در ابتدا لازم است که با انواع لنزها،  مشخصات و قابلیت‌های هرکدام آشنا شویم. لنزها را می‌توان از 2 جنبه مورد بررسی قرار داد : فاصله کانونی و دامنه فاصله کانونی مورد استفاده .از نظر فاصله کانونی ، لنزها را به 3 دسته تقسیم می‌کنیم : نرمال، واید و تله

 لنز نرمال :

لنز نرمال به لنزی می‌گویند که زاویه دید آن با زاویه دید چشم انسان یکسان است. به این معنا که اگر با این لنز از منظره‌ای عکاسی کنیم، عکس حاصل همان چیزی خواهد بود که با چشم می‌بینیم، نه نزدیک‌تر به اجزای تصویر و نه دورتر. در دوربین‌های DSLR فول فریم ( و آنالوگ قطع 35 میلی‌متری )  فاصله کانونی این لنز برابر 50 میلیمتر است . همچنین در DSLR های غیر فول فریم باید عدد 50 را بر ضریب کراپ دوربین تقسیم کرد. برای مثال در اکثر دوربین‌های غیر فول فریم شرکت Canon ، فاصله کانونی لنز نرمال نزدیک به 31 میلیمتر و در دوربین‌های شرکت Nikon، حدود 33 میلیمتر است ( ضریب کراپ در اکثر دوربین‌های Canon معادل 6,1 و در دوربین‌های Nikon معاد  5,1است).

لنز واید :

حال که لنز 50 میلی‌متری را به عنوان مبنا و لنز نرمال شناختیم، تمامی لنزها با فواصل کانونی کوتاهتر جزو دسته‌ لنزهای واید قرار می‌گیرند. مانند لنزهای 35 ، 24 و … . هرچه فاصله کانونی یک لنز واید کمتر شود، زاویه دید آن افزایش پیدا خواهد کرد تا به 180 درجه و یا بیشتر از آن برسد. به‌عنوان نمونه در گنجینه لنزهای شرکت Nikon لنز 6 میلی‌متری وجود دارد که زاویه دید آن به 220 درجه می‌رسد. در میان لنزهای واید، دسته‌ای از لنزها به لنز فیش‌آی و یا چشم ماهی شهرت دارند. این لنزها تصویر را به صورت دایره‌ای نشان می‌دهند. معمولا این لنزها فاصله کانونی کوتاهی دارند. در شکل 1 تفاوت یک لنز واید و یک لنز فیش‌آی را ملاحظه می‌کنید. این شکل تصویر حاصل از یک لنز واید را در سمت راست و تصویر حاصل از یک لنز فیش‌آی را در سمت چپ نشان می‌دهد.

لنز تله :

به تمامی لنزهایی که فاصله کانونی آن‌ها از لنز نرمال بیشتر است لنز تله می‌گویند. مانند لنزهای 85 ، 100 ، 300 و … هرچه فاصله کانونی یک لنز تله بیشتر می‌شود ، زاویه دید آن کاهش خواهد یافت. در میان لنزهای تله به لنزهایی که فاصله کانونی بسیار بلندی دارند اصطلاحا سوپر تله گفته می‌شود. بلندترین فاصله کانونی در میان لنزهای سوپر تله متعلق به لنز 1200 میلی‌متری شرکت Canon است با دیافراگم 5,6 و وزن 16,5 کیلوگرم که زاویه دید آن تنها 2 درجه است. البته این لنز دیگر تولید نمی‌شود.ذکر یک نقطه در اینجا ضروری به نظر می‌رسد: 1 میلیمتر اختلاف فاصله کانونی در 2 لنز واید بسیار بسیار بیشتر از چندین میلیمتر اختلاف فاصله کانونی در 2 لنز تله تاثیرگذار خواهد بود . بدین معنی که دو لنز 14 و 20 میلی‌متری که تنها 6 میلیمتر با هم اختلاف فاصله کانونی دارند  ، 20 درجه اختلاف زاویه دید دارند در حالی که دو لنز 300 و 600 میلی‌متری با وجود 300 میلیمتر اختلاف فاصله کانونی ، تنها 4 درجه اختلاف زاویه دید دارند. بدین ترتیب تاثیر  1 میلیمتر فاصله کانونی در لنزهای واید بسیار بیشتر از 10 ویا شاید 100 میلیمتر فاصله کانونی در لنزهای تله است . برای درک بهتر این موضوع تصاویر 2 و 3 به شما کمک خواهند کرد . در تصویر 3 شما اختلاف زاویه دید در 3 لنز واید را ملاحظه می‌کنید و در تصویر 3 اختلاف زاویه دید در 3 لنز سوپر تله.

 لازم به توضیح است که اعداد و فواصل کانونی ذکر شده در این نوشته ،  مربوط به DSLR های فول فریم می‌شود . بدیهی است که در مورد دوربین‌های غیر فول فریم ، ضریب کراپ در فواصل کانونی اعمال خواهد شد و چون این ضریب در دوربین‌های ساخت شرکت‌های مختلف متفاوت است از پرداختن به تک‌تک آن‌ها اجتناب می‌کنیم. ضمن اینکه اصول لنزها در تمامی دوربین‌ها چه آنالوگ و چه دیجیتال شبیه هم است.

منبع: شبکه