آيت الله شهيد محمد علي قندهاري (ره)

(1306-1235 هـ ق)

 

 

فقيه گرانمايه و مجاهد عالي رتبه شهيد ملا علي قندهاري فرزند ملا محمد قندهاري در حدود سال 1235 قمري در شهر قندهار متولد شد.

 

 

تحصيلات ابتدايي خويش را در زادگاهش آغاز كرد. استاد نخست او پدر عالم و فاضلش بود. سپس مقدمات علوم اسلامي را نزد علماي ديگر آن شهر فرا گرفت.

 

وي براي ادامه علم اندوزي و دانش آموزي مهاجرت اختيار كرد و رهسپار مشهد مقدمس شد و چند سالي در آن شهر در جلسات درس علما و مدرسان معروف آن شهر شركت كرد و ظاهرا سطوح عالي خويش را به پايان رساند. آنگاه بريا تكميل آموزش خود و دست يابي به مقام رفيع دانش و معارف، راهي حوزة علمية نجف شد.

 

 

شهيد قندهاري در حوزة علميه نجف از محضر علما و اساتيد معروف آن، سالياني چند بهره‌مند شد. هر چند در منابع موجود در باره اساتيد و مدت اقامت وي در آن حوزة بزرگ تشيع چيزي نيامده است، اما با نظر به دوران تحصيل وي، احتمالا خاتم الفقهاء و المجتهدين شيخ مرتضي انصاري و شيخ حسن نجفي (صاحب جواهر الكلام) از اساتيد و مربيان وي بوده‌اند.

 

وي پس از اتمام تحصيلات با كوله باري از علم و تقوا و رسالت اسلامي به وطن بازگشت و ر زادگاه خويش شهر قندهار سكني گزيد و خيلي زود مرجع اقوام و شهرواندان قندهاري و اطراف شد و به ترويج احكام اسلامي و معارف اهل بيت (عليهم السلام) پرداخت.  علامه اميني مؤلف كتاب معروف الغدير وي را ازشهيدان راه فضيلت و دانشمندان بلند پايه دانسته و مرقوم داشته است:

 

دانشمند بلند پايه مولي محمد علي قندهاري پدرش مولي محمد قندهاري عالمي فاضل بود. خودش از علماي شهير قرن سيزدهم است. تحصيلاتش را نزد علماي مشهد مقدس به پايان رساند و به نجف رفته تكميل كرد و به قندهار بر گشت و مرجغيت و رهبري يافت. به تعظيم شعاير الهي و تبليغ حقايق اسلامي كمر بست و بيدن امور روزگار مي‌گذارند تا به دستور امير عبدالرحمان خان دستگير وب ه كابل برده شد و در حاليكه  بيش از شصت سال داشت اعدام شد.

 

 

 به دستور همين امير جنايتكار به سال 1300 قمري شماري از علما و رجال معروف  شيعه به شهادت رسيدند مانند مولي علي جان (پسر ملا غلام) از علماي نامي قندهار كه همراه همين شخصيت به كابل برده و زنداني شد و بعد در زندان اعدام شد، در حاليكه نزديك به پنجاه وپنج سال از عمرش مي‌گذشت و ديگر قاضي شهاب كابلي است.

 

امير عبدالرحمان به دستور و كمك مالي و تسليحاتي انگليس مأمور قتل و قمع مبارزان ضد انگليسي و سران شركت كننده در جنگ‌هاي آن استعمارگر پير عليه كشور بود. روحانيت تشيع از جمله شهيد قندهاري قرباني اهداف ديني و ملي خود شدند.