پاسخ به:نگاهي کوتاه به شهرستان آمل
سه شنبه 10 مرداد 1391 1:14 PM
وجه تسميه و پيشينه تاريخي
آمل نيز از قديميترين مناطق استان مازندران است. تاريخ شهر آمل با افسانه ها پيوند خورده است اما مدارک موجود درباره تاريخ آن، وجود شهر در دوره ساسانيان را مسجل مي سازد. بعد از اسلام، آمل در دو سوي رودخانه هراز گسترش يافت و قصر حاكم در جزيره اي که وسط رودخانه قرار داشت، بنا شد. در دوره معاصر (دوره پهلوي اول) اين جزيره به وسيله پلي به دو قسمت تقسيم شد. بعضي از مورخان وجغرافي نويسان سابقه آن را به دوره پيشداديان و كيانيان نسبت داده اند. آمل با توجه به اشياء و سكه هايي كه از ان به دست آمده در دوره ساساني پايتخت يا مركز آن منطقه بوده است. احتمالا مردم آمل در زمان حكومت مهدي خليفه عباسي، به دين اسلام گرويدند و بعد از آن بناهاي اسلامي در آن جا ساخته شد. در زمان سلطان جلال الدين محمد خوارزم شاه به نام او در اين شهر خطبه خواندند، تا اين كه شهر دچار فتنه و غارت مغولان شد. در اين زمان ساري پايتخت آل باوند بود. اوايل قرن هفتم حسام الدين اردشير مركزيت را از ساري آمل آورد و قصر خود را در آن جا به پا داشت. در سال 795 هـ . ق امير تيمور گورکاني آمل و ساري را غارت و فرمان قتل عام ساكنين آن ها را صادر نمود و سه قلعه مهم از جمله «ماهانه سر» را با خاك يكسان كرد. از آن پس آمل رو به ويراني نهاد. با آن كه سادات مرعشي پس از بازگشت از تبعيد، آمل را تجديد بنا كردند، اين شهر ديگر نقش اساسي خود را تا مدت ها باز نيافت. عده زيادي از مورخان و علماي بزرگ كه به طبري شهرت يافته اند از جمله محمد بن جرير طبري، اولين مولف بزرگ تاريخ و اولين مولف تفسير قرآن مجيد از آمل برخاسته است. آمل نه تنها بر اثر رخدادهاي طبيعي مانند زلزله و جريان سيل بلکه بارها در هجوم و تعقيب سلطان محمد خوارزم شاه و حمله امير تيمور هنگام حكومت سادات مرعشي ويران شده است. آمل جديد در جوار شمال آمل قديم بنا شده و امروزه يكي از شهرهاي آباد و زيباي شمال ايران به شمار مي رود.