واقعيت اين است که استفاده فقهي از قيام عاشورا و تلاش براي استنباط تکليف از آن، چندان داراي سابقه نيست. فقيهان غالبا به عاشورا به عنوان يک منبع استنباط عنايت نداشته‌اند. اما امام خميني (ره) در اين ميان نگاه ديگري به حادثه عاشورا داشت. پاسخ امام به معماي هدف سيد‌الشهداء:
پيش از آنکه به نحوه مواجهه فقهي امام خميني (ره) با حادثه عاشورا بپردازيم؛ اين پرسش مهم را مطرح مي‌کنيم که به راستي انگيزه و هدف سيد‌الشهداء از قيام چه بوده است؟ و اين قيام چه نتيجه‌اي را در برداشته است؟
حضرت امام در پاسخ به اين پرسش، تحليلي ارائه مي دهد که از مبناي رويکرد فقهي ايشان در مورد حادثه عاشورا پرده بر‌مي‌دارد.