکوی D90 قابل تصویری ۲۴ فریم در ثانیه، ۷۲۰p و کیفیت HDV را دارد. شرکت کنون نیز به تازگی دوربین بسیار قدرتمندی به نام EOS 5D Mark II را وارد بازار کرده‌است که قابلیت فیلمبرداری ۱۰۸۰p و سی فریم در ثانیه را داراست.
دوربین‌های آماتور یا کامپکت
این دوربینها که به آنها ببین و بگیر (Point-and-shoot) نیز گفته می‌شود در یک نگاه کلی معمولاً کوچک و سبک هستند و لنز آنها به بدنه دوربین متصل بوده و قابل جدا شدن نیست، در درجه اول برای عملیات عکاسی ساده طراحی شده‌اند و معمولاً دارای سیستم‌های اتوماتیک برای تنظیم گزینه‌های نوردهی، فلش و دیگر عوامل عکس برداری هستند. این نوع دوربین معمولاً در میان افرادی که هدفشان عکاسی حرفه‌ای نیست و به دنبال ساده ترین روش برای ثبت لحظات و خاطرات خود هستند گزینه مناسبی است.
